TVHB, Yeni Hayvan Koruma Yönetmeliği Üzerine Görüşlerini Açıkladı

Türk Veteriner Hekimleri Birliği (TVHB), 13 Aralık 2024 tarihinde Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren Hayvanların Korunması Hakkında Uygulama Yönetmeliği ile ilgili değerlendirmelerini kamuoyuna sundu.

Yönetmelikle veteriner hekimlerin karşı karşıya kaldığı sorunlar ve kamuoyunda oluşturduğu tartışmalar açısından büyük önem taşıdığı belirtilerek TVHB'ye göre, veteriner hekimler ötanaziyi yalnızca tıbbi gereklilikler çerçevesinde kabul edilebilecek bir uygulama olarak değerlendiriyor ve yaşam hakkını savunan mesleğin öldürmekle ilişkilendirilmesini reddediyor. Yönetmelikte, hayvan popülasyonunun kontrol altına alınamadığı durumlarda ötanazi kararının belediye meclislerine bırakılması, tıbbi etik ve hayvan hakları ilkeleriyle çelişmektedir.

TVHB açıklamasında, 5996 sayılı Veteriner Hizmetleri, Bitki Sağlığı, Gıda ve Yem Kanunu’nun 9’uncu maddesinin 3’üncü fıkrasına atıfta bulunarak, ötanazi kararlarının yalnızca tıbbi zorunluluklar doğrultusunda ve veteriner hekimlerin uzman görüşleri çerçevesinde verilmesi gerektiğini belirtti. Kanunen yasaklanmış bir uygulamanın yönetmelikle hayata geçirilmesinin mevzuat açısından ciddi sorunlara yol açabileceği ifade edildi. Hayvan refahını hiçe sayan bu tür yaklaşımlar, veteriner hekimlik mesleğinin temel değerleriyle bağdaşmamaktadır.

TVHB, mevcut yönetmelik kapsamında belediyelere sahipsiz hayvanların barınaklara yerleştirilmesi için 2028 yılına kadar süre tanınmış olmasına rağmen, bu sürecin plansız ve kontrolsüz şekilde yürütülmesinin hayvan refahını ve toplum sağlığını tehdit ettiğini belirtti. Hayvanların sağlıklı ve güvenli bir şekilde barındırılmasını sağlayacak yeterli altyapıya sahip barınakların eksikliğinin, bulaşıcı hastalıkların yayılmasına ve hayvanların yaşam haklarının ihlaline yol açtığına dikkat çekildi. Bu sebeple, sahipsiz hayvan sorununa yönelik kalıcı bir çözüm olarak ülke genelinde bir kısırlaştırma seferberliği başlatılması gerektiği vurgulandı.

TVHB, ülke genelinde sahipsiz hayvanların popülasyon kontrolü için bir kısırlaştırma seferberliği başlatmaya hazır olduklarını belirtti. Bilimsel ve etik değerler çerçevesinde yürütülecek bu süreçte tüm sahipsiz ve sahipli hayvanların kısırlaştırılması gerektiğini ve belediyelerin bu konuda gerekli bütçeyi sağlaması gerektiğini ifade etti.

Türkiye genelinde sahipsiz hayvanların popülasyon kontrolü ve refahının sağlanabilmesi için kapsamlı bir yaklaşım benimsenmesi gerektiği vurgulandı. Belediyelere en az 4000 veteriner hekimin istihdam edilmesi, Avrupa standartlarına uygun modern tesislerin kurulması, besleme noktalarının oluşturulması ve personelin hayvan refahı konularında eğitilmesi gerektiği belirtildi.

TVHB, barınak kapasitelerinin artırılması, doğal yaşam alanlarının oluşturulması ve popülasyon kontrolü için belediyelere doğrudan devlet desteği sağlanması gerektiğini belirtti. Güçlü mevzuat, güçlü yapılanma ve güçlü bir bütçe olmadan bu sorunun çözülemeyeceğine dikkat çekildi.

Veteriner hekimlerin, tıbbi gerekçeler dışında ötanazi uygulamaya veya meslek etiğine aykırı işlemler yapmaya zorlanmasının kabul edilemez olduğunu belirten TVHB, sahipsiz hayvanların korunması ve güvenli bir şekilde yaşamalarının sağlanmasının bireylerden yerel yönetimlere kadar herkesin ortak sorumluluğu olduğunu vurguladı. TVHB, sahipsiz hayvanların popülasyon kontrolünü sağlayacak bilimsel, etik ve sürdürülebilir çalışmalara tam destek vermeye hazır olduklarını kamuoyuna bildirdi.