Tarım Makineleri Sektöründeki Hammadde ve Konteyner Sıkıntısı Devam Ediyor!

Özellikle son aylarda çelik ürünlerinin tedarikinde termin süresinin 4 aya kadar çıktığı biliniyor. Yerel üretimin yaklaşık dörtte birinin ihraç edilmesi nedeniyle iç piyasanın yeterince beslenememesi durumu söz konusu ve bu kapsamda tarım makineleri üreticilerinden bir kısım demir çelik fabrikalarının sözleşme taahhütlerine uymadıkları bilgisi alınıyor. Yetersiz yurt içi arz nedeniyle çelik ürünlerinde piyasada üretici ve tüccar nezdinde iki ayrı fiyatın oluşması ve bu ikisi arasında yüzde 40’a ulaşan fiyat farkının bulunması, bu ürünleri yoğun bir şekilde kullanan tarım makineleri sektörünün sürdürülebilir bir üretim yapmasının önünde büyük bir engel olarak duruyor. Çelik sektörünün verilerine göre soğuk ve sıcak sac tüketiminin yüzde 31,7’si ithalat yolu ile karşılanabiliyor. Bununla birlikte yerel üreticilerin korunması adına ithal ürünlere getirilen gümrük vergileri de, nihai ürün maliyetlerini olumsuz bir yönde etkiliyor. Çelikteki olağanüstü fiyat artışı devam ediyor! Tedarik sorunun yanı sıra sektör, çelik ürünlerinde yaşanan olağanüstü fiyat artışından da olumsuz bir şekilde etkileniyor. Örneğin sadece sıcak rulo çelikte son bir yıllık fiyat artışının dolar bazında yaklaşık yüzde 110 seviyesinde olduğu bildiriliyor. 2020 yılı nisan ayı başında 450 dolar/ton olan sıcak rulo sac fabrika çıkış fiyatı, an itibariyle 950 dolar/ton seviyesine ulaşmış durumda. Plastikte hammadde krizi! Diğer yandan salgının dünya genelinde üretimde yaşattığı daralma ve uluslararası boyutta yaşanan konteyner sorunu, plastik sektörünü vurmuş durumda. Dünyada plastik hammadde üreticilerinin ağustos ayından itibaren üretimde kesintiye gittiği ve bunun da emtia fiyatlarını arttırdığı biliniyor. Örneğin plastik hammaddesi polipropilen (moblen PP) fiyatları geçtiğimiz ağustos ayında 1,02 dolar seviyesindeyken, geçtiğimiz haftalarda 1,86 dolar seviyesine kadar yükseldi. Küresel konteyner krizi büyük ölçüde devam ediyor! Sektörün uğraştığı bir diğer sorun ise deniz taşımacılığında yaşanan olağanüstü fiyat artışları. 40 ft’lik bir konteynerin taşınma maliyeti Ocak 2020’de 3 bin dolar değerindeyken bu rakam geçtiğimiz haftalarda yüzde 300 artışla 12 bin dolara kadar yükseldi. İhracatı ve ithalatı etkileyen bu sorun, esas olarak boş konteyner bulunmamasından kaynaklanıyor. Sektör uzmanlarına göre aslında dünya üzerinde toplam ticaretin ihtiyacı kadar konteyner var ama şu anda bunların yanlış yerlerde olduğu biliniyor. Mesela ABD’deki salgın koşulları nedeniyle ülkeye giden konteynerler çok geç geri dönüyor. Mart ayının son dönemindeki açıklamalara göre Uzakdoğu-Avrupa navlunu, zirveden dönmüş durumda. Çin tatilinin bitmesinin yanı sıra yüksek navlun nedeniyle Çin’den yapılan ithalatın kısılmasının da bu düşüşte etkili olduğu bildiriliyor. Bununla birlikte uzmanlara göre navlun fiyatlarındaki düşüşün yılın ikinci yarısında gerçekleşebileceği belirtiliyor.