Meyve bahçelerinde oluşan budama artıklarının değerlendirilmesi veya yok edilmesi

Meyve bahçelerinde oluşan budama artıklarının değerlendirilmesi veya yok edilmesi önemli bir sorundur. Meyve ağaçları tarafından alınan makro elementlerin bir bölümü yaprak dökümü, çiçek-meyve dökümü ve budama ile bitkiden uzaklaşmakta ve toprağa dönmektedir. İlimizde özellikle zeytin ve antepfıstığı başta olmak üzere çeşitli meyve ağaçlarında budama artıkları büyük sorun olmaya başlamıştır. Ülkemizde meyve bahçelerinde oluşan budama artıkları genelde kışın yakacak olarak kullanılmakta veya boş alanlara terk edilmektedir. Sürdürülebilir tarım teknikleri ve çevre korunumu kapsamında tarımsal artıkların değerlendirilmesinin önemi artmaktadır. Budama artıkları, yakma işlemi ile birlikte toprağa gömme, kompostlaştırma ve yeniden işleme yöntemleri ile değerlendirilmelidir. Artıkların yakma işlemi dışındaki değerlendirilme yöntemlerinde, artıkların parçalanması ve uygun teknolojilerin kullanılması ile mümkündür.

Budama artıkları­nın ağaçların dibinde bırakılması veya bahçe kenarında bir yere yığılması orada çürümeye terkedilmesi doğru değildir. Bunlar zararlılara yataklık ederler. Örneğin zeytinde filizkıran, Antepfıstığında karagözkurdu, vs.

Budama artıklarından bir kısmı Filizkıran ve karagözkurdu  zararlısına karşı tuzak olarak kullanılabilir. Tuzak olarak kullanılan budama artıklarından talaş çıkmaya başladığında çeşitli makinelerle parçalanıp toprağa karıştırılarak mücadele edilmiş olunur. Çünkü bu zararlılara karşı kimyasal mücadele yoktur.

Budama sonrası oluşan budama artıkları, öncelikle parçalanarak toprağa kazandırılması, bitkiyi besleme açısından oldukça önemlidir. Parçalanan budama artıkları toprak işleme ile toprağa karıştırılmalıdır. Tarımsal üretimde bitki artıklarının toprağa kazandırılması, toprağın organik madde içeriğini artırmakta, toprak ve su kaybının azalmasına yardımcı olmaktadır. Hatta, toprağı tamamen örtecek şekilde bırakıldığı alanlarda yabancı ot çıkışını da önleyebilmektedir.