Tıbbi Sülükler Yetiştiriliyor

Kayseri Gıda Tarım ve Hayvancılık İl Müdürü Özkan KAYACAN Kayseri ili Buğdaylı Mahallesinde Ahmet EKREN tarafından kurulan Tıbbi Sülük Yetiştiriciliği Tesisine ziyarette bulundu.

Ziyareti sırasında tesis hakkında detaylı bilgi alan İl Müdürü; İl Müdür Yardımcısı Erkan ALKAN, Balıkçılık ve Su Ürünleri Şube Müdürü Bekir DOĞAN ve su ürünleri mühendisleri ile Kayseri'deki sektörde yer alan kuruluşların temsilcileri eşlik etti. Tesis hakkında bilgi alan İl Müdürleri; Kayseri'de yapım projesiyle, yetiştirme tekniğiyle ve tıbbi açıdan güvenilir olan Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı tarafından onaylanarak ruhsat verilen işletmenin hem iyi bir örnek teşkil edeceğini hem de ülkemiz için hayırlı olacağını belirtti.

Tıbbi sülük (Hirudo medicinalis) çok eski zamanlardan beri kan basıncını düşürmek için insanlar tarafından kullanılmaktadır. Sülüklerin Osmanlılar tarafından kullanıldığı ve bu konu ile ilgili yazılı eserler hazırladıkları bilinmektedir.

Yeryüzünde yaşayan çok sayıda sülük türü vardır. Sülükler sulara bağımlı olmakla beraber, karasal ve yarı karasal formları da bulunmaktadır. Bunların bir kısmı omurgalılarda, diğer bir kısmı da omurgasız canlılarda parazit etkisi göstermektedir.

Eski dönemlerde doğrudan doğadan toplanan sülükler kullanılırken, günümüzde tam kontrollü şartlar altında üretilen sülükler modern tıpta kullanılmaktadır. Tıbbi sülük, canlı olarak veya bunlardan elde edilen ilaçlardan yararlanılarak medikalde kullanılır.

Sülüklerin üretilmesi çok zor olduğundan ve kültür şartlarında istenilen düzeyde bol miktarda üretilememeleri nedeniyle doğadan toplanmaları tercih edilmektedir. Doğadan ticari amaçla sülüklerin aşırı toplanması ise türün neslini tehlikeye düşürmüştür. Uluslararası CITES sözleşmesiyle de sülükler neslinin devamı için koruma altına alınmıştır. Bu amaçla sülük ihracatı yapan ülkelere kota uygulaması getirilmiştir. Ülkemizin ihracat kotası ise 1 ton/yıl'dır.

Toprak havuzlarda sülüklerin yetiştiriciliği doğadaki yaşam ortamının yapay olarak oluşturulması prensibine dayanmaktadır. Havuzlar, sülüklerin doğal ortamına uygun tarzda sazlık, bataklık ve organik maddece zengin bir şekilde hazırlanır. Doğadan toplanan sülükler bu havuzlara yerleştirilir. Sülüklerin kan emerek beslenmeleri için havuza canlı kurbağa veya balık bırakılır. Toprak havuzlarda üretim ve yetiştiricilik ekonomik olmakla beraber, su sıcaklığı her mevsim sabit düzeyde tutulabilirse sürekli yavru almak ve bunları kısa sürede büyütebilmek mümkündür.

Yetiştiricilik yolu ile elde edilen tıbbi sülüklerin ihracatında herhangi bir kota bulunmamaktadır. Balıkçılık ve Su Ürünleri Genel Müdürlüğünce ruhsatlandırılan ve tek olan işletme 1 ton/yıl üretim iznine sahiptir.