İngiltere’de son yıllarda şaraplık üzüm yetiştiriciliği hayli hız kazandı. Bunda en büyük etken şüphesiz küresel ısınmanın tetiklediği iklim değişikliği.
Avrupa’nın en soğuk ve en fazla yağış alan ülkelerinden Birleşik Krallık’ta son yıllarda yüzde 150’lik bir artış gözleniyor.
Euronews muhabiri Hans von der Brelie, İngiltere’de hem üzüm bağlarını gezerek üreticilerden bilgi aldı, hem de üreticilerin hikayelerini dinledi.
Sonbaharın son demleri.
Kalan son şaraplık üzümlerin de toplanma zamanı.
Lakin hatırlatmakta fayda var; bu yolculuğumuz şarap tadımı üzerine yapılan bir seyahat değil, dünya üzerindeki en büyük sorunlardan biri olan küresel iklim değişikliği ile alakalı gerçekleri ve verileri tespit edeceğiz.
Euronews muhabiri Hans Von Der Brelie:
“Ne kadar çok şaraplık üzüm var.. Birleşik Krallık’tayız..Hani o üzümlerin geldiği yer. Peki böylesine soğuk ve yağmurlu bir ülkede nasıl olur? İşte bu soruyu soracağız”
Isınan denizin yanındaki Sussex’deyiz
Rathfinny üzüm bağları: 72 hektar şaraplık üzüm ekilmiş ve 70 hektar daha ekilecek. 2020’de İngiltere’nin en büyük bağı olacak.
Bundan yarım yüzyıl önce, güneydoğu İngiltere’de ürün yetiştirme sezonu boyunca ortalama sıcaklık on iki buçuk santigrat derecede idi.Şimdilerde ise 14 derece.
Küresel ısınma hız kazandı ve değişimi de tetikliyor.
Geçtiğimiz on yılda İngiltere’de şarap bağları yüzde 150 artış gösterdi.
Rathfinny’de üzüm toplayıcılığı yapan Paul Williamson’a göre, üreticiler daha yukarılara doğru gidiyor:
“Isınma her geçen yıl artarak devam ediyor. Üzüm yetiştiricileri ülke içinde daha yukarılara doğru hareket ediyor”
Bu arada Mark, birkaç yıl önce milyar dolarlık bir yatırım fonunun idarecisi olarak çalışıyordu.
2009’da Londra’dan ayrıldı.
Sonra elindeki para ile şarap mı yoksa salata üretimine mi yatırım yapacağını düşündü. Takım elbiselerini çıkarıp çiftçi kıyafetlerini giydi ve kolları sıvayıp 10 milyon Sterlinlik bir şaraplık üzüm bağı kurdu.
Rathfinny bağını kuran Mark Driver, şarap üreticiliğinin aslında binlerce yıl önce İngiltere’de olduğunu ancak havanın değişmesi ile insanların tercihlerinin de değiştiğini belirtti:
“Bundan iki bin yıl önce Romalılar buradaydı. Buradan sadece iki km ötede şarapların olduğu büyük bir villa vardı. Sonraları soğuk dönemler geldi ve biz bira içmeye yöneldik. 1950’lerden 60 ve 70’lerden itibaren İngiltere’de yeniden şaraplık üzüm üretimine döndük. Doğrusu iklim değişikliğinin etkisi ile İngiltere’de artık hayli üzüm bağları görmeye başladık”
Başarıya giden yol uzun ama şans da yaver gidiyor.
Rathfinny, Fransız Şampanya bölgesi ile aynı hat üzerinde bulunuyor.
Üzüm toplayan işçiler çalışmaya bir süre ara vermişler. Ama değişimden de hayli heyecanlılar.
David, euronews muhabirine Rathfinny’yi nasıl oluşturduğunu anlattı:
“Hayal bile edilemezdi. Afrika ve Avustralya’ya seyahat edip oralardaki şarapların tadına baktım. Sonra onu buraya taşıdım. Şimdi artık İngiltere’de de var. Gerçekten şaşırtıcı bir durum ama aynı zamanda güzel. Şu tepelerin arasında yaşıyorum. Sığır yetiştirilen tarım arazisi olarak kullanılıyordu. Artık kökten değişim başladı”
Mark, Fransa’dan üretim makineleri aldı. Şaraplık üzüm yetiştiriciliği hayaliyle yatırım fonu işini bıraktı, kendini kitaplara verdi iki yıl boyunca şarap yetiştiriciliği üzerine çalışmalar yaptı.
Bu kumar değil. Toprak ve teknik bilgi, beceri ve de sabır işi.
2019’da artık kabuğunu kırmak istiyor ki eğer tutarsa 2025 yılında bir milyon şişe şarabı piyasaya sürecek.
Mark Driver’a göre iklim değişikliği ve ısınmayı da beraberinde getiriyor:
“Geçmişe dönük yüz yıllık hava raporlarına ulaştık. O zamanki hava değerlerine bakarsanız son yirmi beş, otuz yılda, yıllık olarak artışı görebilirsiniz. Şimdi artık muhteşem bir şarap üretimi için üzümünüzü gereken şeker seviyesi, gerekli asit oranı ve istenen düzeyde yetiştirip olgunlaştırmak, doğru dengeyi yakalamak adına çok daha fazla olasılık var”
Dilerseniz kuzeydoğuya, Bungay yakınlarındaki küçük bir köy olan Earsham’a yol alalım.
Burada, Hannah ve Ben Wtchell isimli çift ile karşılaşıyoruz. Dünyadaki şaraplık üzüm yetiştirilen yerleri gezmeye çıkmadan önce şarap yapımı ile alakalı ne gerekiyorsa iki yıl kaldıkları Fransa’nın Beaujolais bölgesinde öğrenmişler.
Ardından California’dan Yunanistan’a, Arjantin’den Şili’ye, Güney Afrika’dan Yeni Zelanda ve Avustralya’ya kadar gezmişler.
Ben’e şaraplık üzüm yetiştirmek için en iyi alanı nasıl seçeriz diye sorduk.
Ben Witchell, “Olabildiğince düşük rakımlı bir yer olmalı. İdeal olanı, donma riskini azaltmak için deniz seviyesinde olmalı. Gerçi olgunluk ve şeker oranı yüksek yerlerdeki kadar olmasa da lezzet profili çok daha fazla gelişebilir. Fenol, asit oranı ve diğer tüm aroma karışımları geliştirilebilir. Aromatik ve lezzetli bir ürün ortaya çıkabilir” sözleri ile yanıt verdi.
Ben, daha önceleri bilişim sektöründe Hannah ise turizm alanında çalışmış.
Avrupa Birliği’nden de aldıkları bir miktar hibe ile tüm birikimlerini yeni maceralarına yatırmışlar.
Almanya’dan 12 bin 500 üzüm fidesi alıp dikmişler.
Proje toplamda 300 bin Strelin’e mal olmuş.
Üretimlerini anlatan Hannah Witchell, beyaz şaraba yoğunlaştıklarını dile getirdi:
“Bunlar hala beyaz şarap için kullanmayı istediğimiz Pinot-Blanc üzümleri. Maksimum derecede olgunluğa ulaşmaları için buraya (mahzen) bıraktık”
East Anglia Üniversitesi’nden Alistair Nesbitt ile görüştük.
Kendisi İngiltere’de iklim değişikliğinin şaraplık üzüm yetiştiriciliği üzerine nasıl etkisi olduğu konusunda geniş kapsamlı araştırma yapıyor.
Alistair Nesbitt, İngiltere gibi soğuk bir ülkede son yıllarda artık üzüm yetiştiriciliğinde inanılmaz bir artış olduğunu söyledi:
“Son 15 yılda üzüm bağlarında artış gözlemliyoruz, özellikle de güneydoğu İngiltere’de. Önümüzdeki on yılda da artış olma olasılığı hayli yüksek. Üzüm bağları ayrıca farklı alanlara yayılacaktır. Doğu Anglia gibi tarıma elverişli yerleri de kapsayacaktır”
Alistair ülke çapında dolaşarak Ben ve Hannah gibi üreticilere bilimsel konularda rehberlik yapıyor.
Ayrıca sıcaklık, rüzgar ve nem oraları ile ilgili veri topluyor.
Karmaşık mikro iklim modelleri için faydalı olan bu bilgileri, hem üzüm yetiştiricilerinin başını ağrıtan haşerelere karşı hem de küresel iklim bilimi için kullanıyor. Peki ısınmanın olduğunu doğrulayabilir mi?
Alistair Nesbitt:
“İklim değişiminin yaşandığı bir gerçek. Bunu şaraplık üzüm yetiştirilen alanlarda görebiliyoruz. Geçmişe dönük 60 yılı ele aldığımızda da net görebiliyoruz. Isı yükseliyor. Özellikle üzümlerin olgunlaştığı vejetasyon döneminde bir derece artıyor. Fazla gibi görünmese de üzüm yetiştiriciliği üzerine konuşuyorsak eğer bu kayda değer bir artış demektir”
Yorum Yazın