'Beyaz altın'ın kalitesi temiz hasatla arttı

Türkiye'nin pamuk üretim merkezlerinden Şanlıurfa'da, hasat döneminde yaşanan kirliliğin önüne geçebilmek ve pamuğun kalitesini yükseltmek amacıyla, toplama fiyatları randımana göre artırıldı.

Atatürk Barajı'nın sağladığı olanaklar sayesinde ekim alanları her geçen yıl artan ve daha çok Harran Ovası'nda üretilen pamuk, lifiyle tekstil, çiğidiyle yağ sanayisine, küspesiyle de hayvancılık sektörüne ciddi oranda ham madde sağlıyor.

Kozasından çiçek açımına kadar her evresinde tarlalarda görsel şölen sergileyen ve bölgede "Beyaz altın" olarak nitelendirilen pamuk, sağladığı avantajla Türkiye'nin dünyada "Tekstil devi" olması yolunda katkı sunuyor.

Tarlada adeta bir gelinlik edasında yer alan pamuk, teknolojinin gelişmesine rağmen, üreticilerin elle toplama fikrinden vazgeçmemesi ve depolama sırasındaki yanlış politikalar nedeniyle kalitesi ve berraklığını kaybederek, farklı renklere bürünüyor. Pamuk hasadında temizliğe dikkat edilmemesi ise üretici ve sanayiciyi endişelendiriyor.

Bunun önüne geçmek için Şanlıurfa Ziraat Odası öncülüğünde "Temiz pamuk" için çalışma başlatan yetkililer, üreticilerle görüşerek, hayata geçirdiği uygulama kapsamında toplama fiyatlarını randımana göre belirledi.

Şanlıurfa Ziraat Odası Başkanı Ahmet Eyyüpoğlu, AA muhabirine yaptığı açıklamada, Şanlıurfa pamuğunun tarladayken en iyi şekilde yetiştirildiğini ancak toplama sırasında yaşanan kirliliğin kaliteyi ve buna bağlı olarak fiyatları düşürdüğünü belirtti.

- "Çiftçilerimiz komisyona kulak verdi"

Pamuğun ülke ve kent ekonomisindeki önemine dikkat çeken Eyyüpoğlu, oluşturulan "Pamuk kirliliği komisyonu"nun önemli çalışmalar yürüttüğünü ve bunun meyvelerini almaya başladıklarını anlattı.

Eyyüpoğlu, bölgede makineli hasadın yaygınlaşmaya başladığını vurgulayarak, şunları söyledi:

"Şanlıurfa Ziraat Odası olarak pamuğun temiz toplanması için tarım işçi ücretlerini belirlemede randımanı esas alarak en temiz pamuğu toplayan işçiye daha fazla ücret verilmesi yönünde karar aldık, bu da pamuğun temiz toplanmasında önemli bir adım oldu. Pamuk gerçekten çok önemli bir ürün, işsizliği önleyen en önemli ürünümüz pamuktur. Ekiminden tutun da hasadından, çırçırına ve pazarlanmasına kadar her safhada üretici, tüccar ve işçi için önemli bir gelir kaynağı.Türkiye'de yetişen pamuğun yüzde 44'ü Şanlıurfa'da üretilmektedir. Bundan dört yıl önce iki büyük firma 'Urfa pamuğunu duyunca kaçıyoruz' şeklinde açıklamada bulundu. Pamuğun kirli olduğunu, balyalarda naylon karışımının yer aldığı ileri sürdü ve bu durumun kendileri için büyük zararlara neden olduğunu aktardılar. Bu olay sonrası tüm kentte oluşturulan komisyon olarak köylerimizde çiftçimize ve çırçır fabrikalarına bizzat giderek uyarılarda bulunduk. Bu çalışmalar sonrası çiftçilerimiz komisyona kulak verdi."

Pamuğun makine ile hasat edilmesiyle kalitenin arttığına işaret eden Eyyüpoğlu, "Şanlıurfa'da pamuğun makineli hasat oranı şu anda yüzde 60'ları aşıyor. Bu da pamuğun temiz toplanmasında önemli bir adım oldu. Buna rağmen elle toplanan bölgelerdeki uyarılarımız ve bilgilendirmelerimiz devam etmektedir. Bu çalışmalar bir sonuç daha orta çıkardı, daha önce Ege pamuğu ile Urfa pamuğu arasında 400 kuruş fiyat farkı vardı ve pamuğumuz alınmıyordu. Şu anda bu fark 100 kuruşa düştü inşallah çiftçilerimiz bu farkı da kapatacaklar. Komisyonda yer alan tüm kurumlara teşekkürlerimi sunuyorum. Pamuğun temiz toplanması ve dünya piyasalarına sunulmasının önemi çiftçimiz tarafından artık daha iyi anlaşılmaktadır." diye konuştu.

- "Kirlilik kaliteyi tehdit ediyor"

Harran Üniversitesi Ziraat Fakültesi Öğretim Üyesi Doç Dr. Osman Çopur da lif kalitesi yönünden Ege Bölgesi pamuğunu kalitesinden dolayı tekstil fabrikaları tarafından tercih edildiğini belirtti.

Son yıllarda Akdeniz ve Güneydoğu Anadolu bölgeleri için geliştirilen kaliteli pamuk çeşitleri ile pamuk lif özelliklerini önemli oranda iyileştirildiğini vurgulayan Çopur, "Türk pamuğunun kalitesini tehdit eden unsurlardan birisi de gerek hasat sırasında gerekse taşıma ve çırçırlama sırasında oluşan kirlilik sorunudur. Gerek elle hasatta ve gerekse makineli hasatta yabancı maddelerin kütlü pamuğa bulaşması, renk değişimi ve nem artışı gibi sorunlara neden olmakta ve lif kalitesini bozduğu gibi depolama süresini de kısaltmaktadır. Bu nedenle nemli veya yabancı madde miktarı yüksek olan kütlü pamuklar öncelikle kurutulmalı veya hızlı bir şekilde çırçırlanmalıdır. Çırçırlama işlemi lif kalitesini etkilediğinden makine ayarları ve balyalama kurallarına dikkat edilmelidir." değerlendirmesinde bulundu.