Türkiye'de çok az bölgede yetişen, Hazreti İsa'nın çarmıha gerilmesine hüzünlenip başını eğip ağladığına ve Hazreti Meryem'in gözyaşlarını simgelediğine inanıldığı için 'ağlayan gelin' olarak bilinen koruma altındaki ters laleler, Diyarbakır ile Elazığ sınırlarındaki Sakız Dağı'nda açtı.
Türkiye'de belirli bölgelerde yetişen, bilimsel adı 'Fritillaria imperialis' olan ve görünümünden dolayı ters lale olarak bilinen endemik bitki, türün yok olmaması için koruma altında bulunuyor.
Bölge halkınca Hazreti İsa'nın çarmıha götürülürken diğer bitkilerin üzülüp boyun eğmesine rağmen dik durduğunu ancak sonrasında peygamberin ölümüyle hüzünlenip başını önüne eğdiğine ve Hazreti Meryem'in gözyaşlarını simgelediğine inanıldığı için 'ağlayan gelin' olarak bilinen laleleri koparanlara, Çevre Kanunu kapsamında 'biyolojik çeşitliliği tahrip etmek' suçundan 60 bin TL'ye varan para cezası uygulanıyor. Diyarbakır'ın Elazığ sınırında bulunan Ergani ilçesindeki Sakız Dağı'nca açan ters laleler, doğada görsel şölen oluşturuyor. Fotoğrafçıların akınına uğrayan bölgede, jandarma ekiplerince de önlem alınıyor.
Dicle Üniversitesi Fen Fakültesi Biyoloji Bölümü Öğretim Üyesi Doktor Hülya Hoşgören, diğerlerinden farklı olarak başını önüne eğdiği için ters lale olarak adlandırıldığını belirterek, endemik türün inanılış gereği Hristiyanlar tarafından da kutsal sayıldığını söyledi. Doktor Hoşgören, 37 çeşidi bulunan türün 21'inin endemik olduğunu ifade ederek, şunları söyledi:
"Diğer lale çeşitlerinden farklı olarak çiçeklerini baş aşağı açtıklarından dolayı ters lale olarak adlandırılmıştır. Ancak bu bitki geceleri üzerinde biriken suyun gündüzleri yapraklarından aşağı süzülmesinden dolayı ağlıyormuşçasına göründüğünden dolayı 'ağlayan gelin' olarak da adlandırılmaktadır. Daha çok Adıyaman, Tunceli ve Antalya gibi illerde görülmekle beraber Diyarbakır'ın Çermik ve Ergani ilçelerinde de bulunmaktadır. Ağlayan gelin olarak adlandırılan bu bitkimiz, 37 çeşide sahiptir. Bunlardan 21 tanesi endemiktir. Bu bitkinin dinsel açıdan bir inanışı vardır. İnanışa göre Hazreti İsa, çarmıha gerilmeye giderken yol boyunca bütün bitkiler boyun eğmiş, baş aşağı eğilmiş.
Ancak bizim bu bitkimiz, başını eğmemiş, dimdik kalmış. Fakat arkasından Hazreti İsa'nın çarmıha gerilip ölümünden dolayı çok hüzünlenmiş ve boynunu eğerek ağlamaya başlamış ki bu gözyaşlarının Hazreti Meryem'e ait olduğu da söylenmektedir rivayete göre. Bu yüzden bu bitkimiz Hristiyan alemince çok kutsal sayılan bir bitkidir. Dolayısıyla onlar için özel bir yere sahiptir. Bu bitkimiz tıbbi açıdan pek çok alanda kullanılmaya başlanmıştır son yıllarda. Bununla beraber Mimar Sinan'a ait eserlerde bile motiflerinde bu bitkinin görüntülerine tanık olunmaktadır." Ters laleleri görüntüleyen İsa Tekindağ ise araçla gidemedikleri için 8 kilometre yol yürüdükten sonra ağlayan gelinleri gördüklerini söyledi.
Yorum Yazın