Kamu, özel sektör ve STK iş birliği örneği: Yerli Yerinde Ekinezya

ABC Deterjan kadın çiftçiler ile birlikte kırsal kalkınma stratejisine dayalı kurumsal sosyal sorumluluk projesi ile her yıl farklı bir bölgede farklı bir tıbbi ve aromatik bitki yetiştirmeye destek veriyor. Türkiye’nin 35 yıllık markası ABC’nin her yıl farklı bir bölgede kadın çiftçiler ile farklı bir tıbbi ve aromatik bitkiye destek verme amaçlı kurumsal sosyal sorumluluk projesi bu yıl üç yaşında… 2020 yılında destek amaçlı seçilen bölge Bursa’nın Karacabey ilçesinin Dağkadı köyü, destek verilecek tıbbi ve aromatik bitki ise ekinezya…

SAFRAN VE SONRA TAFLAN…

Proje kapsamında ilk olarak Osmaniye ilinin Bahçe ilçesinde kadın çiftçilerle safran üretimi yapıldı. Pilot proje olarak yapılan denemelerde safranda büyük başarı elde edildi. İlk yıl 600 gram safran üretilmesi sağlandı, 20 kadın proje sayesinde gelir elde etti. Bu safranların tümünden elde edilen hasılat kadınlara gelir olarak dağıtıldı.

İkinci yıl Yerli Yerinde projesinin sürdürülebilir ve kurumsal olması hedefiyle Tarım ve Orman Bakanlığı ile stratejik ortaklık gerçekleştirildi. Ordu’nun Perşembe ilçesinde taflan bitkisine destek verilerek çürüyen taflan meyvelerinin ekonomiye katkı sağlaması gerçekleştirildi. Ordu Perşembe’de kurulan meyve kurutma ünitesi sayesinde bu yıl sonuna kadar taflan dahil 400 ton meyve değerlendirilmiş olacak.

ÖNCE SAFRAN SONRA TAFLAN ŞİMDİ DE EKİNEZYA…

2020 yılının projesi olarak seçilen ekinezya bitkisi şu ana kadar ekonomik anlamda değeri olan bir bitki değil. Türkiye’de bazı bölgelerde yetiştiriliyor ancak pek çok tıbbi ve aromatik bitki gibi ekonomik değeri henüz yok.

ABC Deterjan’ın Yerli Yerinde projesi kapsamında verilen destek sayesinde bölgede 5 dönümlük alanda ekinezya yetiştirilmeye başlandı. Mart 2020’de alınan 20 bin adet ekinezya fidesi dikildi ve ekinezya bitkisinin gayet verimli olarak yetişmeye başladığı görüldü. 1 dönümlük alandan 300 kg. ekinezya elde edildi, bu rakam ortalama rekoltenin oldukça üzerinde. Yetişen ekinezyaların kurutularak ekonomik değer sağlaması amacıyla Dağkadı Üreten Kadınlar Kalkınma Kooperatifinin kurutma makinesi başta olmak üzere tüm teknik ekipmanının satın alınması sağlandı.

Hasat sonunda elde edilecek yaklaşık 1.5 ton ekinezyanın satışı için aktar toptancıları ve e-ticaret için altyapı çalışmaları sürüyor. Ekinezyanın 100 gramının piyasadaki satış değeri yaklaşık 25 TL. hasat sonunda elde edilmesi planlanan 1.5 ton ekinezyanın ekonomik değeri yaklaşık 375 bin TL. ila 400 bin TL. arasında değişiyor.

Yerli Yerinde Ekinezya projesi sayesinde Dağkadı köyünde 30 kadın kendilerini geçindirecek geliri elde edebilecek. Kadın kooperatifinin tesisinde oluşturulan teknik ekipman ve kurutma makineleri sayesinde ziyan olan pek çok sebze ve meyve de değerlendirilecek. Bu sayede yıllık yaklaşık 1 milyon TL.lik gelir elde edilebilecek.

BURSA TARIM VE ORMAN İL MÜDÜRLÜĞÜ: ÖZEL SEKTÖR İŞ BİRLİĞİ ÇOK ÖNEMLİ…

ABC Deterjan’ın Tarım ve Orman Bakanlığı sayesinde seçtiği Bursa’nın Karacabey ilçesinin Dağkadı köyü toprakları oldukça verimli bir köy. Her türlü sebze ve meyve yetişebiliyor.

Bursa Tarım ve Orman İl Müdürü Hamit Aygül “Bursa Tarım ve Orman İl Müdürlüğü olarak elimizde pek çok kadın projesi mevcut. ABC Deterjan’ın geçtiğimiz Şubat ayında bize gelmesi ile birlikte önce çok sevindik ve hemen Dağkadı Üreten Kadınlar Kalkınma Kooperatifi ile görüşme sağladık.  Hepimizin bildiği gibi tarım ülkemizin en önemli değerlerinden birisi. Geleneksel tarım ürünlerinin yanı sıra ülkemizde bu anlamda dev bir hazine daha var: Tıbbi ve Aromatik bitkiler. Bursa ili olarak bu bitkilere büyük oranda değer katma çabalarımız sürüyor. Tarımda çok önemli bir değerimiz daha var: Kadınlar ve çiftçilik yapan kadınlarımız. Bursa’da çok büyük oranda çiftçiliği kadınlarımız ile yürütüyoruz. Açıkçası tarım alanında kadınlarımızın erkeklerden daha fazla değer yarattıklarını söyleyebilirim. ABC’nin bize başvurusu ile birlikte bir taşla iki kuş vurmuş olduk.” dedi.

Bursa Tarım ve Orman İl Müdürlüğü Koordinasyon ve Tarımsal Veriler Şube Müdürü Esra Uzun ise “Ekinezya, bakanlığımız tarafından bize önerilmiş bir tıbbi ve aromatik bitki. Dağkadı köyünde bu bitkinin yetiştirilebilir olduğunu gözlemledik. Karacabey Dağkadı Üreten Kadınlar Tarımsal Kalkınma Kooperatifi geçtiğimiz yıl bize tıbbi ve aromatik bitkiler yetiştirmek istediklerini, bu konuda bizden yardım almak istediklerini belirttiler. Biz de düşünme ve yol çizme sürecindeyken ABC Deterjan kapımızı çaldı. Bir Şubat günü pandemi öncesinde çıkıp Bursa’ya geldiler. Bize Yerli Yerinde adındaki 3 yıldır farklı bölgelerde yürüttükleri projeyi anlattılar. İki yıl önce bakanlığımızla işbirliği yaparak bu projeyi sürekli hale getirmeyi hedeflediklerini söylediler. Aslında iyi olacak hastanın doktor ayağına geldi sanki…” diyerek duygularını ifade etti.

KADIN ÇİFTÇİLERİN GELİŞİMİ ÇOK ÖNEMLİ…

Yerli Yerinde Ekinezya projesinin STK ortağı Dağkadı Üreten Kadınlar Kalkınma Kooperatifi Başkanı Aylin Yıldız “Ben bir kadın çiftçi olmaktan gurur duyuyorum” diyerek sözlerine başladı. “Bu proje ve ABC’nin desteği sayesinde hem hayallerimizi süsleyen tıbbi ve aromatik bitkiyi yetiştirdik hem de kooperatifimizin tesisindeki teknik ekipman eksiklerimizi gidermiş olduk. 5 dönümlük arazimizi ekinezya yetiştirme alanı olarak ayırdık. 100 gramı 25 TL.den satılan ekinezyayı 2020 yılında 1.5 ton kadar elde etmiş olduk. Bu alanda 30 kadınımız bu işten ekmek yiyecek. Özel sektör ile yapılan tüm çalışmalar bizim için çok değerli.” dedi. Aylin Yıldız “Ekinezyalardan elde edilecek yaklaşık 375 bin – 400 bin TL arası geliri kadınlarımız için kullanacağız. Ayrıca kooperatifimizdeki ürün çeşitliliğini artırmaya çalışacağız” diyerek sözlerini tamamladı.

ABC DETERJAN: HEDEFİMİZ 2025 SONUNA KADAR 500 KADIN ÇİFTÇİ

ABC Deterjan Pazarlama Müdürü Deniz Özyer “2017 yılında Osmaniye Bahçe’deki safran çalışmamızı geçen yıl Ordu Perşembe’de taflan ile devam ettirdik. Bu yıl da sürdürebilirliği ve kurumsallığı sağlamak amacıyla başvurduğumuz Tarım ve Orman Bakanlığı’nın yönlendirmesiyle Bursa Tarım ve Orman İl Müdürlüğü’nün kapısını çaldık. Ekinezya projesi, Türkiye için bir örnek sağlayacak olması açısından da ilgimizi çekti. Buradan 30 kadının ekmek yiyecek olması bizim için büyük bir gurur kaynağı. Osmaniye Bahçe, Ordu Perşembe ve son olarak Bursa Dağkadı ile birlikte yaklaşık 200 kadın bu proje sayesinde gelir elde edebiliyor. 2025 yılına kadar ABC ile Yerli Yerinde projesi sayesinde 500 kadının gelir elde etmesi için çalışacağız.” dedi.

Önümüzdeki yıllarda yeni bölge ve yeni bitkilerle gündeme geleceklerini belirten Özyer “Projemizin geleneği olarak kullandığımız tıbbi ve aromatik bitki ile bağlantılı bir ürün versiyonunu satışa sunuyoruz. Bu yıl da ekinezyadan ilham alan sıvı sabun üreteceğiz. Bu üründen gelen tüm geliri de projeye bağışlayacağız.” diyerek sözlerini tamamladı.