Tarım Bakanlığında “Aşı skandalı”

Cumhuriyet Halk Partisi (CHP) Niğde Milletvekili Ömer Fethi Gürer, Tarım ve Orman Bakanlığı’ndaki Sayıştay raporlarına da giren aşı skandalıyla ilgili  verdiği yazılı soru önergesinde gerekli önlemlerin alınıp, alınmadığını sordu. Mevcut durumu sorguladı.

MİLYONLARCA LİRALIK EKONOMİK KAYIP

Bakanlığın, hayvan hastalıklarıyla mücadele için satın alınan aşıları hem soğuk zinciri altyapısı olmadığı için hem de aşıların dağıtımında ihtiyaca göre planlama yapılmadığı için zayi edildiğinin belirlendiğini ifade eden CHP Niğde Milletvekili Ömer Fethi Gürer, “Bu sorumsuzluk, milyonlarca liralık ekonomik kayba neden olmuştur. Soğuk zinciri altyapısı olmadığı için etkinliğini kaybeden ilaçların hayvanlara enjekte edilmesi, hayvanların bağışıklık sistemine bir etki yapmadığı için ayrıca insan ve hayvan sağlığı açısından da  ciddi risktir. Zoonotik hastalıkların dünyada da giderek yaygınlaştığı bir gerçektir. Bu hastalıklara karşı en etkili mücadele aşıdır. Bu aşılarda dahi gereken hassasiyetin sağlanmamasının  bahanesi olamaz. Geçen sürede Bakanlık bu konuda gerekli önlemleri sağlamış mıdır? Sorun  çözülmüş müdür? Sorulara Bakan yanıtını bekliyorum” dedi. 

ETKİNLİĞİNİ KAYBEDEN AŞILARI HAYVANLARA ENJEKTE ETMİŞLER

Sayıştay’ın 2018  yılı denetiminde  ortaya çıkan ve 2019 yılı raporuna yansıyan durumun 2020 yılında hangi duruma erdiğinin önemine değinen Ömer Fethi Gürer, Bakanlık tarafından satın alınan aşıların Veteriner Kontrol Enstitü Müdürlüklerine, İl Müdürlüklerine ve İlçe Müdürlüklerine transfer edildiğini ancak Bakanlık enstitüleri ile İl ve İlçe Müdürlüklerinin uygun ve yeterli soğuk zincir alt yapısına sahip olmaması sebebiyle aşıların üretiminden son kullanımına kadar gerekli koşullarda taşınmadığının tespit edildiğine  dikkat çekerek, bu sorunlar giderilmiş midir?” diye Bakan’a sordu.

CHP Milletvekili Ömer Fethi Gürer, “Aşıların depolanamaması ve soğuk zincir koşullarında oluşan sapmalardan zamanında haberdar olunmamasından dolayı gerekli önlemlerin alınmadığı ortaya çıkmıştır. Bu nedenle ürünlerin bozulmasından kaynaklı ekonomik zararlar oluşmuş, etkinliğini kaybettiği halde bu aşılarla hayvanların aşılanması hayvanlarda yeterli bağışıklık temin etmemiştir. Bakanlık bu konuda ne yapmıştır?” diye yazılı soru önergesinde duruma dikkat çekti.

BAKANLIK  NEDEN ÖNLEM ALMADI?

Veteriner sağlık ürünlerinin üretimi, ithalatı, ihracatı, kullanımı, ambalajlanması, etiketlenmesi, tanıtımı, nakliyesi, depolanması, reçeteli ya da reçetesiz satışı, onayı, kontrolü ve teminine ilişkin işlemlerin Bakanlık tarafından belirlenmesi gerektiğine dikkat çeken Ömer Fethi Gürer, “Ancak soğuk zincir altyapısında gerekli iyileştirmelerin yapılmadığı ve tedbirlerin alınmadığı yapılan incelemelerde ortaya çıkmıştır. Bu konuda Bakanlık neden gerekli denetim ve önlem almamıştır?” dedi.

SAYIŞTAY’IN TESPİTLERİ 

CHP Niğde Milletvekili Ömer Fethi Gürer, Tarım Bakanlığı’ndaki aşı skandalıyla ilgili olarak Sayıştay raporuna yansıyan tespitlere göre, ​İl müdürlüklerinin soğuk hava depolarının ihtiyacı karşılamadığı, ilçe müdürlüklerinde aşıların ev tipi eski ve bakımsız buzdolaplarında muhafaza edildiği bu nedenle ilçe müdürlüklerinde de soğuk hava depolarına ve biyolojik ürün dolaplarına ihtiyaç olduğu, İl müdürlükleri ve ilçe müdürlüklerinin büyük çoğunluğunun enerji kesintisi durumunda soğuk hava depoları için kullanabilecekleri alternatif bir enerji kaynağına (jenaratör) sahip olmadıkları,  İl ve ilçe müdürlüklerinde kullanılan nakil kaplarının istenilen özellikleri taşımadığı ve sayısal olarak yetersiz olduğu,  Aşıların veteriner hekim veya yardımcı sağlık mesleği mensupları tarafından hayvana uygulanıncaya kadar taşındığı el tipi taşıma araçlarının eski ve ısı takip sistemi için gerekli teknik standartlara sahip olmadığı, soğuk zincirin izlenmesi için bir uyarı sisteminin olmadığı İl müdürlüklerinin yarısından çoğunda, ilçe müdürlüklerinin ise neredeyse tamamında soğuk zincir izleme sistemi mevcut olmadığı belirlenmiştir” dedi ve bu konuda eksikler giderilip giderilmediğini yazılı soru önergesinde gündeme taşıdı.

AŞI TAKİP SİSTEMİ BİLE YOK

Bakanlığın bir aşı takip sisteminin olmaması dolayısıyla Bakanlık birimleri arasında ihtiyacın planlanmadığı, hangi ilde ve ilçede ne kadar aşı olduğunun bilinmediğinin de  Sayıştay denetimi ile ortaya çıktığını anlatan CHP Niğde milletvekili Ömer Fethi Gürer, “Bu durum ise elinde ihtiyacından fazla stoku bulunan ilin elindeki aşıları kullanamaması ve aşıların son kullanım tarihinin geçmesi sonucu zayi olması, aşıya ihtiyaç duyan ilde ise yeniden harcama yapılarak aşı satın almak suretiyle kamu kaynaklarının israf edilmesi sonucunu doğurmuştur” diye konuştu. 

ZAYİ OLAN AŞI MİKTARI TAM OLARAK TESPİT EDİLEMEDİ

CHP Niğde Milletvekili Ömer Fethi Gürer, Zayi olan aşı miktarının tam olarak bilinemese de 2019 yılı öncesi  Adana’da 42 bin, Balıkesir’de 21 bin, Denizli’de 75 bin, İstanbul’da 20 bin, Kastamonu’nda 74 bin, Kütahya’da 44 bin, Samsun’da 73 in Siirt’te 3 bin, Trabzon’da 9 binden fazla aşının zayi olduğunun belirlendiğini kaydetti. 

Tarım ve Orman Bakanlığı’nda aşıların zayi edilmesinin ülkemizde önlenemeyen hayvan hastalıklarına  etkisinin araştırılması gerektiğine vurgu yapan CHP Milletvekili Ömer Fethi Gürer, “Bu durum elbette hayvan sağlığı kadar insan sağlığını  içinde önemlidir. Milyonlarca lira ekonomik kayıp meydana gelmiştir. Bakana verdiğim yazılı soru önergesi ile sorunu bir kez daha gündeme getirip dikkat çekmek istedim. Bu sorumsuzluktur. Hayvan hastalıklarının artmasında bu vurdumduymazlığın etkisi de açığa çıkarılmalı ve gereği yapılmalıdır. Ayrıca soğuk zinciri altyapısının mutlaka kurulması şarttır” diye konuştu.