Avustralya buğdayında depolar doldu, fiyatlar baskı altında

Avustralya buğdayında sezon sonu stoklarının geçen yıla kıyasla ciddi oranda artması bekleniyor. Analistlerin ve tüccarların değerlendirmelerine göre, Çin’den gelen talebin azalması ve dünyanın en büyük buğday ihracatçısı Rusya'nın güçlü sevkiyatları Avustralya buğdayını küresel pazarda sıkıştırıyor.

Yılın son çeyreğinde başlayacak yeni hasat öncesinde depolarda yer açmak adına eldeki stokların düşük fiyatla satılması gündeme gelebilir. Bu da, halihazırda 2020'den bu yana en düşük seviyelere yakın seyreden Chicago buğday vadeli işlemlerinde fiyatları daha da aşağı çekebilir.

Avustralya Gümrük verilerine göre, Ekim-Mart döneminde Çin’e sadece 546 bin ton buğday sevk edildi. Bu rakam, 2023/24 sezonunun aynı döneminde yapılan 2,9 milyon tonluk ihracatın ve 2022/23 dönemindeki 4,4 milyon tonluk satışın oldukça altında.

Rusya etkisi büyük

Geleneksel olarak yılın ikinci çeyreğinde sevkiyatların yavaşladığı bir dönem olsa da, Rusya’dan yapılan ihracat halen güçlü seyrediyor. Rabobank Sidney analisti Vitor Pistoia, Kuzey Yarımküre'deki buğday hasadının —Rusya dahil— birkaç hafta içinde başlayacağını ve piyasaya ucuz tahıl girişiyle Avustralya’nın dış pazardaki şansını daha da azaltacağını söylüyor.

“Şu anki ihracat temposu devam ederse, geçen sezondan 5 ila 6 milyon tonluk bir stok devriyle karşı karşıya kalacağız. Bu da ciddi bir sorun anlamına geliyor. Küresel pazarda arz eksikliği görünmüyor” diyen Pistoia, fiyatların ton başına 325-350 Avustralya doları seviyelerinden 300 dolara kadar gerileyebileceğini vurguladı.

Avustralya merkezli uluslararası bir tahıl ticaret şirketinden bir kaynak ise, önceki sezonlardan kalanlarla birlikte toplam stokların 8 milyon tona kadar çıkabileceğini belirtiyor. Aynı kaynak, “Yeni sezonda verim iyi olursa depolarda yer kalmayabilir. Bu da ihracat için daha düşük fiyatla satış yapmaya zorlayacaktır” diyor.

ABD Tarım Bakanlığı verilerine göre, Avustralya’nın son 5 yıllık ortalama sezon sonu buğday stoku 3,3 milyon ton civarında. 4 milyon ton "rahat" kabul edilirken, 6 milyon tonun üzeri ise "zorlayıcı" olarak tanımlanıyor.

İhracat fırsatları daralıyor

Analistler bu yıl Avustralya'nın 28 ila 34 milyon ton arasında buğday üreteceğini tahmin ediyor. Bu rakam, geçen yılki 34,1 milyon tona göre düşük olsa da, 10 yıllık ortalama olan 27,6 milyon tonun üzerinde.

Mayıs başında Çinli alıcılar Avustralya buğdayından dört ya da beş gemi (yaklaşık 55 bin tonluk) sipariş verdi. Ancak takvimin ilk yarısında gerçekleşen bu işlemler dışında yeni alım yapılmadı.

Çin’deki önemli buğday üretim bölgelerinde sıcak ve kurak havalar etkili olurken, bu bölgelerde önümüzdeki günlerde yağış beklentisi ithalat ihtiyacını daha da azaltabilir. Singapur'daki bir tahıl tüccarına göre ise Rusya, sezon dışı dönemde dahi rekabetçi fiyatlarla sevkiyata devam ediyor.

“Avustralya buğdayının Orta Doğu ve Afrika'ya daha fazla ulaşmasını bekliyorduk. Ancak Rusya’nın ihracatında düşüş olmayınca bu gerçekleşmedi” diyor aynı tüccar.