Meyve ve sebze 'güldürdü' buğday ve fındık 'üzdü'

Türkiye'de 2016'da bir önceki yıla göre üretim buğdayda yüzde 8,8, fındıkta yüzde 35 azalırken, kuru soğanda yüzde 12,8, mandalinada yüzde 15,6 arttı.

AA muhabirinin Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) verilerinden yaptığı derlemeye göre, bitkisel ürünler arasında tahıllar grubunun üretim miktarı yüzde 8,7 azalışla 38 milyon 637 bin 138 tondan 35 milyon 281 bin 164 tona düştü. Tahıllar grubunun en önemli ürünleri arasında en yüksek düşüş, yüzde 16,3 ile arpada görüldü. Arpa üretim miktarı 2015'te 8 milyon tonken, geçen yıl 6 milyon 700 bin tona geriledi. Azalışta arpayı 8,8 ile buğday izlerken, buğday üretim miktarı son bir yılda 22 milyon 600 bin tondan 20 milyon 600 bin tona geriledi. Dane mısır üretimi ise söz konusu dönemde değişmezken 6 milyon 400 bin ton, çeltik üretimi de 920 bin ton olarak gerçekleşti.

Patates üretim miktarı son bir yılda yüzde 0,2 düşüşle 4 milyon 750 bin tona geriledi. Kuru baklagiller genel olarak yüzde 0,1 artarken, üretimi en çok olan baklagiller arasında en büyük azalış yüzde 1,1 ile nohutta görüldü.

Kırmızı mercimek üretimi yüzde 1,5 artarak 345 bin tona yükselirken, kuru fasulye üretimi bir yılda değişim göstermeyerek 235 bin ton oldu.

Yağlı tohumlar üretim miktarı son bir yılda yüzde 0,4 azalarak 2 milyon 220 bin 629 tona ulaştı. Bunlar arasında en çok payı alan ayçiçeği üretim miktarı yüzde 0,6 düşüşle 1 milyon 670 bin tona geriledi. Aspir üretimi de 2016'da önceki yıla göre yüzde 17 düşerek 58 bin ton oldu. Sanayi sektörünün önemli hammaddelerinden soya üretimi ise son bir yılda yüzde 2,5 artarak 161 bin tondan 165 bin tona çıktı.

Bitkisel üretim miktarı artan ürünler arasında tütün de yerini aldı. Önceki yıla göre yüzde 3 artış gösteren tütün üretimi 70 bin tona yükseldi. Şeker pancarı üretimi ise 2016'da yüzde 21,5 artışla 16 milyon 22 bin 783 tondan 19 milyon 465 bin 452 tona çıktı. Tekstil sektörünün ana hammaddelerinden kütlü pamukta üretim 2015'e göre yüzde 2,4 arttı. 2015'te 2 milyon 50 bin ton olan kütlü pamuk miktarı, 2016 itibarıyla 2 milyon 100 bin tona yükseldi.

Yem bitkileri üretimi de düştü

Başlıca yem bitkilerinden fiğ üretimi yüzde 0,6 azalışla 66 bin 987 tona geriledi. Tohum korunga üretimi ise 42 tondan 963 tona yükseldi.

Öte yandan yasal haşhaş üreticisi Türkiye'de 2015'te 30 bin 730 ton olan kapsül haşhaş üretimi yüzde 46 azalarak 16 bin 550 tona geriledi.

Kuru soğan üretimi arttı
Sebze üretim miktarı son bir yılda yüzde 2,4 artış göstererek 30,2 milyon tona ulaşırken, kuru soğan üretimi yüzde 12,8 arttı. 2015'te 1 milyon 879 bin 189 ton olan kuru soğan üretimi 2016'da 2 milyon 120 bin 581 tona yükseldi. Kuru sarımsak üretimi de aynı dönemde yüzde 15,1 artarak 94 bin 867 tondan 109 bin 161 tona çıktı.

Sofralarda en çok yer alan domatesin üretimi yüzde 0,1 düşerek 12,6 milyon ton olarak gerçekleşirken sivri ve dolmalık biber miktarında artışlar görüldü. Hıyar üretimi ise yüzde 0,6 azalarak 1 milyon 822 bin 636 tondan 1 milyon 811 bin 681 tona geriledi, patlıcan üretimi ise yüzde 6,1 artışla 854 bine ulaştı.

Baklagil sebzeler üretimi ise yüzde 0,7 artış gösterdi. Bunlar arasında üretim payı en yüksek olan fasulye miktarı son bir yılda yüzde 0,4 düşüşle 638 bin 532 tona ulaştı. Bezelye üretimi ise aynı dönemde değişmeyerek 112 bin 643 olarak gerçekleşti.

Söz konusu dönemde karpuz üretimi yüzde 0,3 artarak 3 milyon 928 bin 892 tona, kavun üretimi de yüzde 7,8 artışla 1 milyon 854 bin tona çıktı.

Üzüm, muz ve mandalina üretimi arttı

Meyve üretimi son bir yılda yüzde 6,8 artarken en önemli artış oranı zerdali ve mandalinada görüldü. 2015'te 16 bin 100 ton olan zerdali miktarı yüzde 18,3 artışla 19 bin tona, 1 milyon 156 bin ton olan mandalina miktarı yüzde 15,6 artışla 1 milyon 337 bin tona yükseldi.

Sofraların vazgeçilmez meyvelerinden elma miktarı yüzde 13,9 artışla 2 milyon 925 bin tona, üzüm üretimi yüzde 9,6 artışla 4 milyon tona yükseldi. Aynı dönemde portakal miktarı yüzde 1,8 artışla 1 milyon 850 bin ton, muz miktarı ise yüzde 13,1 artışla 305 bin 926 ton oldu.

Yaş çay ve zeytin arttı, fındık azaldı
Zeytinde üretim yüzde 1,8 artışla 1 milyon 700 bin tondan 1 milyon 730 bin tona çıktı. Yaş çay üretimi de yüzde 1,7 artışla 1 milyon 350 bin tona ulaştı.

Kuruyemişlerden fındık miktarı azalırken, kestane, ceviz, Antep fıstığı, badem üretimi arttı. Fındık üretimi yüzde 35 düşerek 646 bin tondan 420 bin tona geriledi. Aynı dönemde ceviz miktarı yüzde 2,6 artışla 195 bin tona, badem miktarı yüzde 6,3 artarak 85 bin tona, Antep fıstığı miktarı ise yüzde 18,1 artarak 170 bin tona çıktı. Kestane üretimi yüzde 1,6 yükselişle 64 bin 750 ton oldu.

Kırmızı biber, anason, kimyon, kekik, çörek otu, rezene, kişniş üretimi de bu dönemde arttı.