Yeni sezon fındık hasadına sayılı günler kala rekolte ve fiyat tartışmaları tekrar gündemde. Rekolte yüksek çıkarsa üretici, düşük çıkarsa sanayici ve ihracatçı için sıkıntı yaratacak. Girdi maliyetlerini hesaplayan üretici taban fiyatının yükselmesini isterken, ihraçatcı ise pazar kaybı yaşamamak için fiyatın makul seviyelerde olmasını istiyor. Rekolte ve fiyat spekülasyonuna son vermek için Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı'nın ortak tek rekolte açıklaması da tartışmalara son vermedi. Bakan Faruk Çelik’in açıkladığı 468 bin tonluk tahmini rekolte üreticilerce makul karşılanırken, sektörün diğer temsilcilerince gerçekçi bulunmadı. bu rekolteye Ulusal Fındık Konseyi şerh koyarken, ihracatçılar ise il il istatistik verilere yer verilmediği için gerçekçi bulmadıklarını ve kendi tahminlerinin 600 bin tonun üzerinde olduğunu açıkladılar. Bu arada Bakan Çelik’in açıkladığı 468 bin tonluk tahmini rekolte piyasada fiyatlar üzerinde hemen etkisini göstermeye başladı. Sezon başında 12 liradan açılan ancak 8.5 liraya kadar gerileyen üretici fiyatı, son bir haftada 82 kuruş artarak Giresun’da 9.32 liraya yükseldi. Gelişmelere ilişkin DÜNYA’ya açıklamalarda bulunan sektör temsilcileri sezon açılış fiyatını piyasaya yapılacak arzın belirleyeceğini söylediler.
Fiyat 15 lirayı bulur
Her zaman olduğu gibi bu sezon da üreticinin fındığına talip olduklarını ve piyasa fiyatının 10-20 kuruş üzerinde alım yapacaklarını kaydeden Fiskobirlik Başkanı Lütfi Bayraktar; “Bu yıl rekolte geçen yıldan da düşük. Yeterki üretici ürününe sahip çıksın, piyasa kendi fiyatını oluşturur. Eğer üretici pazara ürünü yeterli miktarda indirirse yeni sezonun açılış fiyatı 10 lirayı geçer, hatta 15 lira bile olabilir. Üretici bilinçli hareket etmeli. Ürünü emanete bırakmamalı. Elinden erken çıkarmamalı. Emanete bırakacaksa Fiskobirlik depolarından faydalanabilirler. Satacaksa biz talibiz” diye konuştu. Pisayada farklı rekolte tahminleri nedeniyle üretici ve sanayicinin kafalarının karışık olduğunu vurgulayan Bayraktar şunları söyledi: “Rekoltenin 468 bin tonun üzerinde gerçekleşmesi durumunda TMO'nun müdahle alımı yapabileceği söylentrileri var. Müdahale alımı görevi verilecekse Fiskobirlik’e verilmeli. Bu hem Hazine hem de üreticinin lehine olur. Fiskobirlik’in alımları yapabilecek maddi gücü var”dedi.
Son yıllarda il defa tek tahmini rekolte açıklandığını vurgulayan Ordu Ticaret Borsası Başkanı Ziver Kahraman, tahminin yüzdelik olarak açıklanan rakama yaklaşması ve uzaklaşmasının fiyatları aşağı veya yukarı doğru tetikleyeceğini söyledi. Kahraman, geçtiğimiz yıllarda yaşananların hem üretici hemde diğer paydaşlar üzerinde etkili olduğunu, bu nedenle alıcı ve satıcınında temkinli harekette bulunarak piyasa fiyatını oluşturacağını sözlerine ekledi.
Avrupalı 2017 sayımını bekliyor
Fındık fiyatını asıl 2017 verilerinin belirleyeceğini kaydeden fındık broker’ı Osman Çakmak, Avrupalı ve yerli alıcıların bekle-gör politikası izleyeceklerini söyledi. "Nedeni ise açıklanan rekoltenin don felaketi yaşanan 2004 yılından bile düşük” diyen Çakmak, “Rekolte neye göre, hangi kriterler baz alınarak belirlendi. TARSİM kayıtları bir doğal afet gösteriyor mu? Bunlar hep soru işareti. Fındıkta her sezon rekolte ve fiyat tartışması yaşanır. Ama gerçek sorun gözardı edilmekte. Kimse bir fındık politikası oluşturmuyor, ürün kaliteli mi, dikim sahalarında hastalık var mı? Bazı bölgelerde hastalık duyumları söz konusu. Şu an 50 randımanlı levant fındığın gerçek değeri eylül ve ekim aylarında belli olur” dedi. Çakmak bu arada ihraçatçı birliklerinin beklentilerini 587 bin ton civarında olduğunu sözlerine ekledi.
Küllenme oldu fındık tahmini rekolteden de az miktarda
Ordu’da üreticilerin büyük bir bölümü de açıklanan rekolteden daha aşağıda ürün bekliyor. Çünkü bakanlığın çalışmalarından sonra bölgede doğal afet yaşandığı belirtiliyor. Bunun da rekoltenin yüzde 15 daha aşağıda olacağını gösterdiği iddia ediliyor. Üretici bir de küllenme hastalığından dolayı yüzde 40 kayıp olduğunu ve 800 mertereden yukarı hiç fındık bulunmadığını öne sürüyor.
Yorum Yazın