Gürer: “Sudan projesinde ne kadar harcama yapıldı?”

Cumhuriyet Halk Partisi (CHP) Niğde Milletvekili Ömer Fethi Gürer, Sudan’da 2014 yılında 99 yıllığına kiralanacağı açıklanan tarım arazisi ve  bu ülkeyle yapılan Tarımsal İşbirliği Anlaşmasının akıbetini soru önergesiyle TBMM gündemine taşıdı. Gürer, önergesinde Türkiye’nin Sudan’dan sonra Nijer’de de benzer bir girişimde bulunacağı yönündeki açıklamaların detaylarının da açıklanmasını istedi. 

CHP Milletvekili  Ömer Fethi Gürer, soru önergesinde, şu sorularına yanıt istedi: 

“Sudan’ da kiralanan arazi için her yıl yapılan ödeme miktarı ne kadardır? Ürün yetiştirilmesi sağlanmış mıdır?

Sudan’da halen işin yürütülmesi için görevlendirilen personel var mıdır? Sudan ile yapılan anlaşma başlangıç tarihinden günümüze kadar olan süreç içerisinde Sudan’a kaç kez heyet gönderilmiş olup kayıtlara geçen masraf ve harcırah tutarı ne kadardır? Halen Sudan’da ülkemiz adına konuyla ilgili görevli var mıdır? İlk üretilen ürün ülkemize ne zaman gelecektir?

Sudan’a göre daha uzak sayılan Nijer’de üretilecek ürünler hangileridir?

Arazi için kiralama bedeli ödenmekte midir? Arazi araştırması ve konu ile alakalı farklı nedenlerle Nijer’e kaç kez heyet gönderilmiştir? Tarım arazisi için Nijer’de bulunan görevli var mıdır? Tarım anlaşmasından, sağlanması düşünülen faydalar nelerdir?”

ANLAŞMA 2014’DE İMZALANDI AMA…

CHP Niğde Milletvekili Ömer Fethi Gürer’in önergesine yanıt veren Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, Ülkemiz ile Sudan arasında tarımsal üretimin ve ticaretin geliştirilmesi amacıyla 28 Nisan 2014 tarihinde “İkili Tarımsal İşbirliği ve Ortaklığına İlişkin Anlaşma” imzalandığını hatırlattı.

SUDAN’DAKİ İÇ GELİŞMELER SORUN ÇIKARDI 

Bakan Çavuşoğlu, söz konusu işbirliği kapsamında zirai faaliyetler için öngörülen arazi tahsisinin Sudan’da yaşanan iç gelişmeler nedeniyle henüz gerçekleşmediğini ve faaliyete başlanmadığını açıkladı. 

NİJER’DE 1000 HEKTAR TARIM ARAZİSİ KİRALANACAK

Nijer’de tarım işbirliği projesi çerçevesinde yapılan çalışmalara da değinen Bakan Çavuşoğlu, “ Nijer Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı’nın pilot proje için tahsis ettiği 2.500 hektar arazinin Irhazer bölgesindeki 1000 hektarı için TİGEM bir yatırım projesi hazırlamaktadır” dedi.

AMAÇ; MAKUL FİYATLARLA TARIM ÜRÜNÜ İTHAL ETMEKMİŞ 

Dışişleri Bakanı Çavuşoğlu, “ Söz konusu proje; ülkemize makul fiyatlarla tarım ürünleri ithal edilmesini, ülkemize Batı Afrika’da daha fazla görünürlük kazandırılmasını ve iki ülke arasındaki ticaret hacminin artmasını hedeflemektedir” açıklamasında bulundu. 

GÜRER: BU NE PERHİZ BU NE LAHANA TURŞUSU

CHP Niğde Milletvekili Ömer Fethi Gürer ise ülkemizde üreticiler desteklenmediği için tarım arazileri boş dururken, Türkiye’nin Afrika ülkelerinde tarım arazisi kiralayıp tarımsal üretim yapacak olmasının “bu ne perhiz bu ne lahana turşusu” deyiminin tam karşılığı olduğunu belirterek, “1980 yılında 28 milyon hektar tarım arazimiz bugün 23 milyon hektara gerilemişken önce kendi ülkemizde tarımı geliştirmek için yatırımlar yapılmalıdır” dedi.

ÖNCE KENDİ TARIM ARAZİLERİMİZİ DEĞERLENDİRELİM 

Son 18 yılda 1 milyona yakın çitçinin, tarımsal alanda yaşanan sorunlar nedeniyle üretimden çekildiğini ifade eden CHP Milletvekili Ömer Fethi Gürer, “Girdi maliyetlerindeki artış, ithalata yönelik tarım politikası, çiftçileri tarımdan uzaklaştırdı. Bugün Türkiye’de binlerce çiftçi icralık durumda. Tarım arazileri boş duruyor. TİGEM kendisine ait olan arazileri bile değerlendiremeyip, başkalarına kiraya verirken, Sudan’da ya da Nijer’de ne yapmak istiyor? Tarım Bakanlığı önce kendi ülkemizdeki tarım alanlarının yeniden ekilip biçileceği bir sistemin oluşturulmasını sağlamak yerine Afrika ülkelerinden mi medet bekliyor?” diyerek tepkisini dile getirdi. 

Gürer, “2014 yılından beri Sudan’a giden gelen heyetler ile bu bağlamda oluşan giderler ve proje çalışmaları yine bir külfet olarak ülkemize kaldı. Tarım ve Orman Bakanlığı tarafından çalışmaların sürdüğü yönündeki bilgilerinde ne kadar gerçekçi olduğu Dış İşleri Bakanlığının açıklamaları ile gözler önüne serildi” diye konuştu.

2018 YILINDA BÜRO AÇILDI

2018 yılında Sudan’da ofis açıldığına dikkat çeken Gürer, “Tarım ve Orman Bakanı Dr. Bekir Pakdemirli, Sudan'dan 99 yıllığına kiralanan tarım arazilerinin işletilmesi için yüzde 80'i Türkiye ve yüzde 20'si Sudan ortaklığıyla kurulan uluslararası şirketin bir şubesini Hartum'da kurduklarını belirterek söz konusu ofiste 12 bin 500 hektarlık arazide kurulacak pilot çiftliğe ilişkin işlemlerin yapılacağını açıklamıştı. Ayrıca Sudan'da yaptığı ofis açılışının ardından Türkiye ve Sudan tarafının bir araya gelerek ülkedeki tarım yatırımlarına başlayacağını, iki ülke için 'kazan kazan' prensibiyle hareket ettiklerini belirtmişti. 2021 yılında ise Dışişleri Bakanı bu sefer iç karışıklıklar nedeniyle henüz faaliyetin gerçekleşmediği ve faaliyetin başlamadığı açıklamasını yaptı” dedi.