Şap Salgını Kontrol Altına Alınmaya Çalışılıyor: Binlerce Hayvan İtlaf Edildi

Macaristan'ın kuzeyindeki Levél köyünde bulunan bir çiftlikte çok sayıda hayvanın şap hastalığına yakalanması üzerine 2 binden fazla sığırın itlaf edilmesi gerekiyor. Domuz, sığır, koyun ve keçileri etkileyen salgın nedeniyle Macaristan yetkilileri, çiftliğin çevresinde sıkı kısıtlamaların uygulandığı iki kademeli bir güvenlik bölgesi oluşturdu ve evcil hayvanların kontrol altında tutulması tavsiye edildi.

Levél'deki salgın, bu ay ülkede görülen ikinci vaka oldu. Birkaç hafta önce Kisbajcs köyünde de 1600 hayvan itlaf edilmişti. Orta Avrupa, 50 yılı aşkın bir süredir bu hastalıktan arınmış durumdayken, Ocak ayında Almanya'nın Brandenburg bölgesinde yeniden ortaya çıktı. O zamandan beri Macaristan ve Slovakya'da yeni vakalar görüldü. Slovakya'nın güney sınırına yakın dört ve Macaristan'da iki salgın merkezi bulunuyor.

Salgını Önleme Çalışmaları

Her iki ülke de hastalığın yayılmasını engellemek için bir dizi önlem aldı: salgın merkezlerinin çevresinde üç kilometrelik koruma bölgesi ve hayvan sağlığının izlendiği on kilometrelik gözlem bölgesi oluşturuldu. Hayvan hareketleri yasaklandı ve Macaristan yetkilileri Győr-Moson bölgesinde avlanmayı yasakladı. Slovakya, küçük sınır kapılarını kapatırken büyük sınır kapılarında dezenfeksiyon noktaları kurdu.

Enfekte hayvanların itlafı ve potansiyel olarak bulaşıcı tonlarca hayvan cesedinin imhası da yetkililer için zorlu bir görev oluşturuyor.

Eleştiriler ve Tepkiler

Her iki hükümet de eleştirilere maruz kaldı: Macaristan, Bábolna yakınlarında 1500'den fazla ineği itlaf ettiği için yerel halkın tepkisini çekerken, Slovakya ise hayvan cesetlerini açık kamyonlarla taşıdığı için eleştirildi. Slovak yetkililer bu iddiaları reddediyor.

Levél'deki 2300 sığır, itlaf edilene kadar virüsü yaymalarını engellemek amacıyla aşılanıyor. Bu işlemin yaklaşık bir hafta sürebileceği belirtiliyor.

Ülkelerin Yaklaşımları Farklı

İki hükümetin salgın merkezlerine yakın bölgelerdeki hayvanlara yaklaşımı belirgin farklılıklar gösteriyor. Slovakya, hastalığa duyarlı tüm hayvanları itlaf ederken, Macaristan sahiplerine hayvanlarını itlaf etmelerini "şiddetle tavsiye ediyor". Macaristan Baş Veteriner Hekimi Szabolcs Pásztor, hayvan sahiplerinin yetkililere önceden haber vererek kendi bahçelerinde hayvanlarını itlaf edebileceklerini, hayvanlardan kan örneği alınacağını ve virüsün tespit edilmemesi halinde etlerinin tüketilebileceğini söyledi. Ancak Levél yakınlarındaki yerel halk, bu "tavsiyenin" aslında zorunlu olduğunu düşündüklerini ifade etti.

Slovakya'da, üç kilometrelik bölge içindeki sağlıklı hayvanların itlafı, özellikle küçükbaş hayvancılığın yaygın olduğu bölgede büyük tepkilere yol açtı. Yerel halk, sağlıklı hayvanların karantinaya alınması ve test edilmesine izin verilmesi talebiyle çeşitli protestolar düzenledi.

Slovakya AB'yi Suçluyor

Robert Fico hükümeti, hayvan itlafının AB yasaları gereği zorunlu olduğunu söyleyerek Avrupa Birliği'ni suçladı. Ancak gerçekte bu, AB'nin kabul ettiği ancak ulusal hükümetlere dayatmadığı uluslararası bir veterinerlik kuruluşunun tavsiyesi. Bu tür sert önlemlerin asıl nedeni, üçüncü ülkelerin salgının yönetilmesindeki başarıya bağlı olarak enfekte ülkelerden yapılan ihracatı yasaklayabilmesi ve bunun da tarım sektörünü derinden etkileyebilecek olması.

Her iki ülkede de hayvan sahiplerine tazminat ödenirken, çiftçiler bunun tüm zararları karşılamadığını ve aceleci koşullarda hayvanlarının itlaf edilmesinin duygusal travmasını telafi etmediğini belirtiyor. Bu durum, evcil hayvanların da alınmasıyla üzücü görüntülere yol açabiliyor. Bir protestocu, kızının ineği, buzağısı ve domuz yavrusunun bir avcı tarafından vurulduğunu anlattı. "Domuz yavrusunu yere düşene kadar üç kez vurdular" diyen adam, şok içinde, "Arabaya koyduklarında hala inliyordu" dedi.