Daha iyi bir dünya için liderlik etmeye hazırız

Birleşmiş Milletler Gıda ve Tarım Örgütü (FAO) yeni bir yapı ve dinamiklerle yeni bir döneme girdi. 2030 Gündemi ve Sürdürülebilir Kalkınma Hedefleri (SKA'lar) yaklaşıyor; tarım-gıda sistemlerimizi acilen ve bütüncül bir şekilde değiştirmek zorundayız. Bu dönüşüm için, hükümetler, özel sektör, akademi ve sivil toplumla birlikte üreticiler, dağıtıcılar ve tüketicilerin sistemli yaklaşımı ve bizlerin kolektif eylemi – El Ele Girişimi (Hand in Hand) - gerekiyor.

Önümüzdeki Birleşmiş Milletler Gıda Sistemleri Zirvesi işte bununla ilgili. FAO'nun yeni 2022-2031 Stratejik Çerçevesi aracılığıyla tüm ortaklarımızla birlikte başarmak istediği de budur. Her birimizin tarım-gıda sistemlerimiz aracılığıyla yaptığı eylem, gezegenimizin geleceği üzerinde bir etkiye sahip.

Zirve tam zamanında gerçekleşiyor. Onlarca yıllık düşüşün ardından, son beş yılda artan aç insanların sayısı 811 milyona ulaştı. Aynı zamanda, obezite ve diğer bulaşıcı olmayan hastalıklar, yeterince çeşitlendirilmemiş sağlıklı beslenme ve tüketim alışkanlıklarıyla bağlantılı olarak sürekli büyüyen küresel problemler. Mevcut tarım- gıda uygulamalarının birçoğu da gezegenimiz üzerinde ağır bir yük oluşturuyor. Tarım- gıda sistemlerimiz düzgün çalışmıyor. Onları dönüştürmek için ne yapmamız gerekiyor? Her birey bu süreci nasıl etkiler?

Bu alanda öncü uluslararası kuruluş olan FAO, tarım-gıda sistemleri dönüşümünü savunmakta ve bu dönüşümü desteklemektedir. “Tarım- gıda sistemi”, ekildiği, yetiştirildiği, hasat edildiği, işlendiği, paketlendiği, taşındığı, dağıtıldığı, takas edildiği, satın alındığı, hazırlandığı, yenildiği ve elden çıkarıldığı andan itibaren toprağın işlenmesinden sofraya kadar gıda yolculuğunu kapsar. Ormancılık, hayvancılık, hammadde kullanımı, biyo-yakıt ve lif üretmek için biokütle gibi gıda dışı ürünleri kapsayan tarım – gıda sistemi, yapılan tüm faaliyetler, yatırımlar ve yapılan tercihlerden oluşur ve bu tarım-gıda ürünlerinin bize ulaşmasında rol oynayan tüm insanların geçim kaynaklarını da etkiler.

Politika ve fizibilite, bilim inovasyonu, kara ve su, hayvancılık ve balıkçılıktan, biyoçeşitlilik ve iklim, gıda güvenliği ve normatif çalışma, jeo-uzamsal veriler ve dijital teknolojiye kadar uzanan uzmanlığıyla, FAO, bu önemli küresel Zirve'ye hazırlığı destekleyenlerin ön saflarında yer aldı ve daha da önemlisi, görev tanımı doğrultusunda, Zirve'den sonra eylemlerin takibine öncülük edecek.

Temmuz ayında, Birleşmiş Milletler Gıda Sistemleri Ön Zirvesi, Roma'daki FAO merkezinde olağanüstü bir başarıyla gerçekleştirildi. Ben de FAO'nun Baş Ekonomisti ve Baş Bilim İnsanı ile Zirve’nin danışma organlarında, bilimsel gruplarda ve eylem eksenleri çalışmalarında yer almaktayız. BM sisteminin içinde ve dışında uzman meslektaşlarımızla yakın bir şekilde çalışıyoruz. 130'dan fazla ülkede bulunan ekiplerimiz, Zirve sonuçlarına ve ulusal önceliklere katkıda bulunan “ulusal diyalogları” destekliyor ve hedef ve çözüm odaklı olmalarını sağlıyor.

Küresel tarım-gıda sistemlerimizi dönüştürmek, nihayetinde ülke ve yerel düzeylerdeki eylemlere bağlı. Kültür önemli bir unsur. Ülkeler içinde ve arasında tarım-gıda sistemlerinin ne kadar çeşitli olduğunu görmek için sadece ülkelerin mutfaklarına bakmak yeterli. Yarıdan fazlamız- yaklaşık 4,5 milyar insan- geçimimizi doğrudan tarım-gıda üretim zinciri, tedarik zinciri ve değer zinciri yoluyla sağlıyoruz. Ve hepimiz gıda tüketicileriyiz ve oyunun kurallarını değiştiren insanlarız.

Dönüştürmek için ne yapmak gerekiyor? FAO olarak birbirine paralel ve kesişen dört dinamik belirledik- teknoloji, yenilik, veri ve "tamamlayıcılar" (yönetişim, insan sermayesi ve kurumlar). FAO, süreci yönetmek için son iki yıldır kendini yeniden organize ediyor ve hazırlanıyor. Üyeler tarafından onaylanan yeni Stratejik Çerçevemiz, “Dört Daha İyi” için DAHA verimli, kapsayıcı, dayanıklı ve sürdürülebilir tarım-gıda sistemlerine dönüşüm yoluyla SKA'ların gerçekleştirilmesini desteklemeye odaklanmıştır: daha iyi üretim, daha iyi beslenme, daha iyi bir çevre ve daha iyi bir yaşam.

Kendimizi amaca uygun hale getirmek için organizasyon yapımızı düzelterek daha modüler ve çevik hale getirdik. Örneğin, Yenilik Ofisi ve Sürdürülebilir Kalkınma Amaçları Ofisi ile yeni oluşturulan Baş Bilim İnsanı pozisyonu, Baş Ekonomist tarafından SKA’ların gerçekleşmesini takip etmenin yanı sıra dönüşümü desteklemek için yürütülen sosyo-ekonomik çalışmayı tamamlamak için bilim ve yeniliğin rolünü güçlendiren somut adımlardır. Yenilik sadece teknoloji ile ilgili değildir. Aynı zamanda yaklaşımlar ve politikalarla da ilgilidir. Ve aynı zamanda zihniyetle ilgilidir.

Ülkeler, topluluklar ve endüstriler dönüşüm yollarını belirleyecekler. Amacımız pragmatiktir: konuştuğumuz gibi davranarak ve somut sonuçlar elde ederek üye ülkelerin bu süreci sahiplenmesini sağlamak ve onları desteklemek.

FAO, uzmanlığa, ağlara ve çok çeşitli araçlara sahiptir. El Ele Girişimimiz (Hand-in-Hand Initiative), orman örtüsünü, karbon tutma potansiyelini ve su buharlaşma oranlarını hesaplayabilen açık erişimli jeo-uzaysal platformlar kurmuştur. Erken uyarı ağ sistemlerimiz, yaklaşan kuraklıklar veya mahsul zararlıları konusunda uyarıda bulunabilir. Uygulamalarımız, kuraklık veya çatışmaya meyilli alanlarda yem arz ve talep koşullarını hesaplar. Ayrıca, yeni modelleme çalışmamızı da içeren analitik çalışmamız, yakın zamanda, genellikle zararlı sosyal, ekonomik ve çevresel etkileri olan önerilen eylem ve sistemlerin etkilerini ve ödünleşmeleri değerlendirdi ve ayrıca tarım-gıda sistemleri için mali desteklerin nasıl daha iyi kullanılacağını belirledi.

FAO, Zirve sonuçları belli olduktan sonra tam sorumluluk almaya ve tüm paydaşlar ve ortaklarla birlikte Zirve’nin etkilerini hızlandırmak için ilerlemeye hazır ve iyi konumlanmış bir durumdadır.

Tarım-gıda sistemleri karmaşık ve çeşitlidir. İşlerimizi her zamanki gibi yürütürsek, bu sistemlerin tam potansiyellerini gerçekleştirmedikleri konusunda hepimiz hemfikiriz. “Dört Daha İyi'ye” ulaşmak ve kimseyi geride bırakmamak için çözümler üretmemiz gerekiyor. FAO, daha iyi bir dünya için ortaklarla birlikte bu sürece liderlik etme kapasitesine sahip.