Tohum, Fide ve Fidan Alırken Üreticilerin Dikkat Etmesi Gereken Hususlar

5553 Sayılı Tohumculuk Kanunu 8. maddesi ve bu kanun doğrultusunda çıkarılan Tohumculuk Sektöründe Yetkilendirme ve Denetleme Yönetmeliği  ile  5996 sayılı Veteriner Hizmetleri Bitki Sağlığı Gıda ve Yem kanunu 17. maddesine  göre;

Tohumlukları (tohum, fide, fidan vb.) yetiştiren, işleyen, satışa hazırlayan, dağıtan, satan gerçek ve tüzel kişilere  Tohumluk Bayi Belgesi/ Üretici belgesi alma, Bakanlıkça belirlenen zararlı organizma taşıyıcısı olabilecek bitki ve bitkisel ürünleri üreten, ithal eden, depolayan, ticaretini yapanlara da Bitki Pasaportu sistemine kayıt olma ve bitki pasaportu bastırma zorunluluğu getirilmiştir. Yetkisiz kişilerin açıkta fide,  fidan, tarla bitkileri tohumu ve sebze tohumu satmaları yasaklanmıştır.

İlgili kanun ve yönetmeliklere göre; Bakanlıktan yetki almadan tohum, fide, fidan satan, ticari anlamda üretimini yapan  kişi ve kuruluşlara  On bin TL  (2016 yılı ceza tutarı: 20.459 TL),  tohumlukları müsadere altına alma ve imha, Bitki Pasaportu Sistemine kayıt olmayanlara  üç bin TL (2016 yılı ceza tutarı: 4.637 TL),  bitki pasaportu olmaksızın sevkini yapanlara da  iki bin TL (2016 yılı ceza tutarı: 3.091 TL)  olmak üzere her yıl artan miktarlarda idari para cezası uygulaması getirilmiştir.  

Cadde, sokak araları gibi açık alanlarda  tohum, fide, fidan satışına  müsaade edilmemekte, satışlar  sıkı bir şekilde denetlenmektedir.

Halkımızın da bu konuda bilinçlenmesi; üzerinde etiket ve bitki pasaportu taşıyan tohum, fide ve fidanları, Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığınca yetki verilmiş Tohumluk Bayilerinden yada Üretici Belgesi olan üreticilerden almaları  gerekmektedir.

Üreticilerimiz;  açıkta, yetkisiz kişilerden,  etiketsiz, sertifikasız ve pasaportsuz fide/fidan satın aldığında birçok sorunla karşılaşabilmekte;  hastalık ve zararlılara rastlanabilmekte, bu durum fide/fidan kurumalarına, verim kaybına neden olmaktadır. Ayrıca bu hastalık ve zararlılar topraklarımıza bulaşarak, çözümü zor ve zaman alan sorunlara da sebep olmaktadır.

Aşılı diye satıldığı halde bazı fidanların aşısının olmadığı, dikildiğinde tutmadığı ve belirtilenin dışında farklı tür ve çeşitte meyvelerin oluştuğu, kalitesiz ve verimi düşük ürün alındığı görülebilmektedir.

Üreticilerimiz böyle sorunlarla karşılaştığında elinde etiket, sertifika, pasaport gibi belgeleri olmadığından geriye dönük olarak hakkını arayamamakta, maddi açıdan zarara uğramakta, emeği ve zamanı boşa gitmektedir.

Üreticilerimizin mağdur olmamaları için tohum, fide ve fidanları etiketli, sertifikalı ve pasaportlu olarak, yetkili tohumluk bayileri yada yetkili üreticilerden almaları gerekmektedir.

Daha geniş bilgi almak isteyen üreticilerimiz İlde İl Gıda Tarım ve Hayvancılık Müdürlüğü, İlçelerde İlçe Gıda Tarım ve Hayvancılık Müdürlüğüne başvurabilirler. 

​