Bütüncül yaklaşımlar ve azalan kimyasal kullanımı toprak verimliliğini ve ürün miktarını artırıyor

COVID-19 pandemisi ve pandemiye karşı alınan önlemler gıda üreticilerinin ve teknik uzmanların hem çalışmalarını hem de eğitim faaliyetlerine katılmalarını zorlaştırıyor. Ancak, öte yandan tarımsal üretim devam ederken sınırlı kaynaklarımızı korumak ve gıda güvenliği ile güvenilirliği için sürdürülebilirliğe olan ihtiyaç her zamankinden daha fazla.

Bu zor şartlar altında çalışmalarına devam eden bir FAO projesi,  sürdürülebilir tarımsal üretim uygulamalarını, özellikle pestisit kullanımının azaltılmasını teşvik etmek için çalışmalarına devam ediyor.  Bugüne kadar 400’ün üzerinde üretici ve tarımsal yayım uzmanı, Küresel Çevre Fonu tarafından desteklenen ‘Orta Asya ülkeleri ve Türkiye’de Pestisitlerin Yaşam Döngüsü Yönetimi ve KOK (Kalıcı Organik Kirleticiler) Sınıfında Yer Alan Pestisitlerin İmhası’ projesi kapsamındaki faaliyetlerden yararlandı.

Proje eğitimleri, FAO’nun sürdürülebilir yoğun tarım modeli olan ve ekosistemin taşıma kapasitesini aşmayacak şekilde mümkün olan en yüksek üretimi hedefleyen ‘Koru ve Üret’ yaklaşımı çerçevesinde  yürütüldü.

Ankara İl Tarım ve Orman Müdürlüğü ile iş birliği içinde yaklaşık 100 meyve üreticisine, meyve üretiminde ciddi ekonomik zarara neden olan ve üreticileri fazla miktarda pestisit kullanmak zorunda bırakan Akdeniz  Meyvesineği (Ceratitis capitata) ile biyoteknik mücadele yapmaları için 1.800 feromon tuzak dağıtımı yapıldı. Üretim sezonu boyunca, dağıtılan tuzaklar izlendi ve çiftçilere sadece biyoteknik mücadele hakkında değil, daha bütünsel bir yaklaşıma odaklanarak Entegre Mücadele hakkında teknik destek sağlandı.

Bunun yanı sıra Entegre Mücadele, farklı eğitimlerle de Ankara’da teşvik edildi. Ankara İl Tarım ve Orman Müdürlüğü temsilcileri ilave 200 meyve üreticisini ziyaret ederek açık hava eğitimleri düzenledi. Ayrıca, Ankara’da sıklıkla görülen ana hastalık ve zararlıların Entegre Mücadele ile kontrolü hakkında gerçekleştirilen beş günlük çevrimiçi eğiticiler eğitimine 110 yayım uzmanı katıldı.  

FAO Tarım Uzmanı ve Proje Teknik Lideri, Tania Santivanez, ‘Entegre Mücadele stratejisinin benimsenmesi; sürdürülebilir kalkınma ve artan verimlilik sayesinde sosyo-ekonomik yararları beraberinde getirirken, çevre ve sağlığımız üzerinde de uzun vadeli iyileşme sağlıyor’ diye belirtiyor. Bu yaklaşımın kimyasallara bağımlılığın azalması, daha az ürün kayıpları yaşanması, artan toprak verimliliği ve daha iyi çalışan ekosistem hizmetleri gibi ilave yararlar getirdiğini de vurguluyor. Santivanez, bu nedenle, üreticileri ve teknik uzmanları hedefleyen eğitimleri, Ankara’da sürdürülebilir ve çevre dostu tarımsal üretim sistemlerine geçiş hedefine yönelik çok faydalı bulduğunu belirtiyor.

Yerel üretici ve proje yararlanıcısı Ahmet Demircan, ‘Şimdi anlıyorum ki pestisit uygulamalarında ne sağlığımıza ne de faydalı böceklere dikkat etmişiz. Eğitim sayesinde, üretimimizde çok önemli rolü olan faydalı böceklerin desteklenmesi gerektiğini öğrendim. Daha önce Entegre Mücadele uygulamamıştım, ancak konu hakkında fikrim değiştiği için gelecekte uygulayacağım’ diyor. 

Arazisinin verimliliğinin azalmasından şikayet eden Ankaralı kavun üreticisi Ömer Kılıç, proje kapsamında düzenlenen eğitim ziyaretleri sayesinde verimlilik artışı ve zararlı direncinin azalmasında önemli yararlar sunan Entegre Mücadele uygulamalarının ilgisini çektiğini ifade ediyor.  

Eğiticiler eğitimi moderatörü Ayşe Çetin ‘Pandemi şartlarına rağmen birçok teknik personel aynı anda ulaşmamızı sağlayan eğitim çok başarılıydı’ diyor. Meslektaşlarının eğitimi çok faydalı bulduğunu ve eğitimin, Entegre Mücadele konusunda üreticilere yapacakları yönlendirmelerini olumlu etkileyeceğini belirttiklerini söylüyor.

Ankara İl Müdürü, Bülent Korkmaz, Entegre Mücadele’ye geçişte üreticiler için önemli bir motivasyon olarak düşük girdili ürünlerin pazarlanabilirliğinin artırılması gerektiğine dikkat çekiyor. ‘Ortak eğitim çalışmalarının başarısına ek olarak, feromon tuzak dağıtılan proje yararlanıcısı bazı üreticiler, 50 tondan fazla armudu daha yüksek fiyatla satmayı başardılar. Bu durum diğer üreticilerin de Entegre Mücadele uygulaması için teşvik edici oldu.  Ancak düşük girdili ürünlerin pazarlanabilirliğini geliştirme konusundaki eksiklikleri gidermek için daha fazla çalışma yapmamız gerekmekte’ diye belirtti.

Entegre Mücadele, en az miktarda pestisit kullanımı ile sağlıklı ürün yetiştirilmesi için farklı yönetim stratejilerinin ve uygulamaların beraber kullanıldığı ekosistem odaklı bitkisel üretim ve bitki koruma yaklaşımıdır.