Türkiye'de bulunan çömlekler insan-arı ilişkisinin tarihini değiştirdi

İngiltere'deki Bristol Üniversitesi uzmanlarınca yürütülen bir çalışma, insanların arıları Taş Devri'nde de kullandığını ortaya çıkardı. Buna göre; Türkiye topraklarındaki insanlar, bal arılarından en az 8 bin 500 yıl önce de faydalanıyordu.

Nature dergisinde yayınlanan araştırmanın sonuçlarına yönelik makele, Konya Çatalhöyük’te bulunan ve milattan önce 7'nci milenyumla tarihlenen çömleklerde balmumu kullanıldığını ortaya koydu. Bu da Neolitik dönem çiftçilerinin arı ürünlerini kullandığına dair en eski kanıt olarak kayıtlara geçti. Avrupa'daki birçok başkaca Neolitik alandan çıkarılan çömleklerde de ayırıcı kimyasal balmumu izlerine rastlandı. 

Kimya Profesörü Richard Evershed liderliğinde yürütülen ve 20 yıllık bir araştırmanın ürünü olan makalede, 150'den fazla arkeoloji alanında bulunan 6 bini aşkın parçadaki kimyasal bileşimler incelendi. 

SERAMİKLERİ SU GEÇİRMEZ HALE GETİRMEK İÇİN

Makalenin Başyazarı Dr. Melanie Roffet-Salque, "Bal arısının kullanılmasının en açık nedeni bal. Çünkü bu, tarih öncesi insanlar için nadir bir tatlandırıcı. Fakat balmumu, kendi içinde çeşitli teknik, ritüel, kozmetik ve tıbbi amaçlarla, örneğin gözenekli seramik araçları su geçirmez hale getirmek için kullanılmış olabilir" dedi. 

ABD’deki Mounth St. Joseph Üniversitesi’nden Biyoloji Profesörü Gene Kritsky makaleye ilişkin değerlendirmesinde, çömleklerdeki balmumu varlığının, tarih öncesi dönem çiftçilerinin arıcılık yaptığını değil, balmumu ve baldan faydalandıklarını gösterdiğini söyledi. Kritsky, araştırmanın insanların arı ürünlerini kullanmasının tarihini bilinenden en az 2 bin yıl geri götürdüğünü belirtti.

İLK TARIMCI TOPLULUKLARDAN BİRİ

Dünyanın en eski yerleşimlerinden biri olan Çatalhöyük'te yaşayan insanlar, ilk tarımcı topluluklardan da biridir. Çatalhöyük, bu özelliklerinin bir sonucu olarak 2009 yılında UNESCO Dünya Mirası Geçici Listesi'ne eklendi. UNESCO tarafından 2012 yılında Dünya Mirası Listesi'ne dahil edilmesine karar verildi.