KABAK YETİŞTİRİCİLİĞİ

Ülkemizde  örtü  altında  daha  çok  yazlık  kabak  yetiştiriciliği  yapılmaktadır. Yazlık kabaklar yüzlek köklüdür. Kök derinliği 30-40 cm den 60-70 cm kadar gider. Yazlık kabaklar çok  kısa  ve  dallanmadan  gövde  oluştururken,  bazı  çeşitlerde  hıyar  gibi  bir  gövde  oluşumu meydana  gelebilmektedir.  Kabaklarda  bu  gövdeye  kol  denir.  Kolsuzluk  istenen  bir özelliktir. Hibrit çeşitler kolsuzdur.
İklim  İstekleri: Düşük  sıcaklıklara  diğer  kabakgillere  göre  daha  toleranslıdır. Optimum sıcaklık  isteği  20-27 °C  dir. Ancak  18-35 °C  sıcaklıklarda  rahatlıkla  yetiştiricilik  yapılabilir. Minimum  sıcaklık  isteği  8-10 °C dır.  0C  altında  donma  belirtileri  görülür. Çimlenme  için toprak  sıcaklığının  10-22 °C  olması  gerekir. Gün  uzunluğunun  kabak  için  önemli  bir  etkisi yoktur. Toprak ve nem bakımından da seçiciliği yoktur. Ancak %70 nem ve organik maddece zengin hafif topraklarda iyi yetişir.
Yetiştirilmesi: Yetiştiricilik  tek  veya  çift  sıralı  olarak  masuralara  yapılır.  Sera yetiştiriciliğinde dekara 1000-1200 bitki bulunur. Kolsuzlarda bu oran 2-3 kata çıkabilir. Sıra arası  mesafe  80-120  cm,  sıra  üzeri  mesafe  50-60  cm’dir.  Dikimden  sonra  1  veya  2  kez çapalama  yapmak  yeterlidir.  Sulama  konusunda  seçici  olmamakla  birlikte  damla  sulama yöntemi ile en iyi sonuç alınır.
Budama: Kabaklarda  budama  pek  yapılmamaktadır.  Ancak  hastalanan  parçalanan yaprakların  koparılması  yeterli  olmaktadır.  Meyve  tutumu  arılarla  sağlanmaktadır.  Erken ilkbaharda çiçeklenme başladıysa ve arı yoksa elle tozlama yapmak ya da hormon püskürtmekgereklidir. Sera yetiştiriciliğinde 6-12 ton arasında verim alınmaktadır. Yazlık kabaklar 0-1 °C de %85-90 nemde 2 hafta muhafaza edilmektedir.
KABAKGİL HASTALIK VE ZARARLILARI
Kabakgillerde  Yalancı  Mildiyö  Hastalığı:  Yapraklar  üzerinde  soluk  yeşil  veya  sarımsı lekelerle  kendini  belli  eder,  hastalık  ilerledikçe  renk  koyulaşır.  Yaprakların  altında  bu lekelerin bulunduğu yerlerde grimsi bir küf tabakası oluşur. Bir süre sonra yapraklar kurur ve bitki ölür. Çevrede ilk hastalık belirtisi görüldüğünde mücadeleye başlanır ve  bir hafta arayla mücadele  devam  ettirilir.  Son  ilaçlama  ile  hasat  arasındaki  süreye  dikkat  edilmelidir.
Kabakgillerde Külleme:  Yapraklar  üzerinde  beyaz  toz  serpilmiş  gibi   lekeler  meydana gelir. Hastalık ilerledikçe yapraklar kurur, dökülür ve bitki zayıflar. Çevrede  ilk  hastalık  belirtisi  görüldüğünde  mücadeleye  başlanır,  hastalık  yayılmaya  devam ederse bir hafta arayla ilaçlama tekrarlanır.
Köşeli  Yaprak  Lekesi  Hastalığı:  Kotiledon  yapraklarda  şeffaf  düzensiz,  yağ  lekeleri oluşur. Gerçek  yapraklarda  ise  damarlarla  sınırlanmış, köşeli  zamanla  delinen  yağ  lekeleri görülür. Sabahın  erken  saatlerinde  bu  lekelerin  alt  yüzlerinde  krem  rengi  bakteriyel  akıntıya rastlanır. Meyvelerde küçük, yuvarlak, hafifçe çökük lekeler oluşur ve kalite düşer. Çevrede ilk hastalık belirtisi görüldüğünde mücadeleye başlanır, haftada bir olmak üzere 3-4 kez  ilaçlama  yapılır.   Son  ilaçlama  ile  hasat  arasındaki  süreye  dikkat edilmelidir.
Yaprak  Biti: Bitkilerin  öz  suyunu  emerek  zayıflamasına  neden  olan,  erginleri  1,5-3  mm boyunda sarı,  yeşil, siyah renkte, şeffaf böceklerdir. Yapraklarda kıvrılmalara neden olur ve salgıladıkları  tatlı  maddelerde  gelişen  mantarlar  nedeniyle  yaprakların  üzeri  siyah aşır, fotosentez  olayı  durur. Yılda  10-16  döl  verir. Ayrıca  virüsleri  taşıması  nedeni  ile  virüs hastalıklarının  yayılmasını  sağlar. Yapraklarda  yaprak  başına   20   yaprak  biti  bulunduğunda kimyasal mücadele yapılmalıdır.
Thrips: Erginleri 1 mm boyunda sarı renkte, çok hareketli canlılardır. Yaprakların alt yüzünde bitki öz suyunu emerek zarar yaparlar. Emgi yerlerinin üstü gümüş rengini alır. Yılda 3-10 döl verirler. Virüs  taşırlar  ve  sağlıklı  bitkilere  bulaştırırlar. Bitkilerde   bitki  başına  ortalama  40 thrips bulunduğunda kimyasal mücadele yapılmalıdır.
Kırmızı  Örümcek: Bitkilerin  öz  suyunu  emerek  zayıflamasına  neden  olan, erginleri  0,5-0,7 mm  boyunda  gözle  zor  fark  edilen, yaprakların  altında  bitki  öz  suyunu  emerek  beslenen zararlılardır.  Bu  nedenle  yapraklar  sararır,  kurur  ve  alt  yüzleri  ağlarla  kaplanır. Verimdüşer. Yılda  10-12  döl  verir.  Ayrıca  virüs  taşıyıcısıdır.  Bitkilerde   yaprak  başına  ortalama  5 kırmızı örümcek bulunduğunda kimyasal mücadele yapılmalıdır.
Yaprak  Galeri  Sineği: Yapraklarda  galeriler  oluştururlar. Bu  bölgeler  sararıp  kurur  ve dökülür.  Yaprak başına 10 adet larva galerisi görüldüğünde kimyasal mücadele yapılır, ancak seralarda sarı tuzak asılarak ilaçsız önlem alınabilir.
Kök-ur  Nematodları: Bitkilerin  köklerinde  urlara  neden  olarak  iletim  sistemini  bozar. Topraktan  su  ve  besin  alışverişi  kısıtlanır. Bitkilerde  susuzluk,  solma  ve  gelişme  geriliği, yapraklarda  sararma,  çiçek  ve  meyve  dökülmeleri  görülür. Önceki  yıl  nematod  zararı görülmüşse ekim dikim öncesi mutlaka toprak ilaçlaması yapılmalıdır.