Arılarda İlkbahar Bakımı

Üretilen bal ve diğer arı ürünlerinin insan beslenmesinde ve sağlığının korunmasında yeri oldukça önemlidir.

Baharın yaklaştığı şu günlerde diğer tarım kollarında artan iş yoğunluğu arıcılıkta da görülmeye başlar. Bilindiği üzere arıcılıkta verimli bir nektar akım dönemi geçirmenin şartlarından biride ilkbahar aylarında kovana gerekli bakım beslemenin yapılmasıdır.

İlkbaharda yapılacak ilk iş hava sıcaklığı uygun ısı derecesine çıktığında kovanların gözlemlenmesidir. Kovan giriş deliğinden arıların kovana giriş çıkış yoğunlukları izlenmelidir. Kovanlarda yapılacak ilk kontrollerde arı uçuşunun az olduğu veya olmadığı kovanlara öncelik verilmelidir.

Kovanlar; hava sıcaklığının 14°C nin üzerine çıktığı güneşli günlerde açılarak kontrol edilmelidir. Yavru arıların üşümemesi için hızlı hareket edilmeli, çerçeveler kontrol edilirken ana arının kovan dışına düşmemesine dikkat edilmeli, kovan açıldığında petek gözlerinde düzenli yumurta ve larva bulunup bulunmadığı kontrol edilmelidir. Petek gözlerinde düzenli yumurta ve larva varsa kovanda ana arıda var demektir. Ayrıca peteklerde arıların beslenmesi için yeterli bal olup olmadığı da kontrol edilmelidir.

Bu kontroller sırasında arı varlığı azalmış kovanlar birleştirilmelidir. Anasını kaybetmiş kovanlara usulüne uygun şekilde yeni ana arı verilmelidir. Arı kolonisinin güçlü olmasının ana arının yumurtlama kabiliyetine bağlı olduğu unutulmamalıdır. Bundan dolayı anası yaşlanmış veya iyi yumurtlamayan kovanların ana arıları yenilenmelidir. Kovanlar hastalık yönünden de kontrol edilmelidir. Hastalıklı kovanlar varsa organik ilaçlar tercih edilerek mücadele edilmelidir. Çünkü bu dönemde kullanılan kimyasal ilaçlar balda kalıntı oluşmasına ve insan sağlığına zarar vermesine neden olabilir. Hastalıktan dolayı sönen kovanlardaki petekler ve küflü petekler sağlıklı kovanlarda kullanılmamalıdır. Bu petekler hastalığın ve küfün sağlıklı kovanlara taşınmasına neden olur. Kış döneminde zarar görmüş eskimiş kovanlardaki arı kolonileri yeni kovanlara taşınmalıdır.

Arıların beslenmek için bala ve polene ihtiyaç duydukları unutulmamalıdır. Karbonhidrat ihtiyaçlarını baldan, protein ihtiyaçlarını polenden karşılarlar. Özellikle yavruların gelişimi için kovanda yeterli miktarda polen olmalıdır çünkü bu dönemde yavrular oldukça fazla proteine ihtiyaç duyarlar. Eğer kovanda yeterli polen olmazsa yavru gelişimi aksayacağından koloni sönmeye kadar gidebilir. Erken ilkbahar döneminde kovanda yavru üretimi başlar, besin tüketimi ve tarlacı arıların işleri artar. Arıların bu ihtiyaçlarını karşılamak için kovanlar nektar ve polen bulabilecekleri alanlara götürülmelidir. Fakat arazide nektar kaynaklarının henüz yeteri kadar oluşmadığı bu dönemde yavru üretimindeki artışın devam etmesi için arılar beslenmelidir.

Bu dönemde arıların beslemesinde ki amaç; bal stoğu eksikliği olan arılara besin takviyesi yapmak, ana arının yumurtlamasını teşvik ederek yavru üretimini hızlandırarak arıların balözü akımına yeterli mevcuda ulaşarak girmelerin sağlamaktır.  

Erken ilkbaharda arılar arazide yeterli miktarda polende bulamazlar. Bu durumda koloni gelişiminin desteklenmesi için arılara polen içerikli kekler verilmelidir. Beslenmede kullanılacak kekler arıcı hazırlayabileceği gibi hazır olarak da satın alınabilir. Eğer arıcı kek hazırlayacaksa kek yapımında kullanacağı malzemelerin temizliğine dikkat etmelidir. Özellikle keke katılacak polenin sağlıklı kovanlardan temin edilmesine, hastalık içeren bakteri sporu ve böcek yumurtası bulunmamasına dikkat edilmelidir.

Bal üreticiliği düzenli çalışma takvimi olan bir hayvancılık koludur. Üretimde başarı için bu çalışma takvimine disiplinli şekilde yıl boyunca uymak gerekir. Arıcılar verimli bir bal üretim sezonu için kolonilerin mevsime güçlü girmeleri gerektiğini unutmamalıdırlar.