Azalan yağış buğday üretimini vurdu

Kamuoyunda et ve süt fiyatları tartışılırken bir olumsuz haber de hububattan geldi. Yılın ilk üç ayında yeterli miktarda yağışların olmadığını söyleyen hububat üreticisi umudunu nisan-mayıs yağmurlarına bağladı. Yetkililerin ortak görüşü nisan ve mayısta beklenen yağışlar olmazsa özellikle buğdayda sıkıntılı günler kaçınılmaz. Ulusal Hububat Konseyi (UHK), Türkiye genelinde yaptığı çalışmalar doğrultusunda 2015-2016 üretim yılına ilişkin rapor hazırladı. UHK Yönetim Kurulu Üyesi ve KTO Karatay Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Bayram Sade başkanlığında hazırlanan rapora göre Ekim 2015-31 Mart 2016 döneminde Türkiye genelinde yağışlar yüzde 3.6 oranında azaldı. Yağıştaki en yüksek azalış Akdeniz ve Güney Doğu Anadolu’da yaşandı. Bu bölgeleri Ege izlerken en düşük azalış ise Marmara ve İç Anadolu’da görüldü. Verilere göre yağışlar bazı bölgelerde uzun yıllar ortalamalarına göre üzerinde, bazılarında yakınında, bazılarında ise oldukça altında.

Rapora göre, ekstrem bir değişiklik olmaması halinde buğday üretimi düşük yağış nedeniyle uzun yıllar ortalamasına göre yüzde 4.6 oranında azalarak 19.413 milyon ton olarak gerçekleşecek. Raporda dikkat çekici bir nokta ise buğday ekim alanının kritik eşik olan 8 milyon hektar civarında olması.

Üretici ekim yapmayabilir

Tarımsal üretim döneminin 2015 Ekim ayı itibarıyla başladığını, mart ayında, tarımsal üretime bakıldığında ekimi yapılan hububat ve kırmızı mercimeğin dinlenme veya gelişme döneminde olduğunu ifade eden Reis Gıda Yönetim Kurulu Başkanı Mehmet Reis, beklenen yağışlar gelmediği takdirde önümüzdeki dönem ekilecek bakliyat ürünlerinde de kayıpların olacağını söyledi. Reis, "Zaten geçen yıldan devreden stoklar sonucu bakliyat fiyatında düşüş var. Bu nedenle ekim konusunda kararsız olan üretici, yağmur yağmazsa ekim yapmayabilir. Bu nedenle üretici desteklenmeli. Endüstri bitkileri, yağlı tohumlar ve daha birçok ürünün ekimi martta yapılıyor. Yağışların nisan ve mayısta düzenli şekilde yağması, ekimi yapılan ürünlerin gelişimi, ekimi yapılacak olan endüstri bitkileri, yağlı tohumlar ve daha birçok ürün için toprağın suya doyması bakımından oldukça önemli. Özellikle kış aylarında yeterli yağış alamayan buğday, arpa, kırmızı mercimek ve yem bitkilerinin gelişimi için nisan yağışları kurtarıcı olacak" diye konuştu.

Çukurova'da sorun yok

Turfanda buğdayın yetiştiği Adana ve Çukurova’da endişeye gerek olmadığını söyleyen Adana Çiftçiler Birliği Başkanı Mutlu Doğru ise bu yıl normal rekolte alınacağını söyledi. Çukurova’da buğday ekim alanlarının azaldığını vurgulayan Doğru, "Adana turfanda buğdayın yetiştiği yer. Her şey normal. 2. ürün ekimlerinde de bir negatif gelişme beklemiyoruz" dedi.

Dünyada durum ne?

- Dünya buğday üretiminde son üç yılda üst, üste rekor artışlar oldu. 657 milyon tondan 732 milyon tona yükseldi. Üretimindeki artışlara bağlı olarak, stoklarda 170 milyon tondan 213 milyon tona yükseldi. 

- Üç üretim sezonunda giderek düşen buğday ihracat fiyatları taban yaptı ve 2006/2007 üretim sezonu düzeylerine yaklaşarak, tonu 150-200 dolar bandına geriledi (Bu gerilemede en büyük pay rekor üretim artışlarına bağlı stoklarda kaydedilen gelişmeler oldu).

- Dünya buğday fiyatlarında rekor düşüşlere rağmen bu üretim sezonunda buğday ekim alanlarında %1 daralma bekleniliyor. (Ukrayna’da buğday ekim alanında azalış, Arjantin’de önemli artış). Buğday üretiminin ise geçen üretim sezonunun %2 düzeyinde altında olması öngörülüyor.