CHP Bursa Milletvekili Orhan Sarıbal, "Gelecek yılın bütçesi küçük üreticilerin değil, tarım şirketlerinin ve ithalat lobilerinin bütçesidir." dedi.
Sarıbal, Mecliste düzenlediği basın toplantısında, 2018 Yılı Merkezi Yönetim Bütçesinde tarımsal destekleme için 14 milyar 514 milyon lira ödenek öngörüldüğünü bildirdi.
Tarıma en az 35 milyar lira destek verilmesi gerektiğini belirten Sarıbal, şöyle konuştu: AKP iktidara geldiğinden bu yana çiftçinin değil şirketlerin çıkarlarını kollayan politikalar uygulamış; üretim yerine ithalatı desteklemiştir. Türkiye çiftçinin kullandığı mazot, gübre, tohum gibi girdiler bakımından dışa bağımlı olup, fiyatları fahiş bir şekilde artmaktadır.
Buna karşılık çiftçi yeterince desteklenmemekte ve ürün alım fiyatları düşük tutulmaktadır. Üretimi sürdürme imkânı kalmayan çiftçiye bu durumda tarımı, toprağı terk etmekten başka çare kalmamaktadır.
TARIM GİRDİLERİNDEKİ FİYAT ARTIŞLARI
Son bir yılda mazotun fiyatı yüzde 16, kimyasal gübrelerden ürenin fiyatı yüzde 24, diamonyum fosfatın fiyatı yüzde 44, hayvan yemlerinden yoncanın fiyatı yüzde 32, korunganın fiyatı yüzde 46, silajlık mısırın fiyatı yüzde 40, samanın fiyatı yüzde 84 artmıştır.
ÇİFTÇİNİN ÜRÜNÜ DEĞERİ FİYATINA ALINMIYOR
Peki, buna karşılık devlet çiftçinin elinden ürününü alırken geçen yıla göre ne kadar artış yapmış? Buğdayda yüzde 3,3, mısırda yüzde 2,7, şeker pancarında yüzde 10,4. Bu arada son bir yıllık Tüketici fiyat endeksinin (TÜFE) yüzde 13 olduğunu da hatırlatmak isterim.
ÜRETİM DEĞİL, İTHALAT ARTIYOR
Bu şartlarda çiftçi üretimi sürdürebilir mi? İşte tam da bu nedenle AKP döneminde tarım ürünlerinin büyük çoğunluğunda üretim artışı olmamıştır. Örneğin 2002 yılında kişi başına buğday üretimi 294 kg iken, 2016 yılında kişi başına buğday üretimi 258 kg’dır
AKP’nin uyguladığı üretim yerine ithalatı destekleyen politikaların sonucu ise iktidarda oldukları 2003-2016 dönemde yapılan 171 milyar dolarlık tarım ürünleri ithalatı olmuştur.
2017 yılının ilk 10 ayında tarımsal ithalat 14,9 milyar $, ihracat ise 14 milyar $, cari açık ise yaklaşık 900 milyon dolardır. Üstelik tarımsal hammadde ithalatı ihracatın 7 katına çıkmıştır.
TARIMDA İTHALATA DAYALI POLİTİKALARIN SONUÇLARI
2003-2016 yılları arasında ithal edilen yağlı tohum ve türevlerinin bedeli 36 milyar dolardır. Ayrıca 62 milyon ton hububat için 17,5 milyar dolar, 3,5 milyon ton kuru bakliyat için 3 milyar dolar, 10 milyon ton pamuk için 17 milyar dolar ödenmiştir. Halen 29 milyon dekar tarım arazisinin boş bırakıldığı dikkate alınırsa; doğru bir destekleme politikası ve üretim planlaması ile ülkemizin bu ürünlerde dışa bağımlılıktan kurtulması mümkün değil midir?
KIRMIZI ETTE VE HUBUBAT GÜMRÜK VERGİLERİ DÜŞÜRÜLDÜ
27 Haziran 2017 tarihli Resmî Gazete’de yayımlanan İthalat Rejimi Kararına Ek Karar ile canlı hayvan, kırmızı et ve hububatta gümrük vergileri düşürüldü.
2017 YILINDA ALINAN GÜMRÜKSÜZ İTHALAT KARARLARI
2017 yılında yayımlanan Bakanlar Kurulu Kararları ile canlı hayvan ve kırmızı et ile muhtelif hayvan yemleri, hububat ve bakliyatta gümrük vergisi oranları yüzde sıfıra düşürülmüştür.
ESK VE TMO İÇİN İTHALATTA GÜMRÜK VERGİLERİ SIFIRLANDI
Et ve Süt Kurumu’na (ESK) sıfır gümrükle 975 bin canlı hayvan (500 bin büyükbaş, 475 bin koyun ve keçi) ve 95 bin ton kırmızı et ithalatı için yetki verilirken, Toprak Mahsulleri Ofisi’ne de toplam 2 milyon 250 bin ton buğday, arpa, mısır ve pirinç için gümrük vergisiz ithalat yetkisi verildi. Bu konuda iki ayrı Bakanlar Kurulu Kararı 29 Temmuz 2017 tarihli Resmî Gazete’de yayımlandı.
GÜMRÜK VERGİLERİNİN SIFIRLANMASI TÜRKİYE’Yİ AÇIK PAZAR HALİNE GETİRİR
Hububatta hasat devam ederken enflasyonu düşürmek bahanesiyle gümrük vergilerinin düşürülmesi, üreticinin elindeki hububat fiyatlarını baskılamaktan başka bir işe yaramaz.
Gümrük vergilerinin sıfırlanması Türkiye’yi açık pazar haline getirir. İthal hububat piyasaya hâkim olur. Başlangıçta fiyat düşer, ancak, ithal hububatla rekabet edemeyen olan çiftçi üretimden çekilir ve üretim yapamaz.
CANLI HAYVAN VE KIRMIZI ETE 5,4 MİLYAR DOLAR ÖDENDİ ET FİYATI DÜŞÜRÜLEMEDİ
Son yıllarda ülke gündeminden düşmeyen kırmızı et krizini ithalat yoluyla çözme girişimi, 30 Nisan 2010 tarihli Resmî Gazete’de yayımlanan kararla EBK’ye sığır eti ithalatı yapma yetkisinin verilmesiyle başlamış; aradan yedi yıl geçmesine ve 5,4 milyar dolarlık ithalat yapılmasına rağmen kriz aşılamamıştır.
BU BÜTÇE KÜÇÜK ÜRETİCİLERİN DEĞİL, TARIM ŞİRKETLERİNİN VE İTHALAT LOBİLERİNİN BÜTÇESİDİR
2018 yılı merkezi yönetim bütçesinde tarımsal destekleme ödemeleri için 14 milyar 514 milyon TL ödenek öngörülmüştür. 5488 sayılı Tarım Kanunu’nun 21. maddesine göre tarımsal destekleme GSYH’nin en az yüzde 1’i olmak zorundadır.
Orta Vadeli Program’ın (OVP) 2018 yılı GSYH hedefi yaklaşık 3,5 trilyon liradır. Yani tarıma en az 35 milyar lira destek verilmelidir. Oysa verilecek olan destek 14,5 milyar liradır. Yani Tarım Kanununun emrettiğinden 20 milyar lira eksik. Desteğin GSYH içindeki payı yüzde 0,42’ye düşmüştür.
Zaten AKP hükümetinin Tarım Kanununun çıktığı 2006 yılından bu yana tarımsal destekleme ödemelerinin eksik ödenmesinden dolayı çiftçilere 100 milyar lira borcu bulunmaktadır.
Maliye Bakanı 2018 yılı için toplam mazot desteğini 1,9 milyar lira olarak açıklamıştır. Oysa Başbakan çiftçilere deponun yarısı bizden, yarısı sizden demişti. Tarımda yaklaşık 3 milyar litre (15 milyar liralık) mazot kullanılmakta olup, yarısı 7,5 milyar liradır. Buna göre çiftçiye mazotun yüzde 50’si değil, yüzde 13’ü verilecektir.
Tarımda çiftçiden, emekten yana çözüm “çiftçiyi terbiye edici” ithalat politikalarında değil, üretim maliyetlerinin düşürülmesinde, destekleme politikalarında ve üretim planlamasındadır.
Yorum Yazın