Sütte Sanayiciye 480 Milyon Liralık Kıyak

TMMOB Ziraat Mühendisleri Odası İstanbul Şube Yönetim Kurulu Başkanı Murat Kapıkıran, Ulusal Süt Konseyi tarafından açıklanan çiğ süt alım tavsiye fiyatı ve süt primleri üzerine değerlendirmede bulundu.

Süt ve süt ürünleri bakımından, sanayiciye örtülü destek verildiğini ifade eden İstanbul Ziraat Mühendisleri Odası Başkanı Murat Kapıkıran, “5 Mayıs 2022'de, 15 Mayıs 2022 tarihinden geçerli olmak üzere soğutulmuş çiğ süt tavsiye satış fiyatının 7,50 TL/Litre olacağı ve Tarım ve Orman Bakanlığından alınan bilgiye göre 1 Mayıs 2022’den itibaren geçerli olmak üzere Çiğ Süt Prim desteğinin litre başına 0,20 TL olacağı açıklaması yapıldı.

Çiğ süt litre fiyatı, prim dahil 6,7 TL'den 7,7 TL'ye %14,9 yükseldi. Bu fiyatların içinde olan destek primleri de 1 TL'den 0,2 TL'ye %80 azaltıldı. Çiftçi, prim desteği yerine, süt sanayinin insafına terk edildi” dedi.

Süt alım fiyatının açıklanması ile alımın başlayacağı tarihler arasında süt üreticisini hak kaybına uğradığını belirten Kapıkıran, “Tavsiye edilen Çiğ Süt Alım Fiyatı, açıklamanın yapıldığı 5 Mayıs 2022’den 10 gün sonra, 15 Mayıs da uygulanmaya başlanacağı için sanayicinin 10 gün daha 5,7 TL/Litre fiyat dan alması sağlanarak litre başına 1,8 TL’den yaklaşık 480 milyon TL avantaj sağlanmış oldu. Buna karşın ilk yapılan açıklamada 5 gün geriye doğru işletilen, 1 Mayıs 2022 den başlatılan uygulama ile çiğ süt üreten çiftçiye, yaklaşık 106 milyon TL çiğ süt primi eksik ödenecek, kazanılmış hak geri alınmış olacaktı. Tepkiler karşısında 7 Mayıs sabahı mevcut açıklamada revizyon yapılarak, 1 TL olan prim uygulamasının da 15 Mayısa kadar uygulanacağı açıklandı. Yapılan düzeltme ile hatadan dönülmüş, fakat liyakat sorununun varlığı da ortaya çıkmıştır. Toplamda bu uygulama ile süt hayvancılığı yapan üreticiler 480 milyon TL kayba uğramış olacaklardır” dedi.

Çiğ sütün sınıflandırılmasında üreticini kayba uğradığını da belirten Oda Başkanı Kapıkıran, “Bu uygulama üreticilerde mağduriyet yaratmaktadır. Özellikle küçük, orta ölçekli ve aile çiftçiliği yapan üreticilerin ürettiği sütün protein oranları, kaliteli yem fiyatları çok yüksek olup kullanılamadığından ve genel olarak düşük kaliteli yem (rasyon) kullanmak zorunda kalındığından, düşük olur. Böylece hiçbir zaman tavsiye edilen çiğ süt satış fiyatlarında satış yapamazlar. Kaliteli yem fiyatları özellikle küçük aile işletmelerinin satın alabileceği değerlere inmeden tebliğde belirtilen uygulama, yağ ve protein değerlerinden yüksek olan değere göre fark tutarı hesaplanması olarak, yeniden düzenlenmelidir” dedi.