Sarıbal'dan Mısır İthalatına Sert Eleştiri: "Hasada 15 Gün Kala Sıfır Gümrükle Kapılar Açıldı"

CHP Bursa Milletvekili Orhan Sarıbal, Türkiye Büyük Millet Meclisi'nde düzenlediği basın toplantısında, 31 Temmuz'a kadar kullanılmak üzere getirilen 500 bin tonluk sıfır gümrüklü mısır ithalatı tarife kontenjanı kararını sert bir dille eleştirdi. Sarıbal, bu kararın yerli çiftçiyi görmezden geldiğini, ürününü değersizleştirdiğini ve emeğini hiçe saydığını ifade ederek, Türkiye'nin bir ithalat cennetine dönüştürüldüğünü savundu.

"Yerli Üreticiye 'Ekme, Satamazsın, Bat' Deniyor"

Hasada sadece 15 gün kala ithalat kapılarının ardına kadar ve sıfır gümrükle açılmasının yerli üreticiye açıkça "ekme, satamazsın, bat" mesajı verdiğini belirten Sarıbal, Türkiye'nin mısır üretimini her yıl artırmasına rağmen, 2003'ten 2025'e kadar toplam 41 milyon ton mısır ithal edildiğini ve bunun için kasadan 10 milyar dolar çıktığını kaydetti. Sarıbal, bu durumdan ithalatçı lobiler, yandaşlar, aracı şirketler ve komisyoncuların kazanç sağladığını, Adana, Konya, Karaman, Eskişehir ve Şanlıurfa'daki çiftçilerin ise ürünlerinin değersizleştiğini, emeklerinin heba olduğunu ve borçlarını ödeyemez duruma geldiklerini vurguladı. Sarıbal, geçen hafta tonu 12 bin 300 TL olan mısır fiyatının, bu ithalat kararı sonrası 500 TL birden düştüğünü örnek verdi.

"Sıfır Gümrüklü İthalatı Kim Yapacak?"

Verilen 15 günlük sürenin bu denli büyük bir ithalat için yeterli olmadığını dile getiren Sarıbal, "Sıfır gümrükle 500 bin ton mısır ithalatını kim yapacak? Bu imtiyazı kimlere verdiniz?" sorularını yöneltti. Eski Maliye Bakanı Kemal Unakıtan'ın oğluna ait şirketin geçmişte 4 bin ton mısır ithalatında gümrük vergisi artırımıyla karını yüzde 40 artırdığını hatırlatan Sarıbal, iktidarın tarım politikalarını eleştirdi.

Üretici Hasat Yapmadan Zarar Etti

Mısırın Türkiye'de ağırlıklı olarak yem sanayinde kullanıldığını belirten Sarıbal, son beş yılda mısır üretiminin yaklaşık yüzde 35 artarak 2019'da 6 milyon tondan 2024'te 8,1 milyon tona yükseldiğini ifade etti. TÜİK'in 2025 yılı için yüzde 4,9 artışla 8,5 milyon ton üretim tahmini olduğunu aktaran Sarıbal, Türkiye'nin mısırda kendine yeterlilik oranının yüzde 96,5 olduğunu hatırlattı. Son dokuz ayda toplam 3,5 milyon ton mısırın sıfır veya düşük gümrükle ithal edildiğine dikkat çeken Sarıbal, hasat öncesi alınan bu kararın depoları ithal mısırla doldurduğunu ve yerli ürün piyasaya girmeden arz fazlası yaratarak fiyatları düşüreceğini söyledi.

Toprak Mahsulleri Ofisi'nin (TMO) 2022'de ton başına 5 bin 700 TL olan mısır alım fiyatını 2023'te sadece yüzde 5,3 artırarak 6 bin TL olarak açıkladığını belirten Sarıbal, bu fiyatın üretim maliyetinin çok gerisinde kaldığını ifade etti. Sarıbal, TMO'nun 2024 yılı için henüz alım fiyatı açıklamadığını ve bu gecikmenin üreticiyi daha da zor durumda bıraktığını vurgulayarak, üreticinin mağduriyet yaşamaması için fiyatın derhal açıklanması gerektiğini dile getirdi.

"Emeği Yok Say, Üreticiyi Borca Batır, Üstüne Ceza Kes!"

Sarıbal, çiftçilerin yaşadığı genel krize de değinerek, karpuz ve soğan üreticilerinin ürünlerini satamadığını, patates, domates ve bezelye üreticilerinin ise maliyetlerini karşılayamadığını ifade etti. Sakarya'da toptancıların alımdan vazgeçmesi üzerine karpuzlarını yere döken çiftçilere 1 milyon 400 bin TL ile 17 milyon 200 bin TL arasında ceza kesilmesini eleştiren Sarıbal, bunun AKP'nin çiftçiye reva gördüğü tarım politikasının özeti olduğunu söyledi. Sarıbal, devletin planlama, alım garantisi ve destek sağlamak yerine, satılamayan ürünü döken üreticiye "piyasa düzenini bozdu" diyerek ceza kestiğini, oysa bu düzenin zaten çiftçiyi yok etmek için kurulduğunu belirtti. Sarıbal, "Üreticiyi borç batağına sürükleyip, malını satamadığı için cezalandırmak, tarım politikasının geldiği utanç verici noktayı gösteriyor" sözleriyle açıklamalarını tamamladı.