Patatese el değmiyor, fiyatı pazarda bile 5 liraya dayandı

Adana ve Hatay ovalarını sel bastı, patates 5 liraya dayandı. Gıdada yaşanan fiyat artışı, bazı ürünlerde rekor seviyeye ulaştı.

Daha çok dar gelirlilerin temel besin maddesi olarak bilinen patates de yükselişini sürdürüyor. Geçen yıl yaşanan üretim azalması ve bu senenin ocak ayında görülen don olayları sebebiyle 3 lirayı aşan patates, son bir aydır yeniden tavan yaptı. Geçen haftalarda aşırı yağıştan dolayı Adana ve Hatay ovalarını sel basması, patatesin fiyatını 5 liraya kadar çıkardı. Türkiye’nin patates üretim bölgelerinden olan Nevşehir ve Niğde’de ise depo çıkış fiyatı 1,6 ile 2,2 lira arasında değişiyor. Pazarlarda 3,5-4 liraya, marketlerde 4,99 liraya satılıyor. Patates üreticilerinden edinilen bilgiye göre fiyatların yükselmesinde, yağışların yanı sıra Rusya, Suriye ve Irak’a yapılan ihracat da etkili oldu. Ayrıca piyasaya çıkması gereken patatesin tohumluk olarak ayrılması da arz talep dengesini bozarak fiyat artışına yol açtı. Aşırı yağışlardan dolayı yeni mahsul patatesin gecikecek olmasının da fiyatlar üzerinde baskı oluşturacağı belirtiliyor.

2014 Ocak ayında fiyatlar yükselmiş ve üreticiden 1,5 liraya çıkan patates pazarda 3, markette 4 lirayı bulmuştu. Bu senenin ocak ve şubat aylarında İzmir Ödemiş’te yaşanan don olayı sebebiyle yine 3,5 liraya kadar çıkan patates, depoların açılmasıyla 2,5 liraya gerilemişti. Son iki haftadan beri yeniden yükselişe geçen patates, 5 lira sınırına dayandı. İki sene önce ise üretim fazlasından dolayı fiyat 30 kuruşa kadar gerilemiş, satılmayan patatesler hayvan yemi yapılmıştı.

Üreticilere göre piyasada patates sıkıntısı yok. Stoklarda yeterince ürün var fakat aracılar spekülasyon yapıyor. Son günlerdeki fiyat artışının, Adana ve Hatay ovalarında ekili patatesi sel almasından kaynaklandığını söyleyen Nevşehir Ziraat Odası Başkanı Hüseyin Altınışık, “Bu sene ocak ayında Ödemiş’te yaşanan don olayından sonra geçtiğimiz haftalarda Adana ve Hatay’da aşırı yağışlar üretimi etkiledi. Ovalarda ekili olan patatesin büyük bölümünü sel aldı. Mayıs başına kadar hasat edilmesi gereken patatesin üretimi gecikti, bu da fiyatları yükseltti.” dedi. Nevşehir’de yemeklik patatesin depo çıkış fiyatının 1,3 ile 1,6 lira arasında değiştiğini aktaran Altınışık, son bir hafta içinde depolarda yapılan incelemelerde, 60 bin ile 80 bin ton patates olduğunu tespit ettiklerini söyledi. Altınışık, “Ürün sıkıntısı yok, fiyatları aracılar yükseltiyor. Nevşehir’de depodan 1,5 liraya çıkan patates, üç beş el değiştiği için marketlerde 4-5 liraya satılıyor.” şeklinde konuştu.  Rusya, Irak ve Suriye’ye önemli miktarda patates ihraç edildiğini ancak bunun fiyatlar üzerindeki ciddi bir etkisi olmadığını söyleyen Altınışık, bazı şirketlerin de üretimde sertifikalı tohum kullandığı için fiyatı yüksek tuttuğuna dikkat çekti.

‘ÇİFTÇİ, FİYATLAR YÜKSELECEK BEKLENTİSİ İLE PATATESİ SATMIYOR’

Niğde Ziraat Odası Başkanı Veli Kenar da bu yıl ocak ve şubat aylarında Ödemiş’te yaşanan don olayının arz talep dengesini bozduğunu belirterek, “Ödemiş’te 200-300 bin ton patates tarlada donunca Niğde ve Nevşehir’deki stoklar da çabuk eridi. Bu da piyasada arz sıkıntısı oluşturdu. Ayrıca bu sene piyasaya gidecek patatesler, tohumluk için ayrıldı. Bu da 15-20 günlük bir boşluğa yol açtı. Fiyatların yükselmesinde bunun da etkisi var ancak asıl fiyatı yükselten aracılar.” dedi. Çiftçilerin, fiyatların daha da yükseleceği beklentisiyle malı depoda tuttuğunu aktaran Kenar, “İki hafta önce depo çıkışı 1,8 lira olan patates, son olarak 2,2 liraya satıldı. Haliyle üreticide, fiyatların daha da yükseleceği beklentisi hakim. Fiyat artacak diye elindeki patatesi satmıyor.” ifadelerini kullandı.