TVHB: “Toplu İftar Yemeklerinden Kaçınılmalıdır”

Türk Veteriner Hekimleri Birliği ramazan ayı içerisinde covid-19 salgınına karşı iftar sofralarında güvenli gıda ve gıda güvenliğinin önemli olduğunu hatırlatarak özellikle alım gücü düşük olan kesimler tarafından tercih edilen ve neredeyse hammadde fiyatına satılan merdiven altı veya kayıt dışı şekilde uygun olmayan koşullarda üretilen gıda maddeleri halk sağlığı açısından büyük risk oluşturduğunu belirtti.

Birlikten yapılan yazılı açıklamada; “Tüm dünyanın topyekun Covid-19 ile mücadele imtihanı verdiği bu sancılı süreçte iftar sofralarının ve sağlığımızın vazgeçilmezi gıdalara da rağbet artmaktadır. Şüphesiz sağlıklı ve güvenilir gıda için sağlıklı üretim, prosesin olmazsa olmazıdır. Güvenli/güvenilir gıda; her türlü bozulma ve bulaşmaya yol açan etkenden arındırılarak tüketime uygun hale getirilmiş, sağlık açısından bir sakınca oluşturmayan ve besin değerini kaybetmemiş gıdadır. Gıda güvenliği ise, insanları bakteri, mantar, parazit ve virüs gibi mikropların neden olduğu gıda kaynaklı hastalıklardan korumak için, gıdaların uygun şekilde işlenmesi, pişirilmesi ve korunmasını ifade eder. Böylece, doğru gıda kullanımı uygulamaları, günümüzde gıda kaynaklı hastalıkların görülme riskini ciddi oranda düşürebilir.

Artan şehirleşme oranı, azalan gelir düzeyi ve resmi denetimlerin yetersizliği göz önünde bulundurulduğunda, her yıl olduğu gibi yine Ramazan alışverişi yapacak olan tüketicilere önemli sorumluluklar düşmektedir. Özellikle de alım gücü düşük olan kesimler tarafından tercih edilen ve neredeyse hammadde fiyatına satılan merdiven altı veya kayıt dışı şekilde uygun olmayan koşullarda üretilen gıda maddeleri halk sağlığı açısından büyük risk oluşturmaktadır.

Bir diğer önemli konu da Covid-19 sürecinde insanların özellikle alışveriş öncesi ve sonrası dikkat etmeleri gereken sağlık kurallarıdır. Covid-19 ülkemizi ve dünyayı etkisi altına almaya devam etmektedir. Ortaya çıkan mutant virüsler ile birlikte son günlerde günlük yeni vaka sayıları da son derece yüksek seviyelere ulaşmıştır.

Ortaya çıkan mutant virüslerin bulaşıcılığının artmış olması Ramazan ayında da tedbirlere sıkı sıkıya uyulmasını gerektirmektedir. Bu süreçte aşı olmuş veya hastalığı atlatmış vatandaşlarımızın da en az aşı olmamışlar kadar kurallara uyması gerekmektedir. Zira ağır hasta olmasalar bile etkeni saçabilecekleri göz önüne alınmalıdır.

Covid-19 salgını halen temel olarak insandan insana damlacık yolu ile bulaşmaya devam etmekle birlikte çevreye/yüzeylere saçılan virüsün temas sonrası ele bulaşmasını takiben elin ağız, burun ve göze götürülmesiyle suretiyle kişilere bulaşması da söz konusu olabilmektedir.

Yeni ortaya çıkan mutant Covid-19 etkenlerinin daha önce olduğu gibi insanlara gıdalarla bulaştığına dair bilimsel bir bilgi bulunmamaktadır. Fakat sürecin başından itibaren pandemiye neden olan virüsün donmuş gıdalardan, gıda ambalajlarından ve marketlerde sıklıkla temas edilen yüzey ile cisimlerden tespit edildiğine dair bildirimler bulunmaktadır. Bu nedenle market, pazar, hal ve fırınlarda genel gıda hijyeni tedbirlerinin titizlikle uygulanmaya devam edilmesi büyük önem taşımaktadır.

Daha da önemlisi bulaşıcılık hızı artan mutant etkenler bazen hiç bir belirti göstermeden kişilerde bulunabilmekte ve çevreye saçılabilmektedir. Kapalı ve kalabalık alanlara her girişimiz bu süper saçıcılar ile karşılaşma ihtimalimizi arttırmaktadır.

Salgının kontrol altında tutulabilmesi için Ramazan ayında da tedbirin elden bırakılmaması gerekmektedir.

Şu tedbirler önemlidir;

* Gıda alışverişinde; alışveriş listesi oluşturularak 1-2 haftalık ihtiyacın toplu olarak alınarak alışveriş sıklığının azaltılması ile market-pazar-fırın gibi gıda satışı yapan kapalı alanlardaki kalış süresinin en aza indirilmesi etkene maruz kalma ve süper bulaştırıcılar ile karşılaşma riskini azaltacaktır.

*Alışveriş esnasında ve kasa önlerinde müşteri ve çalışanlar arasında 2 metrelik mesafe korunmalıdır. Mümkün olduğunca temassız ödeme seçenekleri kullanılmalıdır.

* Evden çıkmadan, sıklıkla temas edilen yüzeylere, çiğ gıdalara temastan sonra ve eve döndükten sonra ellerin sabun ve su ile iyice yıkanması gerekmektedir.

* Kapalı ve toplu alanlarda mutlaka maske takılmalıdır. Market arabalarının tutma kolları sıklıkla temas edilen yüzeyler olduğundan risklidir.

* Yine markette sıklıkla temas edilen yüzeylerde de virüs bulunabilir. Buralara mümkün olduğunca az temas edilmeli ve alışveriş süresince eller yüze götürülmemelidir.

* Gıdalar elle değil gözle seçilmelidir. El temasının sınırlandırıldığı gıdalar tercih edilmelidir.

* Sebze ve meyveler duru su ile iyice yıkandıktan sonra, et ve et ürünleri ise iyice pişirildikten sonra tüketilmelidir.

* Çapraz bulaşmanın önlenmesi amacıyla, çiğ tüketilecek gıdalar ile piştikten sonra tüketilecek gıdaların hazırlanmasında farklı mutfak gereçleri kullanılmalı ve temasları önlenmelidir.

*Ramazan süresince, hastalığın ülkemizde yayılmasının önlenmesi ve genel bir sokağa çıkma yasağı gibi ağır tedbirlerin alınmasına ihtiyaç duyulmaması için evlerde de toplu iftar yemekleri verilmemelidir. Yemek esnasında maske takmak mümkün olmadığından iftar yemekleri sadece hane bireyleriyle yenmelidir.

* Sosyal mesafenin korunması ve temasın azaltılması Covid-19 ile mücadelede en önemli tedbirler arasındadır. Bu bağlamda bu Ramazan ayında da iftar çadırlarının kurulması mümkün olmayacaktır. Bu nedenle ihtiyaç sahipleri unutulmamalı ancak gıdalar bu kişilere kumanya, hazır yemek veya Ramazan kolileri şeklinde en az temas ile ulaştırılmalıdır.”