Tarımdan kopuş var gıda fiyatları artıyor

Corona virüsü salgını ile birlikte tarım ve gıda sektörünün geleceği dünya gündeminin ilk sıralarına yerleşirken, pandemiye bu alandaki kırık karnesi ile yakalanan Türkiye'de tarımdan kopuş ve mevsimlik işçi problemi kırmızı alarm veriyor.

Ankara Üniversitesi Tarım Politikası ve Yayım Ana Bilim Dalında görev yapan Prof. Dr. Bülent Gülçubuk tarafından hazırlanan “Covid-19 Sonrası'nda Tarım Politikalarının Geleceği” raporuna göre, Türkiye üretime dayanmayan tarım politikaları nedeniyle kendine yeterli olmaktan uzak bir profil çiziyor.

“Türkiye'nin ülke genelinde tarımdan ciddi bir kopuş yaşadığını görüyoruz. Türkiye'de çiftçilerin yaş ortalaması 55'e yükselmiştir. Ayrıca genç nüfus bugün çoğunlukla tarımla uğraşmayı ve kırsal bölgelerde yaşamayı tercih etmemektedir” ifadelerine yer verilen raporda, salgın ve ticaret savaşlarının Türkiye'de gıda fiyatlarını dünyanın tersi yönünde artırdığına işaret edilerek mayıs itibarıyla gıda fiyatlarındaki yükselişin yüzde 12'ye dayandığı ve Türkiye'nin zorlu bir viraja girdiği vurgulandı.

Türkiye'de olduğu gibi üretime ve kaynak verimliliğine dayanmayan tarım politikalarının sürdürülebilir ve kendine yeterli üretime cevap vermediğine işaret edilen raporda, hem salgın hem de savaş ve doğal afetler anında, tahıl ve baklagil stoklarının her ülke için önem taşıdığı dile getirildi. “Türkiye'nin ne yazık ki bu ürünlerde bir açığı bulunmaktadır ve bu fiyat artışlarında etkili olmaktadır.

BUĞDAY FİYATI ARTIYOR

Buna ek olarak, FAO Tahıl Fiyat Endeksi'ne göre, dünyada tahıl fiyatları mart ayında şubata göre yüzde 1.9 gerilemiştir. Kuzey Afrika'nın artan ithalat talebi ve Rusya'nın uyguladığı ihracat kısıtlamalarının etkisiyle uluslararası buğday fiyatları düşmüştür. Türkiye'de ise bazı tahıl ürünlerinin fiyatları aynı dönemde yüzde 1.6 arttı” tespitlerine yer verilen raporda, bu gelişmelerin üretim, fiyat artışları, kırdan kente göç, azalan çiftçi sayısı gibi konularda sıkıntılar yaşayan Türkiye'yi kalıcı önlemlere zorladığına işaret edildi.

Raporda tarımda ve gıdada tekelleşmenin toplumun geneline bir faydasının dokunmadığına dikkat çekilerek, çözümün başarılı kooperatif örnekleri ile örgütlü çiftçilerde olacağı vurgulandı.

MEVSİMLİK İŞÇİLERE YEMEK YOK

Raporda yaklaşık 50 ilde çalışan ve sayılarının 600 bin olduğu tahmin edilen mevsimlik tarım işçilerinin sağlıklı bir tarım politikası üzerinde büyük yer tuttuğuna dikkat çekildi.

Türkiye İstatistik Kurumu 2019 yılı verilerine göre, 4 milyon 618 bin olan tarımsal işgücünün yüzde 85'3'ünün kayıt dışı olduğuna dikkat çeken Prof. Dr. Bülent Gülçubuk, “Maalesef Mayıs 2020'de Hatay Ziraat Odaları İl Koordinasyon Kurulu'nda tarım işçilerine günlük 52 TL ödeneceği, yemek verilmeyeceği, 14 yaş ve üzerindekilerin tarlalarda çalıştırılacağı kararı alınmıştır. Bu kararın, ‘insana yakışır iş' ilkeleri açısından kabul edilmesi imkânsızdır. Bu 52 TL, TÜİK verilerine göre, tarım işçilerinin 2015 yılında aldıkları ortalama günlük ücrete bile zor karşılık gelmektedir” açıklamasını yaptı.