Küresel gıda fiyatları yükselişini 11’inci ayda da sürdürdü

Birleşmiş Milletler Gıda ve Tarım Örgütü'nün (FAO) bugün açıkladığı Küresel Gıda Fiyatları Endeksi Nisan ayında da yükselişini sürdürdü. Üst üste 11 aydır yükselen endekste en fazla  artış şekerde gerçekleşirken tahıl ürünlerinin fiyatlarındaki tırmanış da devam etti. 

Nisan ayında ortalama 120,9 puan olarak gerçekleşen FAO Gıda Fiyat Endeksi’ndeki artış, Mart ayına göre  yüzde 1,7 bir yükselişe işaret ederken, geçtiğimiz yılın Nisan ayına göre ise yüzde 30,8 artmış durumda.  Yaygın olarak ticareti yapılan küresel gıda emtia fiyatlarını aylık olarak takip eden Endeks bu artışla 2013’ten bu yana en yüksek seviyeye ulaştı. Nisan ayı endeksi, tüm zamanların en yüksek gıda fiyat endeksi olan Şubat 2011’deki zirveden yüzde 12 daha düşük bir seviyede.

FAO Şeker Fiyat Endeksi ay boyunca yüzde 3.9 artarak Nisan 2020'den yaklaşık yüzde 60 daha yüksek seviyelere ulaştı. Brezilya'daki hasatın yavaş ilerlemesi ve Fransa'daki don hasarı ile ilgili endişeler, küresel arzın sıkılaştırılması konusundaki endişeleri artırdı.

Ana ihracatçı ülkelerdeki üretim artışının beklenenden daha az olacağı endişeleriyle artan uluslararası palm yağ fiyatları, FAO bitkisel yağ Fiyat Endeksi’nde yüzde 1,8 artışa neden oldu.

Soya ve kolza yağı daha da tırmanırkenayçiçek yağı fiyatlarındaki artış daha sınırlı kaldı.

FAO Et Fiyat Endeksi, Doğu Asya'dan gelen yoğun talebin desteklediği büyükbaş hayvan, küçükbaş ve domuz eti talepleriyle Mart ayındaki değerinden yüzde 1,7 arttı. Kümes hayvanları et fiyatları ise küresel pazarlardaki dengeyi yansıtacak şekilde istikrarını korudu.

Mart ayında kısa süreli bir düşüş yaşanan FAO Tahıl Fiyat Endeksi ise Nisan ayında yüzde 1,2 artarak Nisan 2020 seviyesinin yüzde 26 üzerinde kaldı. Amerika Birleşik Devletleri'ndeki beklenenden daha az  ekim beklentilerinin yanı sıra Arjantin, Brezilya ve ABD'deki mahsul koşullarına ilişkin endişeler nedeniyle mısır fiyatları yüzde 5,7 artarak geçen yılki seviyesinin yüzde 66,7 üzerine yükseldi. Uluslararası buğday fiyatları, pirinç, arpa ve sorgum fiyatları yumuşarken, genel olarak sabit kaldı.

Asya'dan gelen güçlü  ithalat talebiyle yükselentereyağı, peynir ve yağsız süt tozu fiyatları nedeniyle FAO Süt ürünleri Fiyat Endeksi Mart ayına göre yüzde 1,2 arttı.

Küresel tahıl üretimi, kullanımı, ticareti ve stokları için yeni tahminler

FAO bugün ayrıca, yeni Tahıl Arz ve Talep Özeti'nde bir dizi güncellenmiş tahmin de yayınladı.

2020 yılında küresel tahıl üretiminin bir önceki yıla göre yüzde 2,1 artışla 2,767 milyon ton olacağı tahmin ediliyor.

2020/21 için dünya tahıl kullanımının, Çin ve ABD’de beklenende daha yüksek yem talebi nedeniyle yüzde 2,7'lik bir artışla 2.783 milyon ton olarak gerçekleşmesi öngörülüyor.

FAO, 2021 sezonunun sonunda dünya tahıl stoklarına yönelik tahminini, Çin ve ABD'deki mısır stoklarının muhtemel düşüşleri nedeniyle 805 milyon tona düşürdü. Bu rakam ilk tahminlere göre yüzde 2,3 bir düşüşe işaret ediyor.  Küresel tahıl stok-kullanım oranının yüzde 28,3 ile yedi yılın en düşük seviyesinde olması bekleniyor.

2020/21 döneminde dünya tahıl ticaretinin 467 milyon tona ulaşacağı tahmin ediliyor, bu da yıllık bazda yüzde 5,9'luk bir genişleme ile iri taneli tahıllar, daha sonra pirinç ve son olarak buğday için en hızlı büyüme olarak öngörülüyor.

FAO ayrıca, 2021/22 sezonunda buğday için ilk arz ve talep görünümünü sundu ve üretimi 778.8 milyon ton veya 2020 tahmininden yüzde 0.5 daha fazla tahmin etti ve bu tahmin Avrupa Birliği'nin üretimindeki beklenen 6 yüzde yıllık artışla desteklendi.

Yeni sezonda buğday kullanımının, Asya ve Afrika’da 2012-13’ten bu yana en düşük stok seviyesini işaret etse bile Çin’deki yüksek stok sayesinde, yüzde 0,9 artarak 770 milyon tona çıkması öngörülüyor. Dünya buğday stoklarının 2022 sezonunun sonuna kadar yüzde 3,0 artarak 293 milyon tonluk rekor bir düzeye ulaşması bekleniyor.

2020/21 (Temmuz/Haziran)' daki küresel buğday ticaretinin, Avustralya, Kanada, Rusya Federasyonu ve ABD'den azalan sevkiyatların Arjantin ve AB'den genişletilmiş ihracatı dengelemekten daha fazla olması beklentisiyle, yıllık bazda yüzde 1.8 oranında azalarak 185 milyon tona gerileyeceği tahmin ediliyor.

2021'de küresel iri taneli tahıl üretimi için erken dönemli beklentiler, Brezilya, Çin, Ukrayna ve ABD'de beklenen ekili alanların artmasının yanı sıra AB'deki rekoltelerin toparlanmasının yol açtığı art arda üçüncü büyüme yılını işaret ediyor. Güney Afrika ve komşu ülkelerde de önemli üretim artışları öngörülüyor.