Dolar yükseldikçe leblebi, çekirdeğe talim

Hazine ve Maliye Bakanı Berat Albayrak'ın, “Kur yükseliyor endişelenmeli miyiz?” sorusuna verdiği “Dolarla mı maaş alıyorsunuz” cevabı, doların rekor kırmasıyla daha çok eleştirilmeye başlandı. Ekonomi uzmanları, elektrikten doğalgaza, yediğimiz gıdaların tohumlarından gübreye, pamuktan ete kadar herşeyin döviz kuruyla doğrudan bağlantılı olduğunu ortaya koydu. Kuruyemişte bile son yıllarda kura bağlı fiyat artışları vatandaşların alışkanlıklarını tamamen değiştirdi.

Tüm Kuruyemiş Sanayicileri ve İşadamları Derneği (TÜKSİAD) Başkanı Hüsamettin Karaman, kuruyemişin 20-30 yıl önce herkesin tüketebildiği bir ürün olduğunu belirterek, “Dövizle bağlantılı olarak kuruyemiş fiyatları özellikle son birkaç senedir uçuyor. Yerli ürün de olsa, uluslararası piyasa şartları gereği yükseliyor” dedi.

KARIŞIK 100 TL OLDU

Bu durumdan çok rahatsız olduklarını kaydeden Karaman, “Düşünün et 50-60 TL, karışık kuruyemiş 100 TL. Vatandaş, döviz arttıkça ancak leblebi-çekirdek alabiliyor” diye konuştu. Dünyada rekoltenin çok yüksek olması nedeniyle kur artışının nispeten daha az hissedildiğini kayden Karaman, şunları söyledi:

ALTIN GİBİ ETKİLENİR

“Bizim yeterince üretemediğimiz, doların birebir etkilediği ürünler badem, ceviz, kaju, hurma, erik kurusu, iğde, kahve. Dolar ne kadar artarsa, kuruyemiş de o oranda artar. Altın gibi. Normal vatandaş artık ceviz, badem, gibi kuruyemiş tüketemiyor.”

YERLİ ÜRÜNÜN FİYATI DA ARTIYOR

Yerli ürünü ucuza satmanın da çok mümkün olmadığına dikkat çeken Karaman, “Örneğin fındıkta ihracatçıyız. Fiyat uluslararası piyasada oluştuğu için içeriye ayrı fiyat uygulanamıyor. Olmayacak şeyi konuşmaya gerek yok. Dolayısıyla dolar artınca fındık da artıyor. Aynı şey kayısı ve yer fıstığında da geçerli” dedi.

CEVİZ VE BADEM AMERİKA'DAN

Ceviz ve bademi ağırlıklı olarak Amerika'dan ithal ettiğimizi söyleyen Hüsamettin Karaman, şunları söyledi:

“Yüzde 70-80 oranında ithalat yapıyoruz. Dolayısıyla dolar yükselince ceviz ve badem anında tepki veriyor, anında yükseliyor. Kahve, hurma, kaju zaten Türkiye'de üretilmesi mümkün olmayan ürünler. Sene başında kilosu 6.5-7 dolar olan hurma fiyatları şu an 8 dolar civarında seyrediyor. Yani ocak ayında 40-42 liraya ithal edilen hurma fiyatları şimdi 64 liradan ithal ediliyor.”