İngiliz Çiftçisi Gübre Kıtlığıyla Karşı Karşıya!

İngiliz tarım sektörü 2025 yılının bahar aylarında beklenmedik bir krizle karşı karşıya kaldı. Ülke genelinde çiftçiler, gübre tedarikinde yaşanan ciddi aksaklıklar nedeniyle büyük bir endişe içinde. Sezonluk talebin yüksekliği, sınırlı ithalat imkanları ve dışa bağımlılık, gübre sevkiyatlarında gecikmelere ve potansiyel ürün kayıplarına yol açıyor. Geciken gübre teslimatları nedeniyle mağduriyet yaşayan bazı çiftçiler ise zararlarının karşılanması için yetkililere başvurmaya hazırlanıyor.

Matford Arable Systems'ten Ziraat Mühendisi Dominic Edmond'un açıklamalarına göre, tedarik zincirindeki aksaklıklar ülke genelinde hissediliyor. Teslimatlardaki gecikmelerin iki ayı bulduğu belirtilirken, bu durumun sadece belirli bir tedarikçi veya bölgeyle sınırlı olmadığı, ulusal bir sorun haline geldiği vurgulanıyor.

Gübreye olan talepte yaşanan yüzde 20'nin üzerindeki artış, yaklaşık 80 milyon sterlinlik ek bir alım anlamına geliyor. Bu durum, gübre işleme tesisleri ve lojistik ağları üzerinde ciddi bir baskı oluşturdu. Fabrikalarda 200 günlük ek çalışma ve çiftliklere 8 bin ek sevkiyat yapılması gerektiği belirtiliyor.

Tedarik sorunlarının yanı sıra gübre fiyatlarında da önemli artışlar yaşanıyor. 2025 Mart ayında İngiliz amonyum nitratının ton başına maliyeti 380 sterline ulaşarak, geçen yılın aynı dönemine göre 41 sterlinlik bir artış gösterdi. İthal amonyum nitratın ton fiyatı ise 25 sterlinlik bir yükselişle 354 sterline çıktı. Granül üre ve potasyum klorürün ton fiyatları ise sırasıyla 432 ve 341 sterlin olarak belirlendi.

Sıvı gübre tedarikçilerinden Brineflow gibi bazı firmalar ise stratejik stokları ve tedarikçilerle yapılan anlaşmalar sayesinde düzenli sevkiyatlarını sürdürebiliyor. Şirket, 12 Nisan'da Sunderland'deki Nitrasol North terminaline büyük bir sevkiyat gerçekleştirdi. Brineflow Yönetim Kurulu Başkanı Lord Fuller, alternatif teslimatları Mayıs ayına kadar bekleyemeyen çiftçilerden sipariş aldıklarını ifade etti.

Mevcut gübre kıtlığı ortamında İngiliz çiftçileri ve tedarikçileri, tedarik kaynaklarını çeşitlendirme ve yurt içi üretim kapasitesini artırma yönünde çeşitli seçenekleri değerlendiriyor. Ayrıca, lojistik süreçlerinin iyileştirilmesi ve gelecekte benzer sorunların yaşanmaması için stratejik stoklar oluşturulması gibi önlemler de gündemde. İngiliz tarım sektörünün bu zorluğun üstesinden nasıl geleceği ve önümüzdeki dönemde ne gibi adımlar atılacağı merakla bekleniyor.