Türk zeytinyağına getirilen dökme ihracat yasağı Türkiye’ye yüz milyonlarca dolar zarar ettirir

Ege Zeytin ve Zeytinyağı İhracatçıları Birliği Başkanı Davut Er, dökme ve varilli zeytinyağı ihracatına getirilen yasaklamanın Türk zeytin ve zeytinyağı sektöründe uzun vadede ihracat pazarlarının kaybına, yüz milyon dolarlar zarara yol açabileceğini savundu. EZZİB Başkanı Er, “Zeytinyağı sektörümüzde ihracatın devamı, ihracatçımızın ve çiftçimizin korunması için Ticaret Bakanlığımız ve Tarım ve Orman Bakanlığımızdan formül üretmelerini bekliyoruz” dedi.

Ekonomi Muhabirleri Derneği İzmir Şubesi ve Tarım Gazetecileri ve Yazarları Derneği üyeleriyle online sohbet toplantısında bir araya gelen Ege Zeytin ve Zeytinyağı İhracatçıları Birliği Başkanı Davut Er, Türk zeytinyağının dökme ve varilli ihracatına getirilen yasağa en çok İspanyol, İtalyan, Yunan, Suriyeli ve Tunuslu zeytinyağı üreticilerini ve ihracatçılarının sevindiğini, İspanya’da dökme zeytinyağı fiyatlarının kısa sürede 100 avro arttığını, Türk ihracatçılarının müşterilerine İspanyol, İtalyan, Yunan, Suriyeli, Tunuslu ihracatçıların zeytinyağı satar hale geleceğini, Türk üreticiler ve ihracatçılar olarak bu kararı doğru bulmadıklarını dile getirdi.

Tüketici için KDV yüzde 1’e inmeli

Pandemi sonrasında gıda fiyatlarının dünya genelinde artışa geçtiğinin altını çizen Er, bitkisel yağ fiyatlarının yüzde 100’den fazla artarken, zeytinyağı fiyatlarındaki artışın yüzde 40’lar seviyesinde kaldığını, iç piyasada Ramazan önü olmasına rağmen zeytinyağı satışlarında aşırı bir artışta gözlemlemediklerini ifade etti. Er şöyle devam etti: “Zeytinyağına tüketicinin daha kolay ulaşabilmesi için zeytinyağındaki KDV’nin yüzde 8’den yüzde 1’e indirilmesi doğru olacaktır. Zeytinyağında 2,5-3 TL tüketici lehine rahatlama olacaktır.”

Ulusal Zeytin ve Zeytinyağı Konseyi verilerini paylaşan EZZİB Başkanı Er, “Türkiye’nin 2020/21 sezonunda 170 bin ton rekoltesi var. Geçen yıldan devreden stok, özel kararnameyle getirilen yağ, iç tüketim ve önümüzdeki yıla devretmesi beklenen yağ miktarını dikkate aldığımızda Türkiye’nin ihraç edilebilir 70 bin ton zeytinyağı olduğunu görüyoruz. Yasaklama gerektirecek bir durum yok. Biz önümüzdeki sezondan itibaren daha fazla üretim bekliyoruz. Seneye büyük bir rekolte olduğu takdirde bu yasak sonrasında eski pazarlarımıza girebilmek için ihraç fiyatlarımızda büyük düşüşler yapmak durumunda kalırız. Bu da en çok üreticimizin zarara uğramasına yol açar. 20 yıl önce dökme zeytinyağı ihracatı yasaklandığı zaman zeytinyağı fiyatı 90 centlere kadar düşmüştü. Benzer bir durumun ortaya çıkmasına izin verilmemeli” şeklinde konuştu.

İhracatın devamı için formüller arıyoruz

Yasak kararı sonrasında Tarım ve Orman Bakanı Dr. Bekir Pakdemirli ve Ticaret Bakanlığı yetkilileriyle görüşmeler yaptıkları bilgisini veren Er şöyle devam etti: “Önümüzdeki hafta da görüşmelerimiz devam edecek. Nisan ayında ihracatçılarımızın mevcut kontratlarını yerine getirmeleri için formül geliştirileceğine inanıyoruz.”

Verimliliğe odaklanmalıyız

Türkiye’nin zeytin ağacı varlığını 180 milyona çıkarmasına karşın üretimde henüz beklediği artışı yakalayamadığına işaret eden EZZİB Başkanı Er, “Tarım ve Orman Bakanlığımızın odaklanması gereken konu verimlilik olmalı. İhracatı önleyerek değil, hangi yöntemlerle üretimi arttırırız olmalı. Tarım ve Orman Bakanlığımızca zeytine prim verildi teşekkür ederiz, ağaç varlığı desteklendi ona da minnettarız. Üretimi arttırdığımız takdirde daha güçlü bir oyuncu oluruz. Türkiye’de zeytinliklerin yüzde 15’i sulanabiliyor. Damlama sulamayı geliştirmeliyiz, üreticiye ilaçlama, budama, gübre destekleri arttırılmalı. Ama bu noktada ihracatın yasaklanması sektörü olumsuz etkiler ihracatın ve ihracatçının şevki, azmi, güveni, prestiji sarsılmamalı” dedi.

Türk zeytinyağı sektörünün geçtiğimiz yıllarda 140 ülkeye 410 milyon dolar ihracat gerçekleştirdiği yıllar olduğu bilgisini paylaşan EZZİB Başkanı Er, yeni dikilen zeytin ağaçların verime gelmesiyle birlikte sektörün 1,5 milyar dolar ihracat yapabilecek potansiyele sahip olduğunu sözlerine ekledi.