Tohumda Dışa Bağımlı Değil Aksine İhracatçı Konumdayız

Son yıllarda gerek yeni çeşitlerin geliştirilmesi ve gerekse de kendi yerli çeşitlerimizin muhafaza altına alınmasıyla, Ülkemiz tohumculuk sektöründe önemli aşama kaydetmiştir. Konu ile ilgili bir açıklama yapan Samsun Tarım ve Orman İl Müdürü İbrahim Sağlam :

“Son yıllarda, her alanda olduğu gibi tohumculuk sektöründe de Bakanlık politikamızla paralel olarak bir yerlileşme gözlenmekte ve bu sayede dışa bağımlılığın gün be gün azalmasını memnuniyetle takip etmekteyiz.  Özellikle Buğdayda yurt içi tüketim tamamen yerli üretimle karşılanmakta olup sertifikalı tohumun  % 96'sı yine yerli imkânlarla yurt içinde üretilmekte ve kullanılmaktadır.

Bilindiği üzere, Bakanlığımızca yürütülen önemli projeler ve üretime yönelik farklı alanlardaki teşviklerle çok sayıda tarımsal üründe Dünya liderliğimiz devam etmekte olup bu sayede geliştirilen yeni çeşitlerin kullanımı ve geçmişte ihmal edilen yerli- orijinal çeşitlerimize hak ettiği önemin verilmesiyle bugün artık Türkiye tohumculuk sektörü, kendi ihtiyacı olan tüm tohumluğu üretecek güç, yetenek ve kapasiteye sahiptir.

Bu bağlamda, 2006'da çıkarılan 5553 Sayılı Tohumculuk Kanunu sayesinde; ülkemiz tohumculuk sektörüne, özel sektörün de örgütlenmesi ve üretim sürecine hızla katılmasıyla sertifikalı tohumluk üretimi 2020 yılı itibarıyla 1 milyon tonun üzerine çıkmıştır. Son yıllarda tarımda kaydedilen bütün bu gelişmeler sayesinde üretimde, verimde, kalitede ve ihracatta önemli artışlar gerçekleşmiştir.

Ülkemiz, tohumluk konusunda kesinlikle dışa bağımlı bir ülke değildir. Zaman zaman aksi yönde ve maksatlı iddialarla karşılaşıyor olsak da Dünyanın en büyük üretici ve ihracatçılarından biri olan Türkiye; üyesi bulunduğu Dünya Ticaret Örgütü kuralları gereği her ülkeye tohum satabilmekte olup ihracat yaptığı pazarların talep çeşitliliği ve serbest pazar kuralları doğrultusunda nihai ihraç ürününe dönüştürmek amacıyla zaman zaman az miktarda tohumluk ithalatı da gerçekleştirmektedir.

Son yıllarda uygulanan Bakanlık politikalarımız neticesinde, sertifikalı tohum ile sertifikalı fidan üretimi ve ihracatında büyük artışlar elde edildiğini özellikle belirtmek isterim. 2002- 2019 döneminde sertifikalı tohum üretiminin 145 bin tondan yaklaşık 8 kat artış ile 1 milyon 134 bin tona, tohum ihracatının 17 milyon dolardan yaklaşık 9 kat artışla 149 milyon dolara yükseldiği ortadadır. Yine ihracatın ithalatı karşılama oranın da % 31'lerden % 86 seviyesine çıkarılmıştır.

Türkiye'de tohumculukla ilgili faaliyette bulunan firmaların tamamı da Bakanlık tarafından yetkilendirilerek kayıt altına alınmış olup sayıları halen 939 kadardır. Sermaye durumuna göre bu firmalardan 879'u yerli ve 40'ı da yabancı olup; 20'si yerli-yabancı ikili ortaklık şeklinde yapılandırılmış ve bu şirketler sadece üretim yapmakla kalmayıp aynı zamanda kendi kaynakları ile yerli çeşitler de geliştirmektedir.  

Sayın Bakanımızın da ifade ettiği gibi yerli tohum üretiminde en nihayet 2019 yılı itibarıyla 1 milyon 130 bin tona kadar geldik ki bir önceki yıl bu rakam, 1 milyon 59 bin tondu. Amacımız önümüzdeki yıl için rakamı 1 milyon 250 bin ton tohum üretim hedefimize taşımaktır. Son 10 yılda ithalat- ihracat arası denge ihracat lehine değişti. 2015 yılında ihracatın ithalatı karşılama oranı % 69 iken, 2016’da % 88, 2017 yılında ise % 92’lere kadar geldi.

Bütün bu çalışmalar sonrasında tarımsal hasılada AB'de 1., Dünyada ise 7. sıradayız. 2002’de 24 milyar dolar olan Tarımsal Gayri Safi Yurtiçi Hasılamız 2019 itibarıyla 44 milyar dolar olarak gerçekleşmiştir. Tarımsal ihracatımızı ise yaklaşık 5 kat artışla 3.8 milyar dolardan 17.7 milyar dolara çıkarmış bulunuyoruz. Elbette bunların tümünde; 2002’de 1.8 milyar TL iken 2019’da 17 milyar TL’ye çıkardığımız tarımsal desteklerimizin de payı var.  

Tarımsal ürünlerimizin marka değerini artıracak projeler de bir bir hayata geçiyor. İnanıyorum ki tarımsal alanda hep birlikte çalışarak daha iyi noktalara geleceğiz.” dedi.