Kaybolmaya Yüz Tutmuş Üç Asırlık Lezzet “Karadut”

Unutulmaya ve kaybolmaya yüz tutmuş Talas'ın yöresel ve milli Karadut'u, Talaslı İsmet Atasoy'dan dededen kalma konağın bahçesinde dinledik.

"Ali Dağı derler dağların hası

 Kucağına çekmiş koca Talas'ı…

 Talas deyince insanın aklına ne geliyor;

Karadutum, çatal karam, çingenem

Daha nem olacaktın bir tanem…

Diye devam eden Bedri Rahmi' nin yaşayıp yazmış olduğu kırık bir aşk hikâyesi geliyor. Karadut, Talas ile bütünleşmiş Talas' ın geleneksel bir meyvesidir. Karadut ağacı aşağı yukarı Talas da her evde bulunuyordu. Fakat son zamanlarda yavaş yavaş kaybolmaya yüz tuttu. Vakti zamanında buralarda eczane yok iken annelerimiz Karadut şurubunu bize ilaç olarak kullanırlardı. Dedemden kalma bahçemizdeki 300 yıllık Karadut ağacını elimizden geldiğince korumaya çalışıyoruz. Hakiki Karadut' un yetiştirilmesi oldukça zor.  Eski, yaşlı insanlardan gördüğüm kadarıyla ancak ağacın gövdesinde çıkan yeni dalların altına tas şeklinde bir şey koyup onun içerisine toprak konuyor ve bütün kış orada kalan toprak dallarından çimleniyor. Yeni çıkan dal kabukla beraber kesildikten sonra toprağa aktarılıyor. Ancak bu şekil de yetişmesi mümkün oluyor. Son iki yıldır Erciyes Üniversitesi yetiştirilmesi ile ilgili çalışmalar yapmaktadır."

Gerek otantik tadına doyum olmayan lezzeti gerekse bitip tükenmeyen faydaları ile karadut her mevsim tüketilerek vazgeçilmeyen besin grupları arasında yer alıyor. Karadut suyu içerdiği yüksek vitamin ve mineraller sayesinde insan sağlığı açısından çok büyük olumlu etkiler göstererek birçok sorunun çok kolay bir şekilde ortadan kalkmasını sağlamaktadır. Öncelikle güçlü antioksidanlar sayesinde bağışıklık sistemini güçlendirdiği bilinen karadut suyu tam bir vitamin deposudur, vitamin ihtiyacını en iyi şekilde karşılamak isteyenler için en güzel alternatiftir. Karadut suyu içerisinde bol miktarda C, E ve K vitaminlerini içermektedir. Bunların yanı sıra, yüksek mineralleri de içerisinde barındırmaktadır. Yine karadut suyu; bakır, demir, magnezyum, mangan, selenyum, çinko yanında beta karoten açısından zengin bir besin grubu olarak karşımıza çıkmaktadır. Karadut suyu, kimi zaman bir tıbbi ilaç gibi kimi zaman ise bir tıbbi ilaçtan çok daha büyük etkiler göstererek insanlarda faydalar sağlamaktadır. Karadut suyu yaşlanmaya karşı etkili, Yaşlanma ve belirtilerini yavaşlatıyor. Vücuda enerji veriyor ve cildi canlandırıyor. Karadut suyu kanı temizlediği için anemi hastalarının da içmesi için öneriliyor. Üretilen dut suları içerisinde hiçbir katkı maddesi bulunmuyor. Ayrıca karadut suyu Flavonoid ve Antosiyanin içerdiğinden antioksidan oranı çok güçlü etkiye sahiptir. Bağışıklık sistemini güçlendirmesi antioksidanlar açısından serbest radikalleri etkisiz durumda bırakıyor. Kabızlık sorununa çok iyi gelen Karadut suyu sindirim sistemini de harekete geçiriyor. Yaşlanmayı geciktiren Flavonoidler kalbi aynı zamanda koruyor. Karadut suyu hepatit tedavisinde ve gastrit rahatsızlığında tedaviye katkı sağlıyor.