FAO, Konya ve Karaman için “Toplumsal Cinsiyet Eşitliği Eylem Planı” hazırladı

Birleşmiş Milletler Gıda ve Tarım Örgütü’nün (FAO) Tarım ve Orman Bakanlığı ile iş birliğinde yürüttüğü ve Küresel Çevre Fonu (GEF) tarafından desteklenen ‘Sürdürülebilir Arazi Yönetimi ve İklim Dostu Tarım’ projesi kapsamında yapılan sosyo-ekonomik anket sonuçları ve bu sonuçlar doğrultusunda hazırlanan Toplumsal Cinsiyet Eşitliği Eylem Planı” çevrim içi bir toplantı ile paydaşlara tanıtıldı.

Çalıştayın açılış konuşmasını yapan FAO Türkiye Temsilci Yardımcısı Ayşegül Selışık yapılan sosyo-ekonomik anket çalışmaları sonucunda hazırlanan Toplumsal Cinsiyet Eşitliği Eylem Planı’nda, önerilen faaliyetlerin uygulanmasıyla ülkenin toplumsal cinsiyet eşitliğini sağlamaya yönelik çalışmalarına önemli katkı sağlanacağını vurguladı. Ayrıca bu planın yapılacak ulusal ve bölgesel düzeydeki cinsiyet eşitliği çalışmaları için de bir rehber niteliği taşıyacağının altını çizdi.

Projenin teknik liderliğini yürüten FAO Ormancılık Sorumlusu Peter Pechacek konuşmasında son beş yılda bu proje ile gerçekleştirilen tüm çalışmalarda öne çıkarılan önemli bir konunun da toplumsal cinsiyet eşitliği olduğunu söyledi. “Genellikle mera ve orman ıslah çalışmalarında erkekler öne çıksa da kadınlar da bu proje kapsamında eşit fırsatlara sahip olabilmeli diye düşündük. Gelinen noktada sadece bu anketin sonuçlarını değil, bölgede gerçekleştirilebilecek olan toplumsal cinsiyet eşitliği eylem planını da ortaya koyduk. Buna bağlı olarak, ileri aşamada yapılması beklenen faaliyetleri ortaya çıkarıyoruz ki ileride kadınlar da eşit fırsatlara sahip olsun. Böylece projenin mirası proje bittikten sonra da devam etsin.” dedi. 

Anket çalışması kapsamında Konya-Karaman’da Sosyoloji Derneği ile sahada 20 kadın çiftçi ile birebir görüşmeler gerçekleştirildi.  Çalışma sonucunda aşağıdaki temel bulgular ortaya kondu;

• Çalışma, kırsal alanda yaşayan kadınların ev işi, eş ve annelik görevlerinin yanı sıra tarımsal üretimin her aşamasında sorumluluk üstlendiklerini gösterdi.
• Kırsal kesimdeki kadınların özellikle hayvancılık, sebze üretimi ve küçük tarımsal ürünleri pazarlama faaliyetlerinde önemli bir rol oynadığını ve iş yüklerinin çok ağır olduğunu gösterdi.
• Üretimin her aşamasında kadınların kararlara katılımının çok düşük olduğu tespit edildi. Karar alma sürecine katılmaları, kapasitelerini geliştirmeleri ve kararlarını uygulama yeterliliğine sahip olmaları önemli görüldü.
• Yoksul kadınlar arasında daha kırılgan grupların olduğu; özellikle yaşlılar, işsizler, hasta ve özürlüler, dul ve boşanmışlar, topraksız ve küçük toprak sahipleri ve yalnız yaşayan kadınların öncelikli grupları oluşturmakta oldukları tespit edildi.
• Tarımsal işlerde kullanılan teknik araçları kullanmayı öğrenmelerinin ve yeni beceriler edinmelerinin ve böylece gelir elde etmelerini sağlamanın önemli olduğu anlaşıldı.
• Sosyal sigorta sistemine dahil olmaları öncelikli bir konu olarak ortaya çıktı.
• Sürdürülebilir gelir kaynakları oluşturmanın önemli olduğu tespit edildi.
• Kadınların kız ve erkek çocuklarını kırsal alanda tutmak istemedikleri görüldü. Bu durum, bir yandan kadınların iş yükünü artırırken diğer yandan da yaşlılık ve bakım sorunlarına neden olabileceği anlaşıldı. Bu bağlamda kırsal kesimde yaşayan kadının yaşlılığı önemli bir konu olarak belirdi.

Bulgulara dayanan eylem planı öncelikle tarım sektöründe toplumsal cinsiyet konularını ele almakta ve bunların çözümlenmesinde devlet kurumları, STK'lar ve kadın grupları arasında iş birlikleri yapılmasını ön görmektedir. Bu plan kapsamında üç ana hedef belirlenmiştir. Hedefler;

• Tarımsal faaliyet ve uygulamalarda rolü olan yerel topluluk, memurlar ve çiftçiler arasında toplumsal cinsiyet eşitliliğinin ana-akımlaştırılması,
• Kadınların bilgiye, kaynaklara, hizmetlere ve pazarlara erişiminin iyileştirilmesi.
• Karar alma organlarında kadın dayanışması ve temsili, kadınların ihtiyaç ve fırsatlarının bütünleştirilmesi ve çalışma yüklerinin azaltılması olarak sıralanmıştır.