Türkiye’de tarım ihracatının zirvesinde Ege Bölgesi var

Yüzyıllardır Ege Bölgesi’nin ovalarında yetişen sağlıklı gıdaları dünyanın dört bir tarafına ihraç eden Egeli ihracatçılar, 2020 yılındaki 4 milyar 358 milyon dolarlık tarım ürünleri ihracatını 2021 yılında yüzde 17 geliştirmeyi başardı.

Gıda fuarlarına Milli Katılım Organize ediliyor

Ege İhracatçı Birlikleri bünyesindeki 12 ihracatçı birliğinin 7 tanesinin tarım ürünleri ihracatçılarının kümelenmesi olduğunu aktaran Ege İhracatçı Birlikleri Koordinatör Başkanı Jak Eskinazi, Ege Bölgesi’nin tarım ürünleri ihracatının artması için Amerika Birleşik Devletleri’nde Fancy Food, Japonya’da Foodex, Almanya’da Biofach, Çin’de Çin İthalat Fuarı’nın uzun yıllardır milli katılım organizasyonlarını yaptıklarını anlattı.

Pandeminin tarım sektörüne yatırım yapmanın zorunluluk olduğunu bir kez daha ortaya koyduğunu vurgulayan Eskinazi, “İzmir’de son yıllarda sivil toplum kuruluşları arasında yakalanan uyum tarım alanında da meyvelerini veriyor. Dikili, Kınık, Bayındır ve Bergama’da kurulma aşamasındaki Tarım İhtisas Organize Sanayi Bölgeleri devreye girdiğinde Ege Bölgesi’nin tarım ürünleri ihracatı kulvar değiştirecek. Günümüzde 5,1 milyar dolar seviyesinde olan Ege Bölgesi tarım ürünleri ihracatı orta vadede Tarım OSB’lerin katkısıyla, 10 milyar dolara ulaşacak” şeklinde konuştu.

TURQUALİYT ve URGE’lerle hedefe ulaşılacak

Ege İhracatçı Birlikleri’nin sürdürülebilir tarım mottosuyla hareket ettiğini, Tarım ve Orman Bakanlığı, Ticaret Bakanlığı ile koordineli hareket ettiğini paylaşan Ege İhracatçı Birlikleri Koordinatör Başkan Yardımcısı ve Ege Kuru Meyve ve Mamulleri İhracatçıları Birliği Başkanı Birol Celep, Ege Bölgesi’nde yetişen tarım ürünlerinin ihracatını artırmak için iki TURQUALİTY Projesi yürüttüklerini bir projenin Güney Kore, Japonya ve Çin’i kapsadığını, bir diğerinin ise dünyanın en büyük gıda ithalatçısı Amerika Birleşik Devletleri’ne yönelik olduğunu dile getirdi.

EİB’de 6 gıda birliğinin içinde yer aldığı Ticaret Bakanlığının desteklediği, “Gıda Sürdürülebilirlik URGE Projesi”ne start verdiklerini ifade eden Celep, “Bu projemizle tarım sektörlerimizin sürdürülebilirlik yetkinliklerini kümelenerek artırmak istiyoruz. Gıda ihracatında sektörlerinde güçlü 27 firmamızla yapacağımız çalışmalarla tarım sektöründe sürdürülebilirliğe önemli bir halka ekleyeceğiz” dedi. 

Türkiye’nin 2021 yılında kuru meyve ihracatında 1 milyar 574 milyon dolarla ilk kez 1,5 milyar dolar barajını aştığını paylaşan Celep, sözlerini şöyle tamamladı; “Türkiye’nin kuru meyve ihracatının yüzde 55’ini oluşturan 861 milyon dolarlık tutarı Ege Bölgesi’ndeki ihracatçılarımız yaptı. Çekirdeksiz kuru üzüm 421 milyon dolarlık ihracatla lider ürünümüz olurken, kuru incirden 219 milyon dolar, kuru kayısıdan da 135 milyon dolar döviz geliri elde ettik.”

Su ürünleri ihracatının yüzde 68’i Ege’den

Ege İhracatçı Birlikleri’nde 7 tarım birliği içerisinde 2021 yılında 1 milyar 320 milyon dolarlık tutarla en fazla ihracat yapan birlik olmanın gururunu yaşadıklarının altını çizen Ege Su Ürünleri ve Hayvansal Mamuller İhracatçıları Birliği Başkanı Bedri Girit, Türkiye’nin 2021 yılında gerçekleştirdiği 3,4 milyar dolarlık su ürünleri ve hayvansal mamuller ihracatına yüzde 40’lık katkıyla Türkiye genelinde de birinci sektör olduklarına dikkati çekti.

Türkiye’nin su ürünleri ihracatının 2021 yılında 1 milyar 401 milyon dolar olduğu bilgisini paylaşan Girit, “Su ürünleri ihracatına Ege Bölgesi olarak 953 milyon dolarlık katkı sağladık. Türkiye’nin ihracatının yüzde 68’ini Ege Bölgesi’nden yaptık. Kanatlı eti ihracatımız 178 milyon dolar olurken, 77 milyon dolarlık yumurta, 64 milyon dolarlık süt ürünleri ihraç ettik. Bal ihracatımız ise; 10,5 milyon dolar oldu” diyerek sözlerini noktaladı.

Gençleri çiftçi yapacaklar

Türkiye, 2021 yılında 5 milyar 111 milyon dolarlık taze meyve sebze ve mamulleri ihraç ederken Ege Yaş Meyve Sebze İhracatçıları Birliği 1 milyar 182 milyon dolarlık ihracat performansıyla Türkiye’nin taze meyve sebze ve mamulleri ihracatına yüzde 23’lük katkı sağladı. Biber ve kornişon turşuları 220 milyon dolarla lider olurken, taze meyve sebze grubunun lideri 68 milyon dolarla sofralık üzüm oldu.

Ege Yaş Meyve Sebze İhracatçıları Birliği Başkanı Hayrettin Uçak, 2022 yılında gençlerin tarım sektörüne yönelmeleri için çaba göstereceklerini dile getirdi. Uçak sözlerini şöyle sürdürdü; “Bilinçli üçüncü kuşak çiftçilerin yetiştirilmesi adına öğrencilere yönelik eğitim programları uygulama kararı aldık. Cemre Hareketi, SÜGEP Academy ve üniversiteler iş birliğinde gerçekleşecek İklime Duyarlı Üçüncü Kuşak Tarım Girişimciliği Eğitimi Çerçeve Programı ile tarıma ilgi duyan gençlere sürdürülebilir ve bilinçli üretim ve pazarlama konusunda 6 haftalık eğitim programları uygulanacak. Gençler tarım sektörüne kazandırılacak. Kalıntı sorununu önlemeye yönelik olarak üretici ve ihracatçı toplantılarına ağırlık vereceğiz ve 2020 yılında 9 meyvede hayata geçirdiğimiz “Kullandığımız Pestisitleri Biliyoruz” projemizin kapsamı genişleterek devam edeceğiz. Yoğunlaşacağımız bir diğer başlık ise; gıda kayıplarını belirlenmesi ve önlenmesine yönelik proje hazırlamak olacak.”

Hububat, bakliyat yağlı tohumların 2023 hedefi 1 milyar dolar

2021 yılında EİB bünyesindeki 7 tarım birliği arasında ihracatını en fazla artıran Ege Hububat Bakliyat Yağlı Tohumlar ve Mamulleri İhracatçıları Birliği oldu.

Pandeminin gıdaya talebi artırdığını, bunun da ihracat rakamlarına olumlu yansıdığını vurgulayan Ege Hububat Bakliyat Yağlı Tohumlar ve Mamulleri İhracatçıları Birliği Başkanı Mustafa Terci, 2020 yılında 505 milyon dolar olan ihracatlarını, 2021 yılında yüzde 35’lik artışla 683 milyon dolara taşıdıklarını, 2022 yılında da artış trendinin sürmesini beklediklerini paylaştı.

Hububat, bakliyat ve yağlı tohumlar sektörü olarak 2022 ve 2023 yıllarında ihracat artış hızını koruyarak 1 milyar dolar ihracat hedeflediklerini anlatan Terci, 2021 yılında bitkisel yağ sektörünün 385 milyon dolarlık ihracatla lokomotif olduğunu, hayvan mamalarının 74 milyon dolarlık, kakaolu ürünlerin ise; 46 milyon dolarlık katkı sağladığını belirtti.

Zeytin ve zeytinyağı ihracatında Ege lider

Türkiye’deki tüm zeytin ve zeytinyağı ihracatçılarının temsilcisi olan Ege Zeytin ve Zeytinyağı İhracatçıları Birliği, 2020 yılında 159,5 milyon dolar olan ihracatını 2021 yılında yüzde 17’lik gelişimle 187,4 milyon dolara taşıdı. Türk zeytincilik sektörünün 2021 yılındaki 309 milyon dolarlık ihracatının yüzde 61’ini EZZİB üyeleri gerçekleştirdi.

Zeytinyağı ihracatının 27 bin 748 ton karşılığı 95 milyon dolar olduğu bilgisini paylaşan Ege Zeytin ve Zeytinyağı İhracatçıları Birliği Başkanı Davut Er, “2020 yılında 2 bin 578 dolar olan zeytinyağının ton başına ortalama ihraç fiyatını, 2021 yılında yüzde 32’lik artışla 3 bin 400 dolara taşıdık. Türk zeytinyağımız 2021 yılında daha katma değerli ihraç edildi. Sofralık zeytin ihracatımızda yüzde 16’lık artışla 74 milyon dolardan 86 milyon dolara çıktı. Prina ihracatından da 7 milyon dolar döviz elde ettik. 2022 yılında ihracatımızdaki artışın katlanarak sürmesini hedefliyoruz” şeklinde konuştu.

Kınık Tarım OSB tıbbi aromatik bitkiler sektörüne ilaç olacak

Ege Bölgesi’nin ihracatında lider olduğu bir diğer tarım ürünü grubu odundışı orman ürünleri olarak kayıtlara geçti.

Türkiye, 2021 yılında 182 milyon dolarlık odundışı orman ürünleri ihraç ederken bu ihracatın 112 milyon dolarlık kısmını gerçekleştirdikleri bilgisini veren Ege Mobilya Kağıt ve Orman Ürünleri İhracatçıları Birliği Başkanı Cahit Doğan Yağcı, kekik, defne ve adaçayının ihracatta ilk üç ürün olduğuna vurgu yaptı.

Pandeminin tıbbi aromatik bitkilere talebi artırdığını anlatan Yağcı, sözlerini şöyle sürdürdü: “Odundışı orman ürünlerinde ortalama ihraç fiyatı Türkiye geneli 1,19 USD/Kg iken, Ege Bölgesi’nde bu rakam Ege Bölgesi’nde 3,16 USD/Kg’a ulaşıyor. Kınık’ta kurulma çalışmaları devam eden Tıbbi Aromatik Bitkiler Tarım İhtisas Organize Sanayi Bölgesi sektöre büyük güç katacak. Orta vadede 1 milyar dolar ihracat hedefliyoruz.”

Yaprak tütün ihracatı eksiye düştü

Tarım ürünlerinde Türkiye’nin geleneksel ihraç ürünlerinden yaprak tütün 2021 yılında eksi yazan tek sektör oldu.

Türkiye, 2020 yılında 267 milyon dolarlık yaprak tütün ihraç etmişken, 2021 yılında 260 milyon dolarda kaldı.

2021 yılında Türkiye’den ithalatını durduran Suudi Arabistan tütün sektörünün ihracatındaki düşüşte ana etken olarak öne çıktı.

Tütün sektöründen Türkiye’de 80 bin ailenin geçimini sağladığına vurgu yapan Ege Tütün İhracatçıları Birliği Başkanı Ömer Celal Umur, virjinya tipi tütün üretimini artırarak tütün sektöründe ürün çeşitliliğini artırarak ihracatta sürdürülebilirliği sağlamayı hedeflediklerini vurguladı.

Tarım ürünleri ihracatının zirvesinde Almanya, ABD ve İngiltere var

Ege İhracatçı Birlikleri’nden 2021 yılında 168 ülkeye tarım ürünleri ihraç edilirken zirvede 462 milyon dolarlık ihracatla Almanya, 410 milyon dolarlık dışsatımla Amerika Birleşik Devletleri ve 364 milyon dolarlık tarım ürünleri talebiyle İngiltere yer aldı.

İtalya, 292 milyon dolarlık Ege lezzetleri talebiyle listede dördüncü olurken, Ege İhracatçı Birlikleri’nden Rusya Federasyonu’na 291 milyon dolarlık tarım ürünleri ihraç edildi. Hollanda, Ege’den 258 milyon dolarlık tarım ürünleri alırken, Irak’a tarım ürünleri ihracatı yüzde 76’lık artışla 75 milyon dolardan 132 milyon dolara çıktı.

Ege Bölgesi’nden yapılan tarım ürünleri ihracatında ilk 10 ülke arasında Fransa, 123 milyon dolarlık taleple yedinci ülke olurken, Yunanistan’a 108 milyon dolarlık tarım ürünleri ihracatı yapıldı. Ege Bölgesi’nden İspanya 103 milyon dolarlık, Japonya ise; 91 milyon dolarlık tarım ürünleri ithal etti.