CHP'li Barut: “1 Milyar Liralık Ödeme 21 Milyar Liralık Zararı Karşılamıyor!”

Cumhuriyet Halk Partisi (CHP) Adana Milletvekili, TBMM Tarım, Orman ve Köyişleri Komisyonu ve Zirai Don Araştırma Komisyonu Üyesi Ayhan Barut, Türkiye'yi sarsan zirai don felaketinin ardından kurulan Meclis Komisyonu'nun 3.5 ayı aşan sürede hala mağdur çiftçilerin yaralarını saramamasına şiddetle tepki gösterdi. Barut, resmi verilere göre zirai don zararının yaklaşık 21 milyar lira olarak hesaplandığını ancak çiftçilere yapılan ödeme tutarının yaklaşık 1 milyar lira civarında kaldığını vurguladı.

"TARSİM İşlevsel Hale Getirilmeli, Zarar Eksiksiz Karşılanmalı!"

Meclis Araştırması Komisyonu toplantısında konuşan Ayhan Barut, ziraat mühendisi ve çiftçi kimliğiyle zirai don felaketine ilişkin önemli değerlendirmelerde bulundu. TARSİM uygulamasının önemine dikkat çeken Barut, "Meclis'ten sesleniyoruz, basından sesleniyoruz, sorunlara pek çare, çözüm bulamıyoruz. TARSİM'i aslında çok önemsiyoruz, işleyişi düzgün olursa muazzam bir katkı sunacağını düşünüyoruz. Derdimiz burada bağcı dövmek değil üzüm yemek. TARSİM'i işlevsel hale getirmek lazım. TARSİM ile ilgili fiili durumda yaşanan sorunlar oldukça fazla" dedi.

Barut, son yaşanan zirai don felaketinin maddi boyutunun 6 Şubat depremine yakın bir felaketle eşdeğer olduğunu belirtti. Tahmini 21 milyar liralık zarara karşılık TARSİM ödemelerinin sadece 1 milyar lira civarında kaldığını ifade eden Barut, "Bu son afette, TARSİM olsun olmasın aslında üreticinin zararının karşılanmasını defalarca gündeme getirdik. TARSİM konusunda kapsayıcılık açısından da üretici lehine de düzenlemelerin yapılmasını talep ediyoruz. TARSİM ücretleri gerçekçi değil, üreticilerin çoğunluğu bundan kaçınıyor. TARSİM'in uygulaması da işlevsel değil" eleştirisinde bulundu.

"Hasar Tespit Raporları Gerçekçi Değil, Çiftçi Mağdur Ediliyor"

Tarım Sigortaları Havuzu (TARSİM) uygulamasına ilişkin eleştirilerini sürdüren Barut, banka ve kooperatiften kullanılan krediler için TARSİM zorunluluğu getirilmesine rağmen, eksperlerin hasar tespiti için geç kaldığını ve tuttukları raporların gerçekçi olmadığını savundu. Barut, "Yüzde 40 hasar oluşuyor ama ağacın üzerinde meyve varsa neredeyse sıfır hasar çıkıyor. Yani tarım eksperleri bu anlamda bilimsel ve fiilî durumlara göre hareket etmemiş oluyor. Bu da üreticiyi çok mağdur ediyor" ifadelerini kullandı.

Türkiye'de 2 milyonun üzerinde ÇKS kaydı olan çiftçi bulunduğunu ve Bakanlık kayıtlarına göre yaklaşık 2,9 milyon çiftçinin destekten yararlandığını anımsatan Barut, sadece 1 milyon kişinin TARSİM yaptırdığını ve bunun da genellikle zorunluluktan kaynaklandığını belirtti. Prim tutarlarının çok yüksek olduğuna dikkat çeken Barut, "Prim düşük olmak zorunda, düşük olmalı. Tarımın başka koruyucusu, kollayıcısı yok ki, tarım rekabete terk edilemez ki, özel sigorta şirketi değil ki TARSİM, tabii ki tarımın lehine bunları düzenlemiş olacaklar" şeklinde konuştu.

"Üç Buçuk Ay Geçti, Bir Arpa Boyu Yol Gidilmedi!"

Türkiye'de 65 ilde zirai don felaketi yaşandığını ancak henüz yaraların sarılmadığını ifade eden Barut, "TARSİM uygulamasında üretici lehine yeniden bir düzenleme yapılması gerekiyor. Birçok eksiklikler var teminatlarda, say say bitmez; kapsamları genişletilmeli, poliçe fiyatları uygun hâle getirilmeli. Fiyatlar uygun olsaydı bütün çiftçi TARSİM yaptırmaktan vazgeçmezdi ya da kaçmazdı. Çiftçi üretmezse, üretemezse aç kalırız, kıtlık yaşarız. Onun için, burada amaç çiftçiyi desteklemek olmalı" çağrısında bulundu.

Toplantıda bürokratların "Dona karşı hızlı bir şekilde sahada aksiyon alıyoruz" sözlerine de tepki gösteren Ayhan Barut, "Nasıl hızla aksiyon aldıklarını merak ediyoruz. Zirai donun üzerinden üç buçuk ay geçti. Nisan ayındaki donun ardından da komisyonu gecikmeli kuruldu. Komisyon olarak hala sahaya çıkılmış değil. Çiftçi şu anda sökeceği ürünü, dondan zarar gördüyse sebzesi, meyvesi, hepsinin yerine ya yenisini dikti ya da kuruyanları kaldırdı, attı. Nasıl bir hızlı aksiyon aldınız?" sorularını yöneltti. Cumhurbaşkanı'nın "TARSİM olanın, olmayanın zararını telafi edeceğiz" sözünü hatırlatan Barut, TARSİM'li olmayanın eline şu ana kadar maddi bir şey geçmediğini belirterek, "Devlet de çiftçisini desteklemek zorundadır. Çiftçinin desteklenmesi lazım. TARSİM'i hep birlikte yeniden güncelleyelim" diyerek sözlerini tamamladı.