DTÖ Balıkçılık Sübvansiyonları Anlaşması Resmen Yürürlüğe Girdi

Dünya Ticaret Örgütü’nün (DTÖ) yıllardır süren müzakerelerin ardından kabul ettiği Balıkçılık Sübvansiyonları Anlaşması, gerekli çoğunluğun sağlanmasıyla 15 Eylül’de resmen yürürlüğe girdi. Anlaşma, her yıl milyarlarca dolar tutarında verilen ve balık stoklarının tükenmesine yol açan zararlı sübvansiyonların sınırlandırılmasını hedefliyor.

DTÖ Genel Direktörü Ngozi Okonjo-Iweala, Cenevre’deki Genel Konsey toplantısında anlaşmayı “küresel ticaret yönetişimi için dönüm noktası” olarak nitelendirdi. Okonjo-Iweala, “Bu anlaşma, ticaretin hem insanlar hem de gezegen için hizmet edebileceğini gösteriyor” dedi.

Anlaşma, çevresel sürdürülebilirliği odağına alan ilk çok taraflı DTÖ anlaşması olma özelliğini taşıyor. Kaçak avcılığı, aşırı avlanmayı ve açık denizlerde kontrolsüz avcılığı destekleyen sübvansiyonların yasaklanmasını içeriyor.

Hindistan, Pakistan, Brezilya, Kenya ve Vietnam’ın da aralarında bulunduğu ülkelerin onaylarıyla gerekli eşik aşıldı. Ayrıca Mali ve Umman da anlaşmayı kısa süre içinde resmen onaylayacaklarını duyurdu.

Verilere göre, küresel deniz balıkçılığına yıllık 35 milyar dolar sübvansiyon sağlanıyor. Bunun yaklaşık 22 milyar doları zararlı sübvansiyonlar kapsamında değerlendiriliyor. 1974’te %10 olan “aşırı avcılığa maruz kalan balık stoklarının oranı”, 2021’de %35,5’e yükseldi.

DTÖ üyeleri, anlaşmanın uygulanmasını desteklemek amacıyla gelişmekte olan ülkelere teknik yardım sağlanması için DTÖ Balıkçılık Fonu’na şu ana kadar 18 milyon dolardan fazla kaynak aktardı.

Okonjo-Iweala, tüm üyeleri anlaşmayı onaylamaya çağırarak, “Hedefim 2026’da yapılacak 14. Bakanlar Konferansı’na kadar tüm üyelerin anlaşmayı resmen kabul etmesidir” ifadelerini kullandı.

Anlaşmanın hayata geçmesiyle birlikte, daha şeffaf sübvansiyon uygulamaları, balık stoklarının korunması ve balıkçılıkla geçinen milyonlarca insanın geçim kaynaklarının güvence altına alınması hedefleniyor.