Dünya gıda fiyatları Temmuz 2011’den bu yana en yüksek seviyesinde

Birleşmiş Milletler Gıda ve Tarım Örgütü'nün (FAO) bildirdiğine göre, dünya gıda fiyatları barometresi Temmuz 2011'den bu yana en yüksek seviyesine ulaşarak yeni bir zirve yaptı.

Gıda emtia sepetinin uluslararası fiyatlarındaki aylık değişimleri izleyen FAO Gıda Fiyat Endeksi art arda üç aylık yükselişini sürdürdü ve  Eylül ayına göre yüzde 3 veya 3.9 puan artarak Ekim ayında ortalama 133,2 puana ulaştı.

FAO Tahıl Fiyat Endeksi Ekim ayında bir önceki aya göre yüzde 3,2 arttı. Dünya buğday fiyatları, Kanada, Rusya Federasyonu ve Amerika Birleşik Devletleri de dahil olmak üzere büyük ihracatçılarda azalan hasatların küresel arzı daraltması nedeniyle yüzde 5 arttı. Diğer tüm temel tahılların uluslararası fiyatları da aylık bazda yükseldi.

FAO Bitkisel Yağ Fiyat Endeksi Ekim ayında yüzde 9,6 artarak tüm zamanların en yüksek seviyesine ulaştı. Bu durum, palmiye, soya, ayçiçeği ve kolza yağındaki güçlü fiyat artışlarından kaynaklandı. Palmiye yağı fiyatları, Malezya’da halen süren göçmen işgücü kıtlığı nedeniyle üretimin azalmasına  ilişkin süregelen endişelerle desteklenerek, art arda dördüncü ay yükseldi ve Ekim ayında da arttı.

FAO Süt Ürünleri Fiyat Endeksi, alıcıların stok oluşturmak için tedarik sağlama çabaları arasında tereyağı, yağsız süt tozu ve tam yağlı süt tozu için genel olarak daha güçlü olan ithalat talebinden etkilenerek Eylül ayına göre 2,6 puan yükseldi. Buna karşılık, ana üretici ülkelerden sağlanan tedarikler küresel ithalat talebini karşılamaya yeterli olduğundan, peynir fiyatları büyük ölçüde sabit kaldı.

FAO Et Fiyat Endeksi, Eylül ayında revize edilen değerinden yüzde 0,7 gerileyerek peş peşe üçüncü ay düşüş eğiliminde. Domuz etinde Çin'den gelen alımların azalması, sığır etindeyse Brezilya'dan tedarik edilen etlerin fiyatlarındaki keskin düşüşler bu iki ürünün fiyatlarının gerilemesine neden oldu. Buna karşılık, kümes hayvanları ve küçükbaş eti fiyatları, yüksek küresel talep ve düşük üretim artışı beklentileriyle desteklenerek yükseldi.

FAO Şeker Fiyat Endeksi, Eylül ayına göre yüzde 1,8 gerileyerek, art arda altı aylık artışın ardından ilk düşüşünü kaydetti. Düşüş, temel olarak sınırlı küresel ithalat talebinin, Hindistan ve Tayland'dan ihraç edilebilir büyük arz beklentilerinin ve  Brezilya Realinin ABD Doları karşısında zayıflamasının bir sonucuydu.

2021'de tahıl üretimi rekor kırdı, fakat stoklar düşmeye başladı

 FAO'nun yine bugün yayınlanan Tahıl Arz ve Talep Özeti'ndeki yeni tahminlere göre, 2021'de dünya tahıl üretimi beklenmedik bir biçimde rekor düzeyde gerçekleşmesine rağmen, küresel tahıl stoklarının 2021/22'de daralmaya doğru gittiği görülüyor.

2021'de dünya tahıl üretimi tahmini, büyük ölçüde İran İslam Cumhuriyeti, Türkiye ve ABD'deki buğday üretimi tahminlerinde yapılan kesintiler nedeniyle Ekim ayındaki önceki rapordan bu yana 6,7 ​​milyon ton düşüşle 2 793 milyon tona sabitlendi. Buna karşılık, küresel iri taneli tahıl üretimi yukarı yönlü revize edildi. Mısır üretimindeki yukarı yönlü revizyon, Brezilya ve Hindistan'da önceden beklenenden daha iyi olan rekolteler ve bazı Batı Afrika ülkelerindeki iyileşen beklentilerden kaynaklandı. Geçen yılla karşılaştırıldığında, küresel tahıl üretiminin artması ve yeni bir rekor seviyeye ulaşması bekleniyor.

2812 milyon ton olarak tahmin edilen, 2021/22'de dünya toplam tahıl kullanımı, dünya nüfusu ile paralel olarak yükselen buğdayın küresel gıda tüketiminde beklenen bir artışın öncülüğünde 2020/21 tahmini seviyesinden yüzde 1,7'lik bir artışa doğru ilerliyor. Eş zamanlı olarak mısırın, tahmin edilen yüksek yem ve endüstriyel kullanımları da beklenen yıllık artışa katkıda bulunuyor.

Dünya tahıl stoklarının 2022'de mevsimlerin sonunda açılış seviyelerinin yüzde 0,8 altına düşerek 819 milyon tona düşeceği tahmin ediliyor. Bunu takiben, dünya hububat stokları/kullanım oranının 2020/21'de yüzde 29,4'ten 2021/22'de yüzde 28,5'e biraz düşmesi bekleniyor, ancak bu yine de genel olarak iyi bir seviyeye işaret ediyor.

Bu ay, buğday ve pirincin önceden tahmin edilenden daha güçlü küresel ticaretinin yukarı yönlü bir revizyonun ardından, dünya hububat ticaretinin 2020/21 seviyesine göre yüzde 0,3 artarak 2021/22'de 478 milyon ton olarak gerçekleceği ve yeni bir rekora ulaşacağı tahmin ediliyor.